Współpraca rolna to jeden z efektów umowy podpisanej przez Izbę Przedsiębiorców Obwodu Południowokazachstańskiego i Kazachstańsko-Polską Izbę Handlową. Jej celem ma być „poprawa konkurencyjności przedsiębiorstw w Kazachstanie i Polsce, tworzenie podstaw rozwoju bliskich więzi handlowych między podmiotami z obu krajów, zwiększenie wartości wspólnie realizowanych inwestycji oraz wspieranie transferu technologii” – napisali Dariusz Chmura z KPIH i Nurżan Altajew z IP OP. Z konkretów inwestycyjnych we wspólnym komunikacie wymieniono m.in. budowę fermy indyczej za ok. 65 mln euro, a także powstanie w Kazachstanie polskich zakładów mleczarskich „za jeszcze większe fundusze” – jak poinformowano. Kolejne przedsięwzięcie – to wspomniana szkółka ogrodnicza, na 10 ha tak pola, jak i pod szkłem, mająca służyć wymianie know-how między producentami z obu państw. Dla sfinansowania tych zamierzeń – udało się uzyskać współfinansowanie polskich i kazachstańskich banków, z korzystnym oprocentowaniem na poziomie 2,4 proc. w stosunku rocznym.
W latach 2014-18 Kazachstan chce osiągnąć wzrost gospodarczy na poziomie 6-7, proc. PKB – jak jeszcze latem oświadczył minister gospodarki i planowania budżetu Jerbolat Dossajew. Efekt ten władze chcą uzyskać m.in. powracając do polityki monopoli państwowych, a zwłaszcza przeprowadzając w ubiegłym roku reformę emerytalną, łączącą kapitały dotychczas działających dziewięciu funduszy w jeden, pod kontrolą państwowy – celem lepszej kontroli i stymulowania inwestowania na rynku krajowym. Rozpoczęty w sierpniu 2013 proces ma zakończyć się już w kwietniu 2014 r. Reformie miało towarzyszyć podniesienie wieku emerytalnego dla kobiet z 58 do 63 lat, jednak jej wejście w życie przesunięto do 2020 r. decyzją prezydenta Nursułtana Nazarbajewa. Docelowo restrukturyzacja ma trwać do 2030 r.
Rząd wymusza też konsolidację sektora bankowego (także sprzedając akcje trzech banków państwowych) i zwiększa instrumenty nadzoru finansowego. Od 1 lutego 2014 r. planowane jest wprowadzenie ograniczeń dla banków komercyjnych w zakresie wzrostu liczny udzielanych niezabezpieczonych pożyczek konsumenckich. Od 1 kwietnia 2014 r. obowiązywać będą ograniczenia dla kredytobiorców – udział płatności z tytułu pożyczek w łącznej wartości przychodów kredytobiorcy nie będzie mógł przekroczyć 50 proc. Ponadto Narodowy Bank Kazachstanu planuje zmiany w kalkulacji współczynnika wypłacalności banków, celem zwiększenia ilości udzielanych kredytów konsumenckich.
Reforma emerytalna i jej tempo mają swoje uzasadnienie – władze planują nie tylko w tym roku zwiększenie wolumenu obligacji nawet o 2 do 8 proc., a ponadto emisję akcji wiodących przedsiębiorstw państwowych („KazTransOil”, KEGOC, Air Astana, „Kazmortransfłotа”, „Samruk-Energo” i „KazTransGazu”) . I tak jednak główne dochody budżetu przynoszą państwowi potentaci: kolejowy „Kazachstan Temir Żoly” naftowy i gazowy „KazMunaiGas” i produkcji uranu „Kazatomprom”. Wielkie nadzieje wiązane są też z rozpoczętym z pewnym wydobyciem ropy ze złóż Kaszaganu.
Ekonomikę kazachską czekają w tym roku duże przeobrażenia, mające stymulować inwestycje i popyt wewnętrzny. Polska obecność na jednym z najbardziej rozwojowych rynków Azji – wydaje się oczywistą koniecznością i dobrze się dzieje, że nasze przedsiębiorstwa branży rolno-spożywczej zdają sobie z tego sprawę i starając się odnaleźć w pozornie tylko egzotycznych realiach Kazachstanu.
Konrad Rękas
Zapraszam też na Geopolityka.org
