„Czym jest filozofia?”

Dietrich von Hildebrand, Czym jest filozofia?, tłum. Paweł Mazanka, Janusz Sidorek, Wydawnictwo WAM, Kraków 2012, ss. 229

            Dietrich von Hildebrand to niemiecki filozof i teolog, uznany na całym świecie przedstawiciel tradycji fenomenologicznej w filozofii europejskiej, uczeń między innymi Edmunda Husserla czy Maksa Schelera, autor wielu książek filozoficznych, między innymi pod tytułem „Spustoszona winnica”, „Metafizyka wspólnoty”. W uznanej serii „Myśl Filozoficzna” ukazała się nakładem Wydawnictwa WAM jego książka zatytułowana „Czym jest filozofia?”. Dokonał na jej kartach rehabilitacji filozofii, co stanowi nowatorskie i warte poznania ujęcie.

            Na samym początku warto zwrócić uwagę na niezwykle pomocne dla czytelników wprowadzenie do dzieła Dietricha von Hildebranda. Tłumacze przybliżyli w niej postać i życiorys wybitnego filozofa. Ze szczegółami opisali również kontekst w jakim tworzył i elementy, które go uwarunkowały jako myśliciela. To bardzo cenny zabieg, gdyż pozwala lepiej zrozumieć pewne refleksje tej znamienitej postaci oraz dokonać trafniejszych interpretacji konkretnych idei.

            Publikacja ta stanowi ekspozycję faktycznej istoty poznania filozoficznego. Pokazuje rzeczywisty przedmiot filozofii i klasyczną jej rolę w życiu każdego z nas. Wydaje się, że daje świeże spojrzenie na wszystko co znane, odkrywając nieznany świat, wraz z całą jego głębią i pięknem. Jej szczególny walor do obecne na jej kartach dążenie do wydobycia esencji stanowiącej o istocie poznania filozoficznego.

            To poznaniu właśnie Dietrich von Hildebrand poświęcił najwięcej uwagi. Uznał je za fenomen pierwotny i wykazał specyficzne rysy istotowe poznawania. Rozróżnił je od stwierdzania, sądzenia. Zarysował podstawowe formy poznawania. Wykazał specyfikę poznawania filozoficznego w porównywaniu z poznawaniem przednaukowym. Przedstawił swoje spojrzenie na obiektywność i niezależność umysłu ludzkiego. Wszak: „Człowiek jest zdolny do poznania obiektywnie ważnego i może uchwycić z absolutną pewnością prawdę bynajmniej nie zrelatywizowaną do jego umysłu”. Krótko omówił podstawowe tematy poznania, w odniesieniu do spostrzeżenia, to znaczy: „Każdej formy zaznajomienia się z czymś, w której przedmiot jest samoobecny i bezpośrednio otwiera się przed naszym umysłem. Naszym pojęciem spostrzeżenia obejmujemy zatem więcej niż tylko spostrzeżenie zmysłowe”.

            Uzasadnił również pozytywny związek pomiędzy poznaniem filozoficznym a naukowym. Uznał filozofię za znaczącą dla człowieka. Wyjaśnił na czym polega metoda filozofii i prametoda filozoficzna, czyli fenomenologia. Widoczny przy tym jest wpływ, jaki wywarli na kształt jego refleksji filozoficznej nauczyciele. Jednakże dopiero zastanowienie się nad relacją człowiek – filozofia przynosi mu odpowiedź na pytanie o sens i istotę filozofii. Wnioski, które skłoniły autora do tej konstatacji, podobnie jak sama odpowiedź, stanowią ciekawą materię do przemyśleń.

            Szczególnie ciekawe jest pojęcie fenomenologii jako radykalnego przeciwieństwa idealizmu. To co o nim stanowi i co się w niej zawiera – obiektywizm i realizm stanowi efekt wieloletnich rozważań Dietricha von Hildebranda nad koncepcjami między innymi Adolfa Reinacha, Edyty Stein, Romana Ingardena. Efekt jest imponujący i zaskakujący. A przede wszystkim znaczący w odniesieniu do obserwowalnego współcześnie światowego zainteresowania realizmem fenomenologicznym.

            Dietricha von Hildebranda książka pod tytułem „Czym jest filozofia?” jest wyrazem ważnego dążenia do uchwycenia istoty i istotności poznania. Zawiera cenne argumenty przemawiające za właściwością i stosownością realizmu fenomenologicznego. To warta polecenia pozycja obowiązkowa dla wszystkich czytelników zainteresowanych filozofią.

Krzysztof Wróblewski

             

Click to rate this post!
[Total: 0 Average: 0]
Facebook

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *