Jak podają światowe agencje prasowe w Królestwie Lesotho trwa formowanie nowego koalicyjnego rządu. Niedawne przyspieszone wybory parlamentarne nie dały jednoznacznego zwycięstwa jednej partii politycznej. Tym samym w skład nowej koalicji rządowej może wejść nawet pięć ugrupowań, które uważało się do tej pory za opozycyjne.
Przyśpieszone wybory parlamentarne odbyły się po dość niepokojących wydarzeniach z sierpnia 2014 r. Według Thomasa Thabane, który obejmował wtedy stanowisko premiera z ramienia All Basotho Convention, miał wtedy mieć miejsce wojskowy zamach stanu, lecz armia Lesotho zaprzeczyła by doszło do takiej sytuacji. Przyczyną politycznego kryzysu miał być spór między głównymi partiami politycznymi, które nie mogły się porozumieć w kwestii kształtu koalicyjnego rządu. Spór polityczny spowodował, że główne siły bezpieczeństwa również stanęły po przeciwnych stronach. Premier Thabane miał mieć rzekomo wsparcie policji a wicepremier Mothetjoa Metsing wojska. Rząd jedności (unity government) powstał w maju 2012 r. lecz narastający polityczny spór spowodował, że Thabane w czerwcu 2014 r. zawiesił sesje parlamentarne. Po tym jak wojsko miało przeprowadzić zamach stanu 30 sierpnia 2014 r. – zdaniem premiera i jego politycznych stronników – Thabane uciekł do Republiki Południowej Afryki. Zdecydował się na powrót do kraju na początku września 2014 r. i był eskortowany przez policję RPA. Dnia 2 października 2014 r. podpisano porozumienie o oficjalnej nazwie Maseru Facilitation Declaration, między głównymi partiami, którego najważniejszym elementem miały być przyśpieszone wybory.
Wybory parlamentarne odbyły się 28 lutego 2015 r. i zagłosowało w nich 563 972 wyborców; frekwencja wyniosła blisko 47%. Wyniki zaprezentowane przez Niezależną Komisję Wyborczą Lesotho (Lesotho Independent Electoral Commission) pokazują, że główna partia opozycyjna Democratic Congress DC na czele z Pakalitha Mosisili nieznacznie zwyciężała z All Basotho Convention ABC. Formalnie dotychczasowa koalicja rządząca składała się z Lesotho Congress for Democracy LCD na czele z Mothetjoa Metsing, All Basotho Convention ABC oraz Basotho National Party BNP kierowanej przez Thesele Maseribane. Po ostatnich wyborach w 120-osobowym Zgromadzeniu Narodowym (National Assembly), którego członkowie częściowo wybierani są w okręgach jednomandatowych (80 deputowanych) a pozostali systemem proporcjonalnym, 47 miejsc zajmie DC (218 573 ważnie oddanych głosów) a 46 ABC (215 022 ważnie oddanych głosów). Jednakże już teraz w mediach piszę się, że Democratic Congress wraz z mniejszymi formacjami może liczyć na 61 głosów w izbie niższej parlamentu i tym samym tworzyć rząd. Prawdopodobnie nowym premierem zostanie Pakalitha Mosisili.
W światowej prasie pojawiają się jednak pewne głosy krytyczne. Nawet jeśli same wybory odbyły się w sposób nie budzący wątpliwości co do ich uczciwości i przejrzystości, to w samym Lesotho wciąż nie zostały rozwiązane problemy, które stały za kryzysem z 2014 r. Chodzi o takie kwestie jak rola policji i wojska w państwie a także pozycja parlamentarnej opozycji i jej prawa. Nawet jeśli DC wraz z mniejszymi formacjami utworzy rząd, to konieczne zmiany systemowe – uchwalenie poprawek do ustawy zasadniczej – wymagają większości 2/3 członków Zgromadzenia. Jest mało prawdopodobne aby partie obecnie ustępujące poparły takie rozwiązania.
Ze względu na fakt, że Królestwo Lesotho z każdej strony ma tylko jednego sąsiada, którym jest RPA to większość analityków właśnie na Pretorię spogląda jako na ewentualnego mediatora. Pewna rola przypada też Południowoafrykańskiej Wspólnocie Rozwoju (Southern African Development Community SADC), która zrzesza 15 państw regionu a na czas wyborów w Lesotho, wysłała 475 policjantów dla zapewnienia ochrony.
Źródło: Feburary 28, 2015 General Election Results, http://results.iec.org.ls/preliminaryresults/, [dostęp dn. 05.03.2015]; 2015 PR Allocation Presentation, http://www.iec.org.ls/election%20act/PR%20allocations.pdf, [dostęp dn. 05.03.2015]; Lesotho opposition parties form coalition government, 4 marzec 2015, http://www.bbc.com/news/world-africa-31733059, [dostęp dn. 05.03.2015]; Lesotho opposition forms coalition after snap post-coup poll, 4 marzec 2015, http://www.dailymail.co.uk/wires/afp/article-2979503/Lesotho-opposition-lead-snap-poll-results.html?ITO=1490&ns_mchannel=rss&ns_campaign=1490, [dostęp dn. 05.03.2015]; Lesotho’s opposition forms coalition after tight election, 4 marzec 2015, https://uk.news.yahoo.com/final-results-lesotho-polls-reveal-no-clear-winner-060113678.html#yUk4Pif, [dostęp dn. 05.03.2015]; Security concerns linger after Lesotho snap vote, 2 marzec 2015, http://www.timeslive.co.za/africa/2015/03/02/security-concerns-linger-after-lesotho-snap-vote, [dostęp dn. 05.03.2015].
Dr Krystian Chołaszczyński
