María Eva Duarte de Perón była osobą, której legenda jest żywa po dzień dzisiejszy w Argentynie. W podzielonym społeczeństwie argentyńskim postrzegana jest jako święta, bądź jako uosobienie faszyzującego systemu. Charyzmatyczna dziewczyna z ludu, która stała się fundamentem populistycznego, autorytarnego systemu. Wykorzystując swoją pozycję polityczną i płynące z niej korzyści oddała się pracy społecznej, pomocy najbiedniejszym. Fanatyczka polityczna zwalczająca komunizm, kapitalizm i liberalizm z jednej strony, z drugiej altruistka obdarzona silnym uczuciem empatii. Wymykająca się schematom politycznej prawicy i lewicy, określona mianem prawicowej feministki, aktorka, żona dyktatora, honorowa prezydent Argentyny. Po jej śmierci w Argentynie zapanowała szczera, nieudawana żałoba. Do dziś jest wzorem dla wielu argentyńskich polityków, sportowców, działaczy społecznych. Mówiono o niej „Juan Perón jest zerem, przy którym ona stanowiła cyfrę”[1]. Kim była, skąd pochodziła, dlaczego stała się argentyńską Santa „Evita”, Dama de la Esperanta?
Los Toldos
Eva María Duarte urodziła się 7 maja 1919 r. w Los Toldos w prowincji Buenos Aires. Jej rodzicami byli Juana Ibarguren i Juan Duarte. Rodzina „Evity” osiedliła się w Los Todos pod koniec XIX w., gdy na te tereny zaczęli przybywać Baskowie. W tej grupie byli dziadkowie Evy[2]. J. Duarte pełnił funkcję miejscowego lidera Partii Radykalnej[3]. Posiadał majątek ziemski, zatrudniał wielu gaucho, nie narzekał na problemy finansowe. Żył w separacji z żoną co doprowadziło do romansu z zatrudnioną na posiadłości kucharką. Juana Ibarguren mogła liczyć na przychylność kochanka, otrzymała od niego mały domek w Los Todos, urodziła mu pięcioro dzieci na czele z najmłodszą Evą. Po 15 latach J. Duarte pogodził się z żoną i opuścił Los Todos oraz Juanę („Evita” miała wtedy cztery miesiące). Zmarł w 1926 r., na krótko przed śmiercią wydał oświadczenie, iż jest ojcem dzieci Juany. Niestety pani Duarte oraz jej dzieci nie mogły wziąć udziału w pogrzebie swojego męża i ojca (odbije się to w przyszłości na świadomości „Evity”). Wdowa po Juanie, Estela Grisolia nie pozwoliła im na to, jednak dzięki pomocy wuja, dzieci mogły ostatni raz zobaczyć swojego ojca. W kondukcie żałobnym zostali umieszczeni na końcu wraz ze służbą. Było to ogromne upokorzenie[4].
Po śmierci ojca rodzina wpadła w problemy finansowe. Pomoc gminna nie wystarczała. Matka oraz najstarsza córka Elisa starały się utrzymać rodzinę. Pracowały w majątkach ziemskich. W 1927 r. Eva rozpoczyna edukację w Szkole Podstawowej nr 1 w Los Toldos. W szkole doświadczyła szykan ze strony rówieśników, miała tylko jedną bliską przyjaciółkę. Angażowała się w kółko teatralne, bardzo dobrze recytowała wiersze mimo złej dykcji. Zaczęła interesować się poezją, wyróżniała się na tle rówieśników. Była inna, rozmarzona, wiedziała, że nie chce spędzić życia w małym Los Toldos. Często przychodziła na dworzec kolejowy, obserwowała pociągi odjeżdżające w kierunku Buenos Aires. Marzyła o czymś większym, wymagającym. Czymś co dopiero miało nadejść.
Junin
W 1930 r. Juana postanawia opuścić Los Toldos. Wraz ze swoimi dziećmi przenosi się do 30 tys. miasta Junin. Uzyskała pomoc burmistrza tego miasta, Oscara Nicoliniego. Podobnie jak J. Duarte był zaangażowany w politykę i związał się z matką „Evity”. Dzięki jego pomocy dzieci Juany dostały pracę. Eva kontynuowała naukę w szkole, z ocenami na przeciętnym poziomie. Nauka nie była dla niej bardzo istotna, pociągało ją aktorstwo[5].
To właśnie tutaj „Evita” zrozumiała, iż musi wyjechać jeśli chce osiągnąć coś więcej niż przeciętne życie. Aktorstwo, poezja były tym co sprawiało jej największą radość i pozwalało zapomnieć o trudach doczesnego życia. Bujna wyobraźnia, wyobcowanie, ponad przeciętna charyzma i zdolności aktorskie miały być tym co powinno przynieść jej sławę, o której tak marzyła. Poczucie misji, fascynacja Normą Shear, która zrobiła karierę mimo braku wsparcia i bogatej rodziny pomogły w podjęciu decyzji o wyjeździe do Buenos Aires. Jej brat Juan mieszkał już w stolicy, obiecał, iż zaopiekuje się siostrą, wobec czego protesty matki nie były intensywne. Po kilku tygodniach przekonywania, w 1935 r. Eva wsiadła do pociągu, który zawiózł ją do Buenos Aires[6]. Po latach, w swojej biografii „Evita” napisze: „Jako mała dziewczynka chciałam recytować. To było jak myśl, którą chciałam przekazać innym, coś co czułam głęboko w swoim sercu”[7]. Natomiast o samym wyjeździe i uczuciach, które pchnęły ją do wyjazdu: „Tak, jak ptaki zawsze wybierałam wolność. Nigdy nie byłam w stanie tolerować nawet najmniejszej utraty wolności, która wiąże się z życiem z rodzicami bądź z twoim miastem. Bardzo wcześnie opuściłam dom i od tego czasu czułam się wolna. Chciałam żyć na własną rękę i tak właśnie zrobiłam”[8].
Buenos Aires, kariera aktorska
3 stycznia 1935 r. do Buenos Aires przyjeżdża 16-letnia Eva María Duarte. Poza bratem nie znała nikogo, nie miała żadnych referencji i kontaktów. Była zdana na siebie, pieniądze od matki i siostry szybko się skończyły. Z pomocą przyszedł brat, który pracował w banku. Dołączyła do Argentyńskiej Kompanii Komediowej (Compañía Argentina de Comedias). 28 marca 1935 r. zagrała małą rolę w przedstawieniu pt. „La Señora de los Perez” była dobrze oceniona przez krytyków. 19 czerwca 1935 r. „Evita” wystąpiła w spektaklu „Cadacasa es unmundo”. W marcu 1936 r. zostaje zatrudniona w nowym zespole aktorskim, którym kierowali Pepita Muñoz, José Franco i Eloy Alvarez.
[1] A. Lewczuk, Perón Juan Domingo. Biografia, Warszawa 2002.
[2] J. Taylor, Eva Perón: The Myths of a Woman, Chicago 1979, s. 35.
[3] Radykalna Unia Obywatelska – została założona 26 czerwca 1891 r. Jest najstarszą, obecnie istniejącą partią polityczną w Argentynie. W swojej ideologii łączy elementy radykalizmu, socjalliberalizmu, socjaldemokracji i centryzmu. Należy do Międzynarodówki Socjalistycznej. Przez wiele lat pozostawała w opozycji do rządów peronistów. Pod rządami junty działała nielegalnie. W 1983 r. jej lider Raúl Alfonsín został wybrany na prezydenta Argentyny.
[4] Evita Perón Historical Research Foundation, To Be Evita – Part 1, http://www.evitaperon.org/part1.htm [dostęp dn. 24.08.2013 r.].
[5] J. R. Adams, Liberators, Patriots and Leaders of Latin America, wyd. 2, Jefferson 2010, s. 151.
[6] S. Dawidowski, Evita Perón. Pierwsza dama populizmu, Suwałki 2011, s. 26.
[7] E. Perón, La Razón de Mi Vida, C.S. Ediciones, Buenos Aires 1995, s. 21.
[8] Ibidem. s. 193-194.
Tomasz Kosiński
Jest to fragment artykułu. By móc przeczytać całość należy kupić najnowszy numer „Pro Fide Rege et Lege”, który jest dostępny m.in. w naszej księgarni: http://sklep.konserwatyzm.pl/pro-fide-rege-et-lege-nr-2-2013/.
a.me.
