Bronisław Gołębiowski (red.), „Siedem granic, osiem kultur i Europa”, ze wstępem Janusza Tazbira

Bronisław Gołębiowski (red.), Siedem granic, osiem kultur i Europa, ze wstępem Janusza Tazbira, wyboru dokonał Stanisław Zagórski, Oficyna Wydawnicza „Stopka”, Łomża 2001, ss. 332

            Prezentowana czytelnikom znakomita praca zbiorowa pod redakcją Bronisława Gołębiowskiego, zatytułowana „Siedem granic, osiem kultur i Europa” zachwyci wszystkich tych, których fascynuje spoglądanie na rzeczywistość społeczną przez pryzmat bezpieczeństwa kulturowego. Dotyka ona więc problematyki szczególnie dzisiaj ważnej i poddawanej rozlicznym analizom naukowym, wciąż obecnej na świeczniku medialnym. Warto podkreślić, iż pomimo czasu, jaki upłynął od daty wydania monografii (ponad dekada), to treści w niej zawarte nie utraciły na znaczeniu oraz aktualności. Są one ponadczasowe, uniwersalne i nieodmiennie skłaniają do refleksji nad procesami, a także mechanizmami jednoczenia Europy. Najbardziej zachwyca jednak w ramach tak obranej perspektywy trzeźwe i rzetelne omówienie wątku polskiego. Nie ma w nim miejsca na nieuzasadnione – ani obronę, ani krytykę.

            Wybitni specjaliści w obszarze różnych dziedzin, między innymi: socjologii, politologii, antropologii, etnologii, historii i innych, a także najznamienitsi publicyści, przyjrzeli się – korzystając ze swojego naukowego i życiowego doświadczenia, posiłkując się dojrzałością, nie tylko badawczą – przyjrzeli się różnorodnym fenomenom kulturowym pogranicza Polski. Ich zestawienie ze zjawiskami dostrzegalnymi w krajach z nią graniczącymi dostarczają odbiorcą obiektywnego materiału do analiz porównawczych. Każdy znajdzie w dziele tym odniesienia do tych aspektów kultury, które go frapują. Wynika to ze złożoności, interdyscyplinarności oraz różnorodności obranych optyk i przedmiotów analizy. Są to na przykład: mity, język, organizacje, zagrożenia cywilizacyjne, etyka informacyjna, literatura, wartości chrześcijańskie. Szczególnie cenne jest to, że żadne ze wskazanych ujęć nie zostało ograniczone do deskrypcji fizycznego stanu rzeczy. Autorzy uzupełnili je o uwagi na temat między innymi sfery aksjologicznej czy socjologicznej. Umieścili w szerokim kontekście historycznym, co pomaga pojąć niuanse towarzyszące różnicom obecnym w różnych aspektach jednoczenia się państw europejskich w łonie Unii Europejskiej.

            Nie można nie docenić tego faktu, iż naukowcy podjęli trud odnalezienia oraz uzasadnienia miejsca naszego państwa w Europie. Wskazali szanse i obciążenia powszechnie obieranych stanowisk. Wiele uwagi poświęcili polskiej polityce zagranicznej. Zaprezentowane na łamach artykułów, szkiców, a także esejów argumenty nie są wolne od kontrowersji. Przykładowo autorzy wskazali na bogactwo transkulturowości, opowiedzieli się za polsko-niemieckim pojednaniem, zaprezentowali ocenę etnicznej denominacji znaczącego dla naszej historii cmentarza. Niemniej jednak właśnie to czyni prace zamieszczone na kartach książki tak ciekawymi. Zostały one podane czytelnikowi w takiej formie, że ma on szerokie pole do popisu – może zainicjować polemikę, uzupełnić bądź skomentować linie argumentacyjne. Należy przy tym zwrócić uwagę, że są one tego warte ze względu na ich wartość merytoryczną.

            Wiele myśli zawartych w kolejnych tekstach inspiruje do samodzielnych przemyśleń oraz do podjęcia się reinterpretacji dotychczas rozpoznanych zjawisk. Daje wszak wgląd w najważniejsze problemy towarzyszące postrzeganiu Polski w kontekście jej sąsiadów oraz szerzej – Europy. Być może za sprawą niektórych retrospekcji zamieszczonych w książce, czytelnicy zmienią swoje postrzeganie sensu i znaczenia współpracy z bliską zagranicą. Poza tym, trzeba też wspomnieć o tym, iż odbiorca zyskuje za sprawą zaprezentowanych wspomnień i analiz możliwość przypomnienia sobie zamierzchłych czasów, o których nieraz z nostalgią marzymy.

            Książkę pod redakcją Bronisława Gołębiowskiego, zatytułowaną „Siedem granic, osiem kultur i Europa” poleca się wszystkim, którzy lubują się w zapoznawaniu z owocami rozważnych i interesujących namysłów nad rzeczywistością społeczną. W tym przypadku nie będą oni zawiedzeni, tym bardziej, że prezentowany punkt widzenia – doceniający znaczenie kwestii kulturowych jest zachwycający. Nie zawiodą się także ci odbiorcy, który znają jakość „STOPKOWYCH” publikacji z Serii Glogerowskiej. Znajdą wszak oni na jej kartach najwyższą jakość merytoryczną, w najlepszej formie, staranną pod względem edytorskim i w najsolidniejszym wydaniu. To zdecydowanie warte polecenia dzieło.

Krzysztof Wróblewski

Książka jest dostępna na stronie Oficyny Wydawniczej „Stopka”: http://www.stopkapress.com.pl/opis,33,12.html

a.me.

Click to rate this post!
[Total: 0 Average: 0]
Facebook

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *