Na rynku księgarskim spotykamy się obecnie z wszechogarniającym zalewem książek podejmujących problem samodoskonalenia, omawiających zagadnienia z zakresu psychologii auto-promocji, uczących motywowania siebie i innych, a także wszelkiej maści broszur, zachęcających do uznania się za istoty z natury rzeczy doskonałe (pomimo oczywistości faktu, że takimi nie jesteśmy). Trudno tu o jakość, która wybija się ponad przeciętną. I z tym większym zadowoleniem sięgam od dłuższego już czasu po książki Dariusza Zalewskiego: dzieła sięgające do klasycznej myśli pedagogicznej i katolickiego rozumienia człowieka, postulujące powrót do doskonalenia poprzez cnoty, a z drugiej strony – poprzez rozumienie ludzkich słabości niezmiernie precyzyjnie wytyczające drogę do wspinania się po kolejnych szczeblach doskonalenia ducha, za którym podąża potem ciało i perfekcja w rzeczach codziennych.
Nie inaczej jest z książką „Decyduj i walcz. Podstawy formowania charakteru”, wydanej w Lublinie w roku 2014.
Jest to praca oparta na głębokiej wiedzy praktycznej i znajomości ludzkiej natury, w zakresie której Autor celuje. Jego zamiar to przede wszystkim zachęcenie do podjęcia pracy nad sobą i pokazanie metod konsekwentnego osiągania wyznaczonych sobie celów w oparciu o zrozumienie i pokonanie własnych wad, jakże często podporządkowujących sobie wolę pod pozorem ułudy wolności. „Prezentowana praca – pisze Dariusz Zalewski – powinna zainteresować wszystkich, którzy widzą potrzebę indywidualnego rozwoju, podniesienia samodyscypliny i poprawienia relacji z innymi. Ale jednocześnie nie mają zaufania do różnych, modnych aktualnie, >>cudownych metod<< i chcą pracować w oparciu o pewien tradycyjny kanon postępowania wypracowany przez wieki„.
Książkę podzielono na kilkanaście rozdziałów. Autor omawia w nich kwestie fałszywego rozumienia własnej natury, roztropności i jej roli w życiu codziennym, dokonywania za jej pomocą właściwych wyborów, sztuki motywacji, technik pracy nad charakterem – w tym formowania go poprzez codzienne planowanie celów i narzucaną sobie żelazną dyscyplinę, radzenie sobie z pokusami i słabością, a także rolę formacji intelektualnej i kultury słowa. Dokonując analizy ludzkich wad i dając wskazówki mające na celu ich stopniową eliminację, pisze o sposobach radzenia sobie ze „słomianym zapałem”, o sztuce tłumienia smutków i pokonywaniu melancholii, przezwyciężaniu nawyku odkładnia i lenistwa, o punktualności, o porządku, efektywnym zarządzaniu czasem, o osiąganiu pokoju wewnętrznego, panowaniu nad gniewem, czystości moralnej, a także o panowaniu nad mową ciała.
Całe to spektrum zagadnień przenika duch tradycyjnie katolicki, klasyczny w formie i oparty na poszukiwaniu uświęcenia człowieka poprzez wskazanie mu drogi cnót, owych – jak definiuje je Katechizm Kościoła Katolickiego – „trwałych postaw, stałych dyspozycji, habitualnych przymiotów umysłu i woli, które regulują nasze czyny, porządkują nasze uczucia i kierują naszym postępowaniem zgodnie z rozumem i wiarą. Zapewniają one łatwość, pewność i radość w prowadzeniu życia moralnie dobrego„.
I tego właśnie uczy Dariusz Zalewski: konsekwentnego i zaplanowanego podążania w kierunku wyznaczonym wiarą i rozumem, a także oparcia formacji własnej na niezmiennych zasadach Etyki. Udzielając szczegółowych i doskonale dobranych rad, znakomicie opatrzonych przykładami z życia codziennego, podąża Autor za refleksją, która spina omawiane zagadnienia w jedną, spójną całość, wyznaczając cel nadrzędny samo-doskonalenia: „człowiek wychowywany jest nie tylko do tego, aby sprawnie funkcjonować przez tych kilkadziesiąt lat bytowania na ziemi, ale głównie po to, by zdobywać wieczność. W tym sensie praca nad formowaniem cnót jest swoistym wyposażeniem się w środki niezbędne do osiągnięcia głównego celu, jakim jest zbawienie duszy„.
Mariusz Matuszewski
Dariusz Zalewski od kilkunastu lat popularyzuje katolicką myśl wychowawczą, między innymi na PN. Jest pedagogiem, prelegentem, publicystą, autorem książek (m.in. „Wychować człowieka szlachetnego”, „Sztuka samowychowania”) oraz licznych artykułów. Prowadzi stronę internetową www.edukacja-klasyczna.pl