Ryszard Skarzyński, Od chaosu do ładu. Carl Schmitt i problem tego, co polityczne, Wydawnictwo von borowiecky, Warszawa 2012, ss. 368

            Relacja pomiędzy polityką a tym, co polityczne, a także w ogóle nad istotą tego, co w swej istocie polityczne przysparza wiele trudności nie jedynie młodym adeptom nauk politycznych. Nie tylko i wyłącznie do tego jednakże sprowadza się niesłychanie interesująca refleksja Carla Schmitta. Doskonale unaocznia to książka uznanego politologa profesora Ryszarda Skarzyńskiego – ciesząca się nieodmiennie od lat zainteresowaniem – pod tytułem „Od chaosu do ładu. Carl Schmitt i problem tego, co polityczne”. Jej nowe wydanie to obowiązkowa pozycja wydawnicza dla osób zainteresowanych myślą polityczną bohatera dzieła, zwłaszcza dla tych, którzy pomimo dobrych chęci nie zdążyli nabyć poprzedniego. Warto przy tym nadmienić, iż monografia ta jest bardzo ładnie wydana, dostępna w twardej, estetycznej, porządnej obwolucie. Trudno zarzucić cokolwiek czy to jej zawartości merytorycznej, czy też formie, w jakiej została ona przedstawiona odbiorcy. Prezentuje ona najwyższy, światowy poziom nauki o polityce. Od takich właśnie wzorów dobrze jest się uczyć, czerpać wiedzę o warsztacie politologicznym.

            Na samym początku trzeba więc podkreślić, że książka ta nie tylko przybliża treść rozważań Carla Schmitta. Niezwykle istotne jest również i to, że pokazuje pewien sposób myślenia właściwy prowadzeniu badań naukowych o charakterze: rzetelnym, intersubiektywnym oraz trafnym. Za sprawą uzyskanych przez autora efektów badawczych czytelnik może dostrzec znaczenie znajomości choćby fundamentalnych zasad metodologicznych oraz posługiwania się konstruktami teoretycznymi w obszarze samodzielnych analiz. Ryszard Skarzyński z właściwą sobie precyzją wytłumaczył na czym polega metoda decyzjonistyczna oraz w jaki sposób można owocnie się nią posługiwać w łonie nauk o polityce. W obliczu ubogiej literatury przedmiotu poświęconej właśnie tej problematyce – zwłaszcza zawierającej przedstawienie oraz przykłady wykorzystania tejże metody, jest to bardzo ważna książka dla tych, którzy prowadzą bądź dopiero planują zainicjować własne badania. Autor służy wszakże dojrzałymi radami i swym doświadczeniem, wszystkim tym, którzy są gotowi oraz mają dyspozycję dokładnie oraz ze zrozumieniem z nich skorzystać.

            Poza tym autor polecanej czytelnikowi publikacji unaocznił jak ważne są źródła i do nich sięganie, z nich czerpanie pełnymi garściami, o czym współcześni politologowie zbyt często zapominają. Ogólnie rzecz biorąc – uczony pokazuje w jaki sposób winno się przeprowadzać właściwy proces badawczy. I to właśnie stanowi wartość dodaną monografii, która posiada niebagatelną w swym wymiarze wartość poznawczą.

            Dzieło to składa się z trzech części: „Główne problemy interpretacji filozofii politycznej decyzjonizmu”, „Podstawowe założenia decyzjonizmu Carla Schmitta”, „Decyzjonistyczna koncepcja tego, co polityczne”. Na kartach każdej z nich autor skoncentrował się na ukazaniu oraz omówieniu najważniejszych problemów wpisanych w każde z kolejno przedstawionych zagadnień. Obnażył błędy pojawiające się w pseudonaukowych pracach współczesnych interpretatorów myśli Carla Schmitta. Wskazał między innymi na słabości wynikające z powierzchownej lektury dzieł myśliciela, symulowania badań naukowych, manipulowanie pojęciem tego, co polityczne, wypaczenie jego obiektywnego wymiaru. Innymi słowy, Ryszard Skarzyński odpowiedział w swej pracy na pytanie, z którego nie wszyscy współcześni badacze zdają sobie niestety sprawę, a mianowicie – dlaczego nierzadko dzisiaj badanie zjawisk politycznych prowadzi na manowce – zarówno naukowców, jak i grupy docelowe ich rozważań.

            Warto również zwrócić uwagę na fakt, iż na kartach książki pada wiele istotnych pytań, od których brzmienia są uzależnione kształt oraz treść współczesnej politologii pojętej jako dyscyplina naukowa. Autor zwraca uwagę na aktualność oraz uniwersalizm rozlicznych spostrzeżeń i konstatacji Carla Schmitta. Prezentuje ich użyteczność w XXI wieku. Zwłaszcza interesujące są te uwagi, które dotyczą konstrukcji ujęć krytycznych. I tak oto Ryszard Skarzyński między innymi skrupulatnie omawia czynniki, w jakie godzi filozofia polityczna Carla Schmitta. Skupia się na krytyce rozpowszechnionych imaginacji dotyczących tego, czym jest polityka.

            Dzieło autorstwa Ryszarda Skarzyńskiego, pod tytułem „Od chaosu do ładu. Carl Schmitt i problem tego, co polityczne” to ważna pozycja bibliograficzna na półce każdego politologa. Dostarcza wszak cennych wskazówek metodologicznych i teoretycznych kluczowych przy refleksji o tym, co polityczne. Poza tym zachwyci ona również wszystkich tych, których interesuje refleksja Carla Schmitta. Daje mianowicie spojrzenie na najważniejsze jej aspekty, a także – przede wszystkim – umożliwia pojęcia ich istoty, które w innych publikacjach uległy wypaczeniu, z uwagi na dostrzegalne w nich błędy metodologiczne, które autor wnikliwie wytropił. Jest to więc dzieło warte poznania i polecenia – stanowi niezapomnianą przygodę na cienkiej linii łączącej ład i chaos w refleksji Carla Schmitta.

Krzysztof Wróblewski

Książka jest dostępna w naszej księgarni internetowej: http://www.ksiegarnia.vb.com.pl/index.php?page=shop.product_details&flypage=flypage.tpl&product_id=169&category_id=6&option=com_virtuemart&Itemid=1

a.me.