Przy okazji pogrzebu 20 powstańców styczniowych w Wilnie jesteśmy świadkami nagminnego naginania historii do bieżących potrzeb geopolitycznych. Po pierwsze, nad wszystkim unosi się wszechogarniająca rusofobia (co jest nieprawdą, bo czerwoni byli częścią rewolucyjnego ruchu rosyjskiego), po drugie, na siłę kreuje się tezę, że w powstaniu były jeszcze strona białoruska i litewska, choć to także nieprawda. I tak, Prezydent RP Andrzej Duda mówił: „Spotykamy się tutaj wszyscy: Polacy, Litwini, Białorusini, Łotysze, Ukraińcy – jako ludzie wolni, reprezentanci wolnych narodów, które są gospodarzami we własnych suwerennych państwach. […]
Tag: powstanie styczniowe
OHP 09. Powstańczy terror – ciemne plamy na historii powstania styczniowego? Z J. Engelgardem rozmawia M. Ziętek-Wielomska
Jesienią 1863 powstanie wydaje się chylić ku upadkowi. Czerwoni oddają całą władzę Romualdowi Trauguttowi, który staje się dyktatorem powstania. Zamieszkuje przy ulicy Smolnej 3 w Warszawie, skąd przez pół roku kieruje powstaniem. Istnieją sprzeczne opinie na temat tego, dlaczego zdecydował się przyjąć tę funkcję. Traugutt był byłym podpułkownikiem armii rosyjskiej, między innymi brał udział w wojnie krymskiej. Za swoje zasługi dla armii carskiej był wielokrotnie odznaczany. Podejmując decyzję o przystąpieniu do powstania musiał znać siłę armii. J. Giertych twierdzi, że Traugutt nie wierzył w zwycięstwo […]
OHP 08: „Cóż jest Europa?” – powstanie styczniowe a Bismarck – Engelgard / Ziętek-Wielomska
Powstanie nie miało szans na zwycięstwo o własnych siłach. Jego powodzenie zależało od wsparcia z zewnątrz. Takim wsparciem miał być wybuch rewolucji w Rosji, do czego nie doszło. Nadzieje pokładano także we Francji. Napoleon III miał przekazać przedstawicielom białych, by wytrwali, a pomoc nadejdzie. Była to ułuda, gdyż Francja była za słaba, by samodzielnie prowadzić wojnę przeciwko Rosji. Poza tym pomoc taka musiałaby przejść przez terytorium Prus. Liczono także na Anglię, która kilka lat wcześniej toczyła wojnę krymską przeciwko Rosji. Wydawało się, że można będzie […]
OHP. Odcinek 8. „Cóż jest Europa?” – powstanie styczniowe a Bismarck. Rozmawiają Magdalena Ziętek-Wielomska i Jan Engelgard
Główne tezy odcinka Powstanie nie miało szans na zwycięstwo o własnych siłach. Jego powodzenie zależało od wsparcia z zewnątrz. Takim wsparciem miał być wybuch rewolucji w Rosji, do czego nie doszło. Nadzieje pokładano także we Francji. Napoleon III miał przekazać przedstawicielom białych, by wytrwali, a pomoc nadejdzie. Była to ułuda, gdyż Francja była za słaba, by samodzielnie prowadzić wojnę przeciwko Rosji. Poza tym pomoc taka musiałaby przejść przez terytorium Prus. Liczono także na Anglię, która kilka lat wcześniej toczyła wojnę krymską przeciwko Rosji. Wydawało się, […]
OHP 07. Powstanie styczniowe – „republika lokalnych dowódców”. Rozmawiają M. Ziętek-Wielomska i J. Engelgard
Powstanie styczniowe jest jednym z najtragiczniejszych, jeśli nie najtragiczniejszym wydarzeniem w najnowszej historii Polski. Komitet Centralny Narodowy (KCN) obozu czerwonych wydał zarządzenie, że powstanie wybuchnie w momencie branki. Nie wiedziano, kiedy to nastąpi; czerwoni konspiratorzy dostali polecenie, że właśnie w chwili rozpoczęcia branki mają uciec do lasu i rozpocząć walkę. Władze rosyjskie początkowo były przeciwne brance, gdyż bały się gwałtownej reakcji społecznej. Na jej przeprowadzenie naciskał Wielopolski, który wierzył, że w ten sposób uda mu się zlikwidować konspirację. Należy postawić pytanie, jak to jest możliwe, […]
Mażewski: Oblany egzamin z polityki. O narodzinach, istnieniu i upadku państwa polskiego w latach 1806-1874 (nowa książka w serii Biblioteka Konserwatyzm.pl)
W analizowanym okresie Niemcy i Włosi doprowadzili do zjednoczenia ich państw po wielu wiekach rozbicia, Węgrzy uzyskali status współgospodarza w dualistycznej monarchii habsburskiej, a mieszkańcy Finlandii po raz pierwszy w swej historii stworzyli państwo. Polacy natomiast stracili wszystko, co w zakresie istnienia własnego państwa uzyskali w 1807 r., co uległo dalszemu wzmocnieniu w 1815 r., zachowało się po 1832 r. i poddane zostało ustrojowej rekonstrukcji w latach 1861–1862. Zazwyczaj umyka to naszej uwadze, ale jest czymś zupełnie nadzwyczajnym, że inne narody zdołały osiągnąć sukces, a my w tym samym czasie, po udanym starcie, ponieśliśmy […]