W ostatnim czasie organizacja Al-Kaida Islamskiego Maghrebu (Al Qaeda in the Islamic Maghreb AQIM) zintensyfikowała swoje działania. Od listopada 2015 r. przeprowadziła dwa ataki na hotele w Mali oraz jeden w stolicy Burkina Faso, w sumie zginęło ponad 50 osób. AQIM powstała na skutek politycznych, społecznych i religijnych perturbacji po wojnie domowej w Algierii. Radykalizacja działań skutkowała tym, że m.in. Stany Zjednoczone uznały wspomnianą organizację za najbrutalniejszą grupę ekstremistyczną na świecie.
Według hiszpańskiego wywiadu, Abu al-Nur al-Andalusi, który był liderem AQIM w północnym Mali zginął podczas operacji francuskich sił zbrojnych. Sam atak Francuzów nastąpił podczas spotkania lokalnych dowódców wspomnianej organizacji. Zabity przywódca miał w chwili śmierci 35 lat. Pochodził on z hiszpańskiej enklawy w Afryce, Melili. Francuska operacja wojskowa na przełomie lutego i marca 2016 r. miała miejsce w regionach Gao i Timbuktu. Nieoficjalnie miał zginąć Abu al-Nur al-Andalusi – o innych ofiarach na razie nie ma informacji. Rządy Hiszpanii i Francji odmawiają dalszych wyjaśnień.
Samego Abu al-Nur al-Andalusi’ego oskarżano o przeprowadzenie wielu ataków na członków sił pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych, w ramach MINUSMA. W Internecie dostępne jest nagranie, w którym al-Nur w okularach przeciwsłonecznych przekonuje do przyłączania się do AQIM w języku hiszpańskim. Według ONZ z inicjatywy al-Nura miało zginąć co najmniej 6 żołnierzy MINUSMA.
Wojna domowa w Mali wybuchła w połowie stycznia 2012 r., kiedy to organizacja reprezentująca interesy Tuaregów o nazwie Narodowy Ruch Wyzwolenia Azawadu (Mouvement national pour la libération de l’Azawad MNLA) wraz z bojownikami islamskimi z formacji Ansar Dine, Al-Kaida Islamskiego Maghrebu (Al-Qaida in the Islamic Maghreb AQIM) oraz Ruch na Rzecz Jedności i Dżihadu w Afryce Zachodniej (Mouvement pour l’unicité et le jihad en Afrique de l’Ouest MUJAO) przeprowadzili serię ataków na północy Mali. Tuaregowie mieli uzyskać wsparcie od dezerterów oraz żołnierzy wracających po wojnie domowej w Libii. W związki z niepowodzeniami sił rządowych, 22 marca 2012 r. miał miejsce wojskowy zamach stanu a władzę przejął organ o nazwie Narodowy Komitet na rzecz Przywrócenia Demokracji i Państwa (Comité national pour le redressement de la démocratie et la restauration de l’Etat CNRDR) na czele z kpt. Amadou Sanogo. Konstytucja została zawieszona, a instytucje rządowe rozwiązane. Dnia 6 kwietnia 2012 r. MNLA ogłosił powstanie państwa Azawad na zajętej północy. W tym też czasie Tuaregowie i islamscy bojownicy rozpoczęli ze sobą walczyć. W sierpniu 2012 r. powstał rząd jedności narodowej, a Mali oficjalnie poprosiło ONZ o wsparcie. Od stycznia 2013 r. siły islamskie przeszły do ofensywy a MNLA szukało porozumienia z oficjalnym rządem. Po zdobycia miasta Konna przez bojowników malijskie władze otrzymały wyraźne wsparcie wojsk francuskich oraz afrykańskich (AFISMA) w ramach operacji Serval – od stycznia 2013 r. MINUSMA czyli Wielowymiarowa Zintegrowana Misja Stabilizacyjna ONZ w Mali (The United Nations Multidimensional Integrated Stabilization Mission in Mali) została ustanowiona rezolucją Rady Bezpieczeństwa nr 2100 z 25 kwietnia 2013 r. Obecnie prezydentem Mali wybranym w wyborach powszechnych jest Ibrahim Boubacar Keïta.
Krystian Chołaszczyński
Źródło: Spanish al Qaeda commander killed by French forces in Mali: sources, 2 marzec 2016, http://www.reuters.com/article/us-mali-attacks-idUSKCN0W42G2, [dostęp dn. 03.03.2016]; Yihadista 'español’ en Mali llama a los musulmanes de España a „coger sus armas y combatir”, https://www.youtube.com/watch?v=PUoAG5jG0zU, [dostęp dn. 03.03.2016].
