W 150. rocznicę powstania styczniowego oraz w 110. rocznicę urodzin Jędrzeja Giertycha, mijającą 7 stycznia 2013 roku, środowiska narodowe (m.in.: Dom Wydawniczy „Ostoja”, konserwartyzm.pl, księgarnia CapitalBook oraz pisma „Myśl.pl”, „Myśl Polska”, „Polityka Narodowa”) postanowiły wspólnie wydać reprint pracy „Kulisy powstania styczniowego”. Jest to w dorobku narodowego ideologa i historyka praca chyba najmniej znana. Książka pierwotnie ukazała się nakładem Wydawnictwa Towarzystwa imienia Romana Dmowskiego w 1965 roku i w okresie późniejszym nie była praktycznie wznawiana (poza drugoobiegowymi wydawnictwami). Dziś w swoim oryginalnym wydaniu jest praktycznie niedostępna.
Praca Giertycha zdaje się rozwijać myśl Romana Dmowskiego, którą lider obozu narodowego sformułował na łamach swojej pracy z początku lat 30. ub. wieku, zatytułowanej „Świat powojenny i Polska”. W pracy tej Dmowski w następujący sposób opisywał XIX-wieczną politykę Prus, prowadzoną w stosunku do Polski: „Dopóki Rosja posiadała swą ustaloną przez zwycięstwo nad Napoleonem, wielką pozycję w Europie, Prusy oddawały jej całkowity głos w kwestii polskiej, manifestowały swoją z nią solidarność, przyjaźń i gotowość okazania swej pomocy przeciw Polakom, gdyby jej potrzebowała (…) W miarę wszakże wzrostu potęgi pruskiej, a gromadzenia się trudności dla Rosji, zarówno w jej stosunkach wewnętrznych, jak w jej rywalizacji z państwami europejskimi, Prusy przybierały coraz aktywniejszą postawę w kwestii polskiej. Dużo jeszcze czasu upłynie, zanim zostanie wyjaśnione, w jakiej mierze ich dziełem było powstanie 63-go roku w Królestwie. Dziś wiadomo tylko, jaką korzyść z niego odniosły, jak na tym powstaniu wyrosła cała kariera historyczna Bismarcka, jak pomogło mu ono do związania ze swą polityką Rosji, a co za tym idzie, do załatwienia się z Austrią w r. 1866 i z Francją w latach 1870-1871” („Świat powojenny i Polska”, Wrocław 1999).
Jędrzej Giertych, „Kulisy powstania styczniowego” (reprint wydania z 1965 r.), Wyd. OSTOJA, Krzeszowice 2013 (współwydawcy: konserwatyzm.pl., „Myśl Polska”, „Myśl.pl”, „Polityka Narodowa”, CapitalBook), ss. 442.
Do kupienia za 40 PLN z wysyłką tylko u nas – kliknij tutaj.
„…Prusy przybierały coraz aktywniejszą postawę w kwestii polskiej …” – może jakieś KONKRETY? Że Bismarck, ex post, skorzystał na powstaniu, to oczywiste. Pytanie natomiast, czy istnieją KONKRETNE dowody pruskiego wsparcia/zachęty dla powstańców? Słyszałem o dostawach broni via Prusy, natomiast, o ile wiem (co potwierdził zawodowy historyk z UWr), zachęcanie Polaków przez Prusy do wzniecenia powstania byłoby raczej trudno udowodnić … niestety. Natomiast udokumentowane są przyjazne dla Rosji deklaracje Prus.