Wilfrid Stinissen OCD, Człowiek prawdziwy, przeł. Justyna Iwaszkiewicz, Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów W drodze, Poznań 2013, ss. 239
Co to znaczy, że człowiek jest albo nie jest prawdziwy? Kim jest człowiek? Co przesądza o istocie człowieczeństwa? W czym przejawia się człowieczeństwo? Czy jest jakaś zasadnicza różnica, która odróżnia człowieka od zwierzęcia? Na te i wiele innych, skądinąd trudnych, lecz kluczowych w procesie naszej autoidentyfikacji oraz poczucia przynależności, pytań, spróbował odpowiedzieć Wilfrid Stinissen OCD w swojej książce – tryptyku pod tytułem „Człowiek prawdziwy”. Warto na samym początku nadmienić, iż nie są największą zaletą tej monografii same odpowiedzi, lecz fascynujące pod względem intelektualnym projekcje dróg ich poszukiwania. Autor dołożył wszakże wszystkich starań, aby pokazać nam szereg perspektyw, z jakich możemy spojrzeć na społeczną rzeczywistość, a także samego człowieka. Celnie skonfrontował je ze sobą, w celu uzmysłowienia nam, czytelnikom na czym polegają słabości, którymi są obciążone oraz wykazać przewagę merytoryczną i poznawczą jednych nad drugimi. Dlatego to nie tylko zbiór interesujących refleksji na ważny współcześnie temat – natury ludzkiej, ale przede wszystkim dzieło dojrzałe, wartościowe, pokazujące różne sposoby myślenia o początku i celu ostatecznym jednostek ludzkich.
Recenzowana książka składa się z trzech części pomyślanych jako wskazówki dotyczące recepcji istoty człowieczeństwa. Są to: „Stworzenie”, „Grzech” oraz „Przebóstwienie”. Przy tym ostatni aspekt rozważań – co ciekawe – odnosi się do człowieka i świata. Zawiera w sobie zaskakującą dychotomię przebijającą się z kolejnych rozdziałów, lecz pozostawioną pod rozwagę czytelnikowi. Warto właśnie na tym etapie namysłu nad książką zwrócić uwagę na to, że autor niczego nam nie narzuca, raczej pokazuje sposoby odkrywania pokładów świadomości swojego istnienia. Ale nie istnienia ad hoc czy w oderwaniu od szerokiego kontekstu społecznego czy religijnego. Istnienia w świecie odznaczającym się nie jednorodnością, lecz różnorodnością stworzenia, w wyraźnie nakreślonej rzeczywistości, od której nie sposób uciec i której nie sposób się wyrzec.
Dużą zaletą monografii są umieszczone na jej kartach obrazowe metafory. Przykładowo cenna i warta przemyślenia jest metafora drogi, której początek i koniec trzeba samodzielnie zaprojektować, aby następnie móc zastanowić się w jaki sposób ze sobą połączyć te dwa skrajne elementy w ramach życia. Wilfrid Stinissen wyraźnie przychyla się ku stanowisku, aby za początek uznać stworzenie, a za cel – świętość. Kreśli idealne typy dróg chrześcijanina. Kompetentnie wypowiada się na temat empirycznego poznania świata za sprawą Biblii, zbierania chrześcijańskiego doświadczenia i wykorzystywaniem go do określania własnej tożsamości oraz jako pryzmat przez jaki trzeba spojrzeć, aby zobaczyć faktyczny oraz wartościowy horyzont i cel życia ziemskiego.
Ciekawe są także przykłady, które autor precyzyjnie nam przedstawia. Stara się skierować naszą uwagę na to, co w życiu może być konstruktywne. Choć grzech jest właściwy człowiekowi, myślenie o nim nie powinno prowadzić do zatracenia. Znacznie ważniejsza jest wszakże pamięć o dobrym Bogu i jego miłosierdziu, błogosławieństwie dla człowieka. Wilfrid Stinissen pokazuje wszakże pewne historyczne wzorce świętych i mistyków, aby udowodnić nam, że każdy ma szansę na godne życie świętego. Powodują one z kolei pytania o to, na czym polega świętość, czy jest ona w ogóle możliwa, dlaczego warto być świętym, w jakim sensie biblijny tryptyk: stworzenia, upadku i zbawienia konstruuje ludzką tożsamość? To kwestie kluczowe dla formowania świadomości chrześcijańskiej, która ostatnimi czasy wymaga zainicjowania programu naprawczego.
Książka Wilfrida Stinissena pod tytułem „Człowiek prawdziwy” uczy myślenia o człowieczeństwie zakorzenionym w miłości do Boga. Pokazuje na czym polega prawdziwa świadomość chrześcijańska i uzmysławia powody dla których filozoficzna refleksja o świętości jest kluczowa dla kształtowania codzienności oraz projektowania życia. To cenna publikacja, lektura obowiązkowa dla wszystkich czytelników zatroskanych kondycją duchowości człowieka XXI wieku.
Książka jest dostępna na stronie Wydawnictwa W Drodze: http://www.wdrodze.pl/opis,1117,Czlowiek_prawdziwy.html#.UodNu-KPBTw
a.me.
