Marta Kowalczuk-Walędziak, Alicja Korzeniecka-Bondar, Katarzyna Bocheńska-Włostowska (red.), Twórcze wiązanie teorii i praktyki pedagogicznej. Możliwości, wyzwania, inspiracje, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2014, ss. 279.

            Książka pod redakcją naukową Marty Kowalczuk-Walędziak, Alicji Korzenieckiej-Bondar, Katarzyny Bocheńskiej-Włostowskiej zatytułowana „Twórcze wiązanie teorii i praktyki pedagogicznej. Możliwości, wyzwania, inspiracje” stanowi niezwykle cenny wkład intelektualny w rozwój praktyki pedagogicznej, ale nie tylko. Autorzy tekstów pogrupowanych w trzy części: „Możliwości”, „Wyzwania”, „Inspiracje” pokazali wszak w jaki sposób owocnie rozbudowywać teorię pedagogiki z jednej strony, a z drugiej – jak odpowiedzialnie i refleksyjnie oddziaływać na jej sferę praktyczną. Artykuły te stwarzają szeroki wachlarz wątków godnych przemyślenia, a także kierunków, których nie można nie uwzględnić w badaniach w dobie wyzwań XXI wieku.

            Na łamach każdej z wymienionych części znajdziemy nowe interpretacje i próby reinterpretacji znanych badań, a także zupełnie nowe analizy. Szczególnie interesujące jest to, iż autorzy zaprezentowali całkiem różne perspektywy badawcze uwarunkowane swoim doświadczeniem i specjalizacją. Dzięki temu czytelnik pozna nie tylko jedno podejście do szeregu problemów, ale zróżnicowane perspektywy, a także dostrzeże ich mocne i słabe strony. Wskazane ujęcia odsłaniają wiele kontrowersji oraz napięć, które dotychczas nie doczekały się jednoznacznych ocen. Niemniej jednak to właśnie – między innymi – czyni tę publikację tak inspirującym dziełem.

            Kolejnym jej godnym podkreślenia walorem jest to, że uwrażliwia na słabości: istniejących teorii, uprawianej praktyki, a także sposobów implementowania teorii do praktyki i czerpania przez teorię z praktyki. Żaden z wymienionych aspektów nie został zaniedbany, stąd należy docenić wkład redaktorek naukowych w doskonałe zaplanowanie układu uwzględnionych przez autorów stanowisk.  Umożliwiają one skonfrontowanie wzajemnych zarzutów, uchwycenie nasuwających się – zgłaszanych zarówno przez praktyków, jak i teoretyków – potrzeb wobec siebie. Oznacza to, że prace te są trudnym do przecenienia wkładem w diagnozę współczesnej pedagogiki. Stwarzają szczegółową mapę wyzwań.

            Jednocześnie z przedstawionych prac wyłania się wołanie do czytelników o uwolnienie od stereotypowego, czy nawet nieraz mitycznego spoglądania na przedmiot naukowego zainteresowania. Autorzy zachęcają, aby otworzyć się na twórcze, wspólnotowe perspektywy poznawcze oraz praktyczne. Wszakże tylko gotowość do rozważenia argumentów prezentowanych przez strony, chęć do inicjowania zaangażowanej refleksji jest w stanie dać podłoże dialogu, uniknąć zgubnego w skutkach zamknięcia w ramach teorii lub rutynowej praktyki.

            Trzeba tutaj bardzo wyraźnie zaznaczyć, że książka daje perspektywy na twórcze wiązanie teorii i praktyki pedagogicznej. Jednakże twórcy nie poprzestali na sformułowaniu postulatu, lecz pokazali, na co trzeba zwrócić uwagę, aby działania podejmowane przez określone podmioty nie były jałowe. Przy tym zaprezentowali wyzwania, których w zglobalizowanym świecie nie można zignorować, a także bariery i ograniczenia konieczne do przezwyciężenia w trudnej drodze do pożądanego sukcesu. Nie pozostali przy tym gołosłowni, lecz – wykazując się kreatywnością – pokazali przykłady dobrych praktyk, które stanowią mini case studies, a przy tym świetnie obrazują opisane aspekty łączenia praktyki z teorią. Dostarczają także inspiracji, które wzbogacą doświadczenie zaangażowanych pedagogicznie czytelników.

            Publikacja Marty Kowalczuk-Walędziak, Alicji Korzenieckiej-Bondar, Katarzyny Bocheńskiej-Włostowskiej zatytułowana „Twórcze wiązanie teorii i praktyki pedagogicznej. Możliwości, wyzwania, inspiracje” dotyka dobrze znanych osobom zajmującym się pedagogiką problemów. Jednakże tym, co ją wyróżnia jest całkiem świeże podejście do relacji pomiędzy teorią i praktyką. To nie tylko celna diagnoza, ale przede wszystkim kluczowa pomoc w uwolnieniu się od tego, co hamuje rozwój nauki i doskonalenie praktyki pedagogicznej. To także bardzo silny impuls do refleksyjnych zmian. Stąd też książka ta zasługuje na naszą uwagę i rozważenie proponowanych możliwości twórczego wiązania różnych aspektów tego samego typu działalności.

Książka jest dostępna na stronie Oficyny Wydawniczej Impuls: http://www.impulsoficyna.com.pl/nowosci/tworcze-wiazanie-teorii-i-praktyki-pedagogicznej,1606.html

Krzysztof Wróblewski