Groene Nationalisten: Fiume – ostatnia piracka utopia

Podczas złotej ery piractwa w XVII i XVIII  wieku, bohaterscy rebelianci łupili okręty  płynące  na trasie między Europą i Nowym Światem. Wypływali z wolnych portów, tzw. utopii pirackich znajdujących się na wyspach oraz wzdłuż  niedostępnych wybrzeży znajdujących się poza zasięgiem cywilizacji. To z tych, anarchistycznych enklaw,  wolni ludzie organizowali niewidoczne naloty, które podważyły merkantylizm i nadchodzący system ogólnoświatowego ucisku, niewoli i kolonializmu.

Jedna z ostatnich z tych pirackich utopii została założona w 1919 roku przez znanego poetę i włoskiego bohatera narodowego Gabriele D’Annunzio (1863-1938). Zyskał sławę w czasie I wojny światowej, walczył w armii włoskiej,  podobnie jak wielu  towarzyszy z jego pokolenia, próbował dostosować się do życia  w cywilu po zakończonej wojnie. W tym czasie Italia stała się polem rewolucyjnych, nacjonalistycznych dążeń. Futuryści, faszyści, anarchiści: wszystkie radykalne ruchy próbowały stworzyć „nową”  Italię, w oparciu o heroizm, dumę narodową i nadchodzącą walkę klas.

Fiume (obecnie chorwacka Rijeka) od wieków było częścią imperium Habsburgów, koniec I wojny światowej położył temu kres. I choć miasto było wtedy zamieszkane przez Włochów, w Wersalu w skutek postanowień Ententy podporządkowano je Słowianom. D’Annunzio nie zgodził się z tym i zaczął działać, przeszedł  od słów do czynów, maszerując z Ronchi di Monfalcone do Fiume we wrześniu 1919 roku wraz z ok. 3 000 włoskich żołnierzy. Miasto zostało zdobyte,  nie padł żaden strzał.  D’Annunzio i jego oddziały zostały ciepło przyjęte przez mieszkańców miasta.

Rząd Italii odmówił aneksji miasta, Gabriele D’Annunzio ogłosił Fiume wolnym miastem, przez szesnaście miesięcy sprawowano w nim rewolucyjne rządy. Fiume stało się  eksperymentem społecznym , miejscem pielgrzymek dla wszelkiego rodzaju wolnomyślicieli, artystów i rewolucjonistów. Wraz z narodowym-syndykalistą Alceste De Ambris stworzył Carta del Carnaro – konstytucję nowopowstałego państwa. Absolutna równość mężczyzn i kobiet, wolności wyznania i system społeczny oparty na zasadzie korporacjonizmu stanowiły fundament nowej konstytucji. Gabriele D’Annunzio chciał rozwinąć nową formę państwa,  inną od skorumpowanej, niezaradnej, zniszczonej przez wulgarnych polityków zachodniej cywilizacji. Jego wolny port musiał dawać przykład, aby przynieść burzę,  rozbudzić ducha, który radykalnie zmieni świat zachodni. Ta nowa cywilizacja miała nie opierać się na materializmie i sile, ale na bohaterstwie i wolności jednostki.

D’Annunzio dużą uwagę przywiązywał do tego, aby ludność Fiume przejęła nowy sposób życia. Każdego dnia odbywały się parady, palono ogniska, teatralne przemówienia miały inspirować ludność. Wprowadzono demokrację uczestniczącą, zdecentralizowaną administrację i wprowadzono wiele form demokracji bezpośredniej. Ten eksperyment społeczny miał stać się punktem wyjścia dla powszechnego buntu. Pod przewodnictwem futurystów, rewolucjonistów i innych poszukiwaczy przygód, którzy masowo przybyli do miasta, wydawało się, że może to zadziałać. Po blokadzie handlowej założonej przez Italię w celu osłabienia gospodarki Fiume,  D’Annunzio opracował alternatywny system, który oparty był głównie na piractwie. Swoich lądowych i morskich rabusiów nazwał Uscocchi – niesławni, dawni piraci słowiańscy, którzy kiedyś najechali ten region. Jedno z najbardziej znanych działań Uscocchi miało miejsce 18 kwietnia 1920 roku, kiedy skradziono 46 koni, czystej krwi z ujeżdżalni armii włoskiej. Rząd Italii był wściekły, zagroził surowymi  sankcjami wobec Fiume, po których D’Annunzio obiecał zwrócić konie. Jednak zamiast zwrócić skradzione konie D’Annunzio oddał 46 wychudzonych koni chłopskich. Ta prowokacja  zainspirowała wielu ludzi.

Gabriele D’Annunzio wyprzedził swój czas,  zauważył, że nowopowstała Liga Narodów (pierwowzór ONZ) była spiskiem złodziei i oszustów. Jako alternatywę założył Lega di Fiume ligę, która miała na celu ujednolicenie i uwolnienie wszystkich uciskanych narodów świata. W tej lidze byłoby miejsce dla Irlandczyków, Palestyńczyków i innych ludów arabskich, Azjatów i oczywiście narodów słowiańskich, które były prześladowane przez Serbię. Jednak plany te nie weszły w życie, gdy w grudniu 1920 roku armia włoska położyła kres utopii D’Annunzio, dzień ten stał się znany jako „Krwawe Boże Narodzenie”.

Po upadku Fiume, Gabriele D’Annunzio wrócił do Italii, gdzie wiele z jego pomysłów zostało przyjętych  przez rosnący ruch faszystowski Mussoliniego. Chociaż sam D’Annuzion odrzucał niektóre faszystowskie idee,  poparł korporacyjną gospodarkę oraz wartości nowego społeczeństwa opartego na bohaterstwie, czynie i nacjonalizmie.  Jednak sojusz Mussoliniego z fundamentami „starych” Włochy – monarchią i Kościołem – nie mógł oczywiście uzyskać jego zgody. Wolne Miasto Fiume wcale nie było przykładem tego, czego mogli się spodziewać Włosi w najbliższych dwóch dekadach. Wolne Miasto Fiume był eksperymentem społecznym, w którym zasady anarchistyczne demokracji bezpośredniej stanowiły fundament, natomiast faszyzm Mussoliniego przerodził się w konserwatywną i totalitarną dyktaturę. W przypadku, gdy populacja Fiume widziała bezprecedensową swobodę jednostki, wielu Włochów zupełnie zapomniało znaczenia  słowa „wolność” po dwudziestu latach faszystowskiego ucisku.

Każda próba zakwalifikowania reżimu D’Annunzio jako zjawiska prawicowego i lewicowego kończy się niepowodzeniem. Wielką siłą poety była jego umiejętność pozyskiwania wsparcia z bardzo różnych środowisk, był w stanie – na krótki okres czasu – stworzyć własną rzeczywistość. Wraz z upadkiem Wolnego Miasta Fiume przyszedł  kres  chwały utopii piratów. W czasach, w których wpływ nowoczesnego społeczeństwa wydaje się być nie do pokonania, a państwo wydaje się wpływać na wszystkie aspekty ludzkiego życia, perspektywa Wolnego Miasta wydaje się bardziej oddalona niż kiedykolwiek wcześniej. Jednak to właśnie dlatego,  musimy zachować i dążyć do ideałów D’Annunzio i innych rebeliantów. Tylko poprzez worzenie miejsc wolnych od wpływu państwa – jak duże lub małe mogą być – możemy pokazać ludziom, że prawdziwa wolność może być jeszcze osiągnięta.

Przetłumaczył: Tomasz Kosiński

Tłumaczenie ze strony: https://groenenationalisten.wordpress.com

Zachęcamy do lektury innych tłumaczeń tekstów Groene Nationalisten, które są dostępne na naszym portalu:

https://konserwatyzm.pl/artykul/12597/groene-nationalisten-anarchia-jest-porzadkiem

https://konserwatyzm.pl/artykul/12392/manifest-zielonych-nacjonalistow-groene-nationalisten

https://konserwatyzm.pl/artykul/12394/groene-nationalisten-germanskie-poganstwo-jako-ruch-spoleczn

Click to rate this post!
[Total: 0 Average: 0]
Facebook

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *