Andargachew Tsege (albo Tsige – taką wersję też można znaleźć) jest obywatelem Wielkiej Brytanii oraz liderem zakazanego w Etiopii opozycyjnego wobec władz ruchu Ginbot 7. Tsege przebywał w Jemenie, gdzie poprzedniego miesiąca zaginął. O aresztowaniu poinformowały same władze Etiopii pokazując jednocześnie Tsege w telewizji państwowej.
Władze w Addis Abeba poinformowały ponadto, że samo zatrzymanie odbyło się w Jemenie a później Tsege został wydany Etiopii. Andargachew Tsege był najbardziej poszukiwaną osobą w państwie (most wanted person). W dwóch odrębnych procesach z 2009 i 2012 r. został on skazany zaocznie na karę śmierci za rzekome planowanie zamachu stanu – Tsege nigdy nie przyznał się do stawianych mu zarzutów a w tamtych procesach oskarżono około 20 osób. Amnesty International wyraziła zaniepokojenie sytuacją aresztowanego i ostrzegła o możliwości stosowania tortur względem niego. Podczas telewizyjnej relacji w etiopskiej państwowej stacji, głos Tsege miał być niespójny, nielogiczny a sam fakt aresztowania zaakceptował i uznał za „szczęście w nieszczęściu” (a blessing in disguise).
Ministerstwo spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii (UK Foreign Office) wydało jedynie oświadczenie, że oczekuje umożliwienia udzielenia pomocy konsularnej oraz nie zastosowania kary śmierci wydanej zaocznie. Jednocześnie wyrażono zaniepokojenie faktem potajemnej ekstradycji z Jemenu do Etiopii bez poinformowania o tym fakcie brytyjskich władz. Według Ginbot 7, Tsege był w drodze z Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich do Erytrei a zatrzymanie miało nastąpić na lotnisku w Sanie, 23 lub 24 czerwca (różne źródła) 2014 r. Według BBC nazwa Ginbot 7 znaczy 15 maj i odnosi się do wyborów z 2005 r., które zdaniem członków organizacji miały zostać sfałszowane a w wyniku powyborczych protestów zginęło około 200 osób. Po tych wydarzeniach Tsege udał się na emigrację i uzyskał najpierw azyl a później obywatelstwo.
Jak podaje The Economist, to nie jedyny przypadek ekstradycji z krajów sąsiednich do Etiopii, który budzi wątpliwości prawne. Okello Okuway został aresztowany w Sudanie Południowym i odesłany do Etiopii pomimo posiadania norweskich dokumentów i w trybie ekspresowym postawiony przed sądem z zarzutami o terroryzm. Z Kenii odesłano dwóch członków ludu Oromo (Oromowie), których oskarżono o związki z rebeliantami i skazano na dożywocie. Także osobę posiadającą kanadyjski paszport oskarżono o związki z rebeliantami z regionu Ogaden, który znajduje się we wschodniej Etiopii i odesłano z Kenii. Nieoficjalnie uważa się, że taka otwarta współpraca Jemenu z Etiopią może mieć związek ze sporem terytorialnym o tzw. Wyspy Hanish na Morzu Czerwonym (archipelag).
Pełna nazwa Ginbot 7 (skrót G7) brzmi „Ginbot 7 Movement for Justice, Freedom and Democracy”. Na stronie organizacji możemy przeczytać, że po obaleniu rządów nielubianego Mengystu Hajle Marjama (Mengistu Hailemariam) w 1991 r. los Etiopii znalazł się w rękach dwóch politycznych formacji, które miały ścisły związek z armią i same były zmilitaryzowane: marksistowski Tigrajski Ludowy Front Wyzwolenia (Tigrayan People’s Liberation Front TPLF) zdominowany przez lud Tigray (Tigray-Tigrinya people / Tigrajczycy) oraz Erytrejski Ludowy Front Wyzwolenia (Eritrean People’s Liberation Front EPLF), który doprowadził do secesji Erytrei w 1993 r. G7 wyraźnie podkreśla, że etnocentryczne idee polityczne doprowadziły kraj do rozpadu i katastrofy gospodarczej. Na skutek międzynarodowej presji wybory z 15 maja 2005 r. miały być źródłem zmian i demokratyzacji życia politycznego. Zdaniem G7 zostały sfałszowane i stały się początkiem analizowanej organizacji. Głównym celem Ginbot 7 jest wprowadzenie w Etiopii demokracji, stworzenie podstaw dla państwa prawa, budowanie konsensusu między wszystkimi wspólnotami etnicznymi oraz zagwarantowanie wolności słowa i niezależności mediów. G7 preferuje pokojowe metody działania, lecz jednoczenie podkreśla, że działalność uzależnia od sytuacji a przez to możliwe są formy „niepokojowe”. Przewodniczącym organizacji jest Berhanu Nega.
Od 1991 r. w Etiopii nieprzerwanie rządzi lewicowy Etiopski Ludowo-Rewolucyjny Front Demokratyczny (Ethiopian People’s Revolutionary Democratic Front EPRDF), który ma charakter politycznej koalicji czterech partii: Tigrajski Ludowy Front Wyzwolenia, Narodowy Ruch Demokratyczny Amhary z regionu Amhara (Amhara National Democratic Movement ANDM), Ludowo-Demokratyczna Partia Oromii reprezentująca interesy ludu Oromo w regionie Oromia (Oromo Peoples’ Democratic Organization OPDO) oraz Południowy Etiopski Ludowy Ruch Demokratyczny (Southern Ethiopian People’s Democratic Movement SEPDM) reprezentujący region o nazwie Region Narodów, Narodowości i Ludów Południa (Southern Nations, Nationalities, and Peoples’ Region).
Etiopia podzielona jest na 9 regionów (Afar; Amhara; Benishangul-Gumaz; Gambela; Harar albo Harari; Oromia; Somali; Region Narodów, Narodowości i Ludów Południa; Tigraj/Tigray) oraz 2 miasta wydzielone (Addis Abeba; Dire Dawa). Pełna nazwa państwa brzmi Federalna Demokratyczna Republika Etiopii (The Federal Democratic Republic of Ethiopia FDRE). Państwo to posiada trzy oficjalne języki: amharski, tigrinia/tigigna/tigrinya oraz oromo – lokalnych jest około 90. Angielski jest również używany. Podział etniczny w Etiopii jest bardzo rozbudowany i składa się z około 110 grup etnicznych – najliczniejsze to Oromowie/Oromo 34,4%; Amharowie 27%; Somalijczycy 6,2% oraz Tigray/Tigrajczycy 6,1%. Kraj zamieszkuje 96 633 458 osób według danych za czerwiec 2014 r. – CIA Factbook. Obecnie prezydentem Etiopii jest Mulatu Teshome a premierem Hajle Marjam Desalegne (Hailemariam Desalegn) – obaj z EPRDF.
dr Krystian Chołaszczyński
/ame/
