Barbara Smolińska-Theiss, „Korczakowskie narracje pedagogiczne”

Barbara Smolińska-Theiss, Korczakowskie narracje pedagogiczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2013, ss. 260

            Pisanie o znaczącej – nie tylko w sferze pedagogiki – postaci, jaką był Janusz Korczak nastręcza wielu problemów natury metodologicznej oraz poznawczej. Trudności te wynikają między innymi z wielowymiarowego obrazu bohatera ogromu publikacji w wielu językach, których autorzy dokonali już pewnej syntezy jego życia i działalności. Podjęcie próby rozprawienia się z niekiedy mylnymi interpretacjami wypacającymi jakość jego spuścizny, narosłymi mitami i nieraz mocno utrwalonymi przekonaniami co do jego pracy, wymaga odwagi badawczej, doskonałego warsztatu naukowego, świetnej znajomości przedmiotu badania. Wszystkie te kryteria spełniła niekwestionowana erudytka, najznakomitsza polska badaczka refleksji pedagogicznej Janusza Korczaka, mianowicie Barbara Smolińska-Theiss w swojej monografii pod tytułem „Korczakowskie narracje pedagogiczne”.

            Na samym początku warto zauważyć, że autorka bardzo swobodnie porusza się po meandrach życiorysu bohatera swojej książki. Dzięki temu dostrzega niuanse, które wymknęły się z pola widzenia jej poprzednikom. Nie dość, że zauważa te detale o niebagatelnym znaczeniu dla powstawania kolejnych koncepcji i życia autora, potrafi je umieścić w szerokim kontekście. Wyjaśnić jakie były źródła ich powstania, kiedy, z jakich powodów i jak uwarunkowały refleksje Janusza Korczaka. Z powodzeniem uzmysławia również odbiorcom, że na poznaniu człowieka i jego dorobku nie należy w tym wypadku poprzestawać. Kluczowe jest wszakże zrozumienie – i autorka nam w tym zrozumieniu faktycznie pomaga, ponieważ tylko w ten sposób jesteśmy w stanie docenić pedagogiczne dziedzictwo tej wybitnej postaci. To niezwykle cenny wkład Barbary Smolińskiej-Theiss w proces przybliżania i popularyzacji imponującego dorobku tego doskonałego pedagoga czytelnikom.

            Uważny czytelnik dostrzeże także wyższość tej książki nad innymi pod tym względem, że stanowi obiektywne świadectwo życia i działania Janusza Korczaka. Barbara Smolińska-Theiss nie próbuje wszakże – w przeciwieństwie do wielu swoich poprzedników – narzucać jedynej słusznej interpretacji narracji pedagogicznych. Wręcz przeciwnie – w momentach, gdy trudno o przyjęcie jednoznacznego stanowiska w danej sprawie, oddaje głos samemu autorowi. Trafnie i rzetelnie posługuje się cytatami. Nie przeinacza ich sensu ani nie nadinterpretuje przekazu. Za ich sprawą pokazuje nam specyfikę i subtelność przedmiotu poznania.

            Trzeba także, byśmy wskazali, że autorka w sposób bardzo interesujący zdołała skonfrontować ze sobą dwie różne perspektywy: Janusza Korczaka wypowiadającego się z punktu widzenia czasu minionego, a mianowicie pedagogiki okresu międzywojennego, a także z perspektywy ekstremalnych doświadczeń wychowawcy żydowskiego sierocińca w warszawskim getcie. Z tych rozważań wyłania się unikalna koncepcja dziecka jako osoby, dziecka pojętego jako wartość nadrzędna. Nie jest to jednak zderzenie ujęć. Przeciwnie – naprawdę dobrze się one uzupełniają. Dzięki temu zyskujemy szerokie spojrzenie na przeszłość, którą możemy odczytywać przez pryzmat teraźniejszości oraz przyszłości. Dowiadujemy się na czym polega aktualność oraz uniwersalność refleksji pedagogicznej Starego Doktora.

            Książka Barbary Smolińskiej-Theiss pod tytułem „Korczakowskie narracje pedagogiczne” to coś znacznie więcej aniżeli biografia zawodowa czy świadectwo obszernej spuścizny pedagogicznej. To dzieło o naszym dziedzictwie i treści pamięci kulturowej, której nie wolno nam się sprzeniewierzyć. W dodatku, stanowi ono jeden z najlepszych i najbardziej pogłębionych intelektualnie opracowań koncepcji Janusza Korczaka na temat dziecka oraz wychowania. O pozostałych, w swej istocie niebagatelnych walorach monografii, warto, aby każdy czytelnik przekonał się osobiście, sięgając po tę wartościową lekturę.

Książka jest dostępna na stronie Wydawnictwa Impuls: http://impulsoficyna.pl/wyszukaj/korczakowskie-narracje-pedagogiczne,1517.html

Krzysztof Wróblewski

a.me.

Click to rate this post!
[Total: 0 Average: 0]
Facebook

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *