Joachim Wach, „Typy doświadczenia religijnego. Buddyzm, islam, chrześcijaństwo”

Joachim Wach, Typy doświadczenia religijnego. Buddyzm, islam, chrześcijaństwo, przeł. Bogusz Pawiński, Zakład Wydawniczy »NOMOS«, Kraków 2013, ss. 296

Uznana w środowisku akademickim i naukowym seria wydawnicza „Classica Religiologica” wzbogaciła się właśnie o nową – niesłychanie ważną i aktualną – książkę będącą zbiorem esejów – Joachima Wacha pod tytułem „Typy doświadczenia religijnego. Buddyzm, islam, chrześcijaństwo”. Zawiera ona pełne omówienia wszystkich tych zagadnień, które są kluczowe dla pojęcia, dlaczego treść XXI wieku będzie zależała od religii i czym uwarunkowana jest nasza przyszłość. Daje także rozróżnienia pomiędzy tym, co ze swej istoty religijne a tym, co jest jej mniej lub bardziej udolną imitacją. Umożliwia również zrozumienie sensu oraz celów przenoszenia kategorii teoretycznych i terminologii ze sfery religii do kształtowania i poznania rzeczywistości politycznej. Przede wszystkim jednak oferuje uważnemu czytelnikowi przejrzysty przegląd czynników konstytuujących religie pozachrześcijańskie oraz chrześcijaństwo, co z kolei przynosi ze sobą istotne – często przez nas intuicyjnie wyczuwane, ale dotąd niewypowiedziane – konkluzje o tym, co dla nich wspólne, a co symptomatyczne.

            Książkę otwiera wartościowy artykuł naukowy Łukasza Trzcińskiego, zatytułowany „Joachim Wach – uchwycenie nieuchwytnego, czyli typy doświadczenia religijnego”. Autor na jego łamach nie tylko przedstawił sylwetkę religioznawcy i jego główne poglądy. Dowie się z niczego czytelnik znacznie więcej, a mianowicie – co szczególnie użyteczne – w jaki sposób należy odczytywać poszczególne fragmenty książki, pozna właściwości autorskiej refleksji nad tym, co religijne oraz pojmie wagę prezentacji i omówienia typologii w ramach fenomenologii. Każda publikacja naukowa powinna być poprzedzona tak doskonałym wprowadzeniem jak właśnie to. W znacznym stopniu ułatwiłoby to wszakże ich odbiór zwłaszcza tym osobom, które wcześniej nie miały do czynienia z tą tematyką lub pracami danego autora.

            Warto także wspomnieć o godnej polecenia uwadze czytelników części metodologicznej rozprawy. Mianowicie zawiera ona wytyczne, na przykład dotyczące stosowania poszczególnych pojęć czy paradygmatów, a także wskazówki w obszarze wykorzystania: metod, technik i narzędzi badawczych w sferze badań z zakresu doświadczenia religijnego. Szczególnie wiele uwagi – zdecydowanie słusznie – poświęca przybliżeniu procesu badawczego zjawisk religijnych, zwłaszcza rytuałów. Kolejnym pokoleniom religioznawców natomiast na pewno posłużą wartościowe pod względem merytorycznym, zaproponowane przez Joachima Wacha typologie, na przykład organizacji wspólnot chrześcijańskich. Będą te wskazania teoretyczne i metodologiczne z pewnością funkcjonalne i przydatne dla wszystkich czytelników, którzy planują podjęcie własnych badań w obszarze religioznawstwa.

            Niezwykle inspirująca jest dla odbiorcy możliwość przyjrzenia się możliwości zastosowania w sposób znamienny wykorzystanej hermeneutyki celującej w uczynieniu wiedzy religijnej intersubiektywną. Wartością dodaną takiego ujęcia jest to, że w konsekwencji przynosi nowe i świeże spojrzenie na przedmiot badań pokoleń naukowców. W związku z powyższym odsłania dotychczas ich niemożliwe do dostrzeżenia i zinterpretowania właściwości.

            Za sprawą prezentacji Joachima Wacha pozna czytelnik najważniejsze nazwiska i szkoły w obszarze badania religii pozachrześcijańskich i chrześcijaństwa. Autor wszak dołożył wszelkich starań, aby przegląd, jaki stworzył był reprezentatywny. I taki w istocie jest. Znajdziemy na kartach książki: omówienia, interpretacje oraz krytyczne oceny istniejących w nauce podejść. Najważniejsze jest jednak to, że zyskamy również wgląd w proces badawczy i istniejące w jego łonie dla badacza trudności. Joachim Wach precyzyjnie wskazuje wszak gdzie oraz jakich kłopotów można się spodziewać, jak eliminować przeszkody w postępowaniu badawczym, na przykład w zakresie badania buddyzmu czy współczesnych amerykańskich sekt. To bez wątpienia cenne wskazówki.

            Książka Joachima Wacha pod tytułem „Typy doświadczenia religijnego. Buddyzm, islam, chrześcijaństwo” to nie tylko doskonałe studium poszczególnych, możliwych do wyłonienia fenomenów religijnych, która daje szerokie pojęcie o religiach istniejących w otaczającym nas świecie. Przede wszystkim stanowi ona niepowtarzalny przewodnik po polu badawczym religioznawstwa. Naświetla specyfikę jego procesów badawczych, oryginalność metodologii i ujęć teoretycznych. Z tych właśnie powodów nie może monografii tej zabraknąć na półkach tych, których zajmuje poznawanie i badanie doświadczeń religijnych lub ich przenoszenie do innych sfer życia, na przykład rzeczywistości politycznej.

Książka jest dostępna na stronie Zakładu Wydawniczego »NOMOS«: http://www.nomos.pl/products/153/p/571

Krzysztof Wróblewski

a.me.

Click to rate this post!
[Total: 0 Average: 0]
Facebook

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *