Vladimir Nabokow, „Lolita”

Vladimir Nabokow, Lolita, przeł. Michał Kłobukowski, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, Warszawa 2013, ss. 319

Zafascynowanym powieścią autorstwa Vladimira Nabokowa – wybitnego pisarza rosyjskiego i amerykańskiego pod tytułem „Lolita” czytelników uwagę warto zwrócić na najnowsze jej wydanie. Ukazało się ono na początku 2013 roku nakładem Warszawskiego Wydawnictwa MUZA SA. Jest to wydanie najlepsze z dostępnych na rynku – można by rzec – kolekcjonerskie. Przetłumaczone przez świetnego znawcę twórczości pisarza – Michała Kłobukowskiego. Jest przy tym bardzo starannie przygotowane pod względem edytorskim, co jest zresztą znamienne dla wymienionego Wydawnictwa. Dla czytelników, którzy znają to dzieło – przyjemnością będzie jej przypomnienie sobie, a z kolei dla tych, którzy jeszcze go nie poznali to najlepsza okazja do jego przeczytania. Warte poznania jest ono zwłaszcza w obliczu pojawienia się w Polsce głośnej powieści zatytułowanej „Zmyślone życie Siergieja Nabokowa” autorstwa Paula Russella.

            „Lolita” to arcydzieło literatury światowej, krytycy zaczęli określać je mianem powieści już klasycznej w kanonie lektur współczesnej inteligencji. Wprawny czytelnik odnajdzie w niej wszak wiele aluzji do innych wielkich dzieł, na przykład autorstwa Allana Edgara Poe’go. Autor w sposób fascynujący połączył na jej kartach doskonałą formę ze świetnie – w najdrobniejszych szczegółach – dopracowaną treścią. Dał tym samym wyraz swojemu pisarskiemu kunsztowi, zapraszając odbiorcę do swoistej gry z nim – odgadywanie ukrytych znaczeń czy odwołań do znanych postaci. Opowiedział mianowicie historię czterdziestoletniego mężczyzny, którego trapi pewna skłonność, jakieś pożądanie. Powodują one określone – nie zawsze jasne sytuacje oraz emocje. Bardzo często powodują one u odbiorcy silne paroksyzmy – gniewu, współczucia, empatii, zauroczenia i innych – tak silnych, że chce ocenić czy nawet osądzić Vladimira Nabokova. Jego twórczość faktycznie porusza serce!

            Poza zachwycającą, z uwagi na walory artystyczne, literackie fabułą, książka ta jest opisem szalenie interesującego case study mającego za przedmiot mężczyznę cierpiącego z uwagi na swoje predylekcje nie uważane społecznie za właściwe. Inteligentny czytelnik, który jest w stanie wyłapać to, co stanowi o współczesnej moralności, odnajdzie na stronicach dzieła postacie warte przeanalizowania, profile godne przemyślenia. Uzmysławiają one gdzie w wielu przypadkach – i to najrozmaitszych, przy czym autor dobrze oddaje ich złożoność – przebiega granica pomiędzy dobrem i złem.

            Warto na chwilę pochylić się właśnie nad zagadnieniem zła u Vladimira Nabokova. Jest ono mianowicie w „Lolicie” wyeksponowane tak, że wzbudza u odbiorców nieraz skrajne uczucia. Czytelnik dzięki temu postrzeże jak łatwo dać się zwieść pozorom oraz dowie się jak trudno nieraz rozpoznać pewne sytuacje czy ocenić ludzkie zachowania. To, iż człowiek jest skomplikowany nie ma związku z jego wiekiem – pod tym względem nie różni nic dwunastoletniej Dolores – tytułowej Lolity od mężczyzny w średnim wieku.

            Poza tym, że dzieło daje wgląd w interesujące portrety psychologiczne poszczególnych bohaterów, zawiera także prezentację panoramy społeczeństwa amerykańskiego. Zwłaszcza – istniejących w jego obszarze postaw charakterystycznych dla obywateli Stanów Zjednoczonych. To z kolei pozwala lepiej zrozumieć kontekst i odpowiedzi na poszczególne zachowania z wielką precyzją przedstawionych na kartach książki. Jest to więc także dzieło godne polecenia wszystkim tym, którzy chcieliby się dowiedzieć z pierwszej ręki właściwie jakie było społeczeństwo połowy lat pięćdziesiątych.

            „Lolita” Vladimira Nabokova to niekwestionowane arcydzieło, w które jednak trzeba się wczytać. Wymaga ono od odbiorcy skupienia, nieustającego myślenia oraz namysłu nad każdym słowem wypowiedzianym przez bohatera oraz przez narratora w odniesieniu do świata przedstawionego. Świetnie zarysowany kontekst jest w tym pomocny. Wszystkie sceny są naprawdę dopracowane, ukazane z ogromnym kunsztem, łatwo zapadają w pamięć – domagają się naszej uwagi. Jest to lektura obowiązkowa dla współczesnych obywateli świata.

Krzysztof Wróblewski

Książka jest dostępna na stronie Warszawskiego Wydawnictwa Literackiego MUZA S.A.: http://www.muzaklub.com/p1797,lolita-vladimir-nabokov-40-nowa.html

a.me.

Click to rate this post!
[Total: 0 Average: 0]
Facebook

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *