OHP – Odplamianie historii Polski. Odcinek 10. „Sybir” – mit polityczny? Rozmawiają M. Ziętek-Wielomska i J. Engelgard

Główne tezy odcinka Represje po powstaniu styczniowym nieodłącznie kojarzą się z Syberią, a wręcz z „Sybirem”. Słowo to posiada bardziej ostre znaczenie: Sybir to coś strasznego, otchłań, z której się nie wraca. Polska epopeja syberyjska to już konfederacja barska, powstanie kościuszkowskie, listopadowe – ale nie w takiej skali, jak po powstaniu styczniowym. Szacuje się, że tą formą represji zostało objętych od 20 do 30 tysięcy uczestników powstania. Najcięższą karą była katorga, czyli ciężka fizyczna praca pod nadzorem. Katorżnicy podróż na Syberię odbywali zakuci w kajdany; […]

Piętka: Skazani na klęskę

11 września zamieściłem na Facebooku następujący wpis: „Ćwierć wieku temu podawano w Polsce, że w latach 1940-1941 deportowano z Kresów Wschodnich na Syberię od 1 do 1,7 mln Polaków, z których 900 tys. miało tam zginąć. Po przebadaniu archiwów radzieckich okazało się jednak, że cztery deportacje z Kresów Wschodnich w latach 1940-1941 objęły w sumie około 320 tys. obywateli II RP. W tej liczbie znajdowało się około 25 tys. Ukraińców, 20 tys. Białorusinów i 70 tys. Żydów, procentowo dotkniętych wywózkami w równym stopniu jak Polacy […]

Karnauchow: „Stygmatyzacja Syberii zamyka przestrzeń dialogu”. Rozmawia Agnieszka Piwar

Rozmowa z dr hab. Dmitrijem Karnauchowem, historykiem, profesorem Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku oraz Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego w Nowosybirsku. Wywiad ukazał się w kwartalniku „Opcja na Prawo”. Rosyjski naukowiec z dalekiej Syberii wiąże swoją zawodową drogę z Polską. Czy ma Pan polskie korzenie? – W Polsce zawsze pytają o to obywateli Rosji, tymczasem trzeba zrozumieć rosyjską mentalność. W Rosji – a przede wszystkim na Syberii – kwestia pochodzenia z tego, czy innego narodu nie ma podstawowego znaczenia, ponieważ wspólnota rosyjska składa się z […]

Piętka: Powstanie zabajkalskie w 1866 roku. (24 czerwca 1866 roku polscy zesłańcy skierowani do pracy przy budowie drogi w okolicach jeziora Bajkał podnieśli bunt i próbowali uciec do odległych o 250 kilometrów Chin)

24 czerwca 1866 roku polscy zesłańcy – uczestnicy stłumionego dwa lata wcześniej powstania styczniowego – skierowani do pracy przy budowie drogi w okolicach jeziora Bajkał podnieśli bunt i próbowali uciec do odległych o 250 kilometrów Chin. Wydarzenie to zyskało w historiografii miano powstania zabajkalskiego (24 czerwca – 25 lipca 1866 roku według obowiązującego wówczas w Rosji kalendarza juliańskiego, 6 lipca – 9 sierpnia 1866 roku według obecnego kalendarza gregoriańskiego). To raczej mało znane wydarzenie sprzed 150 lat zasługuje na uwagę z kilku powodów: ze względu […]