10 marca 2017 roku, w Rosyjskim Ośrodku Nauki i Kultury w Warszawie odbyła się prezentacja rosyjskiego projektu online RusoFil [www.russophile.ru], dotyczącego rosyjskiej filozofii i kultury. Swój projekt zaprezentowali trzej rosyjscy filozofowie z Kaliningradu: dr hab. Vladas Povilaitis, dr Vadim Chaly i Andrzej Tesla.

Idea projektu zawiera się w słowach: Jeśli sami dla siebie nie będziemy interesujący, nie będziemy takimi dla innych. Jeśli sami będziemy bać się własnej rosyjskiej tożsamości, nie będziemy z szacunkiem traktowani przez innych. Zamysłem projektu jest autorefleksja, zainspirowanie i sprowokowanie do myślenia innych, żeby inni także zaczęli zastanawiać się, czym jest rosyjska kultura, filozofia, tożsamość.
Projekt finansuje się sam, poprzez darowizny. Jest to projekt akademicki – tworzą go naukowcy, ale teksty mają być zrozumiałe dla szerszej publiczności, chodzi o to, żeby nie była to dyskusja akademicka, ale obejmowała szersze warstwy społeczeństwa.

Nazwa – gra słów. Rusofil – od rosyjska filozofia, ale jednocześnie rusofil – szacunek i miłość do własnej kultury. Jeden z uczestników spotkania w RONiK-u atakował tę nazwę, uważając, że to jest za duża prowokacja, która będzie odrzucać np. Polaków. Dla twórców portalu – ważne żeby się dowiedzieć, jak rosyjska kultura jest postrzegana oczami innych. Podkreślali, że nie jest to projekt polityczny. Nie utożsamiają się z nacjonalistami, z polityką państwa, jest to projekt autonomiczny w stosunku do różnych oficjalnych instancji. Projekt jest prowokacją, ale w sensie prowokowania do myślenia, do zastanawiania się nad własną tożsamością. Goście z Kaliningradu zachęcali polskich czytelników i autorów do współpracy.

Twórcy portalu – jeden z nich się określił jako sowiecki ateista – śmiejąc się z tego określenia, zajmuje się marksizmem, drugi to katolik, a trzeci jest protestantem. Jak się okazuje są w stanie wspólnie ze sobą rozmawiać, gdyż nie wykluczają, że jedna z tych tradycji nie jest częścią rosyjskiej kultury, wręcz przeciwnie uważają że kultura rosyjska jest makrokosmosem, obejmujących różne elementy. Ale nie jest to pozycja czysto relatywistyczna, na zasadzie – jedni myślą tak, inni inaczej. Różnice są wyzwaniem do tego, żeby wspólnie rozmawiać o Rosji i jej kulturze. Stąd różnorodność zawartości portalu – jest marksizm, jest prawosławie, jest konserwatyzm, jest liberalizm, jest nacjonalizm, panslawizm, prezentacja różnych odsłon rosyjskiej kultury. Jako wyzwanie do pomyślenia nad tym, czym jest rosyjska kultura i filozofia.

Tekst i foto: Agnieszka Piwar