Jacek Bartyzel

Nic bez Boga, nic wbrew Tradycji.

Kosmowizja polityczna tradycjonalizmu karlistowskiego w Hiszpanii

Podstawą ich działania, politycznej aktywności był i jest kwadrylemat: Dios, Patria, Fueros, Rey. Byli i są wierni Bogu, Ojczyźnie, Prawom i Wolnościom Realnym, Królowi. Tylko podkreślanie roli króla, legitymizmu i legalizmu jako zagadnień związanych z panowaniem królewskim, z prawowitością władzy królewskiej odróżnia ich od klasycznych republikanów typu Cycerona.

Osoba króla, legitymującego się „starożytnym” prawem do tronu, a właściwie – w ich rozumieniu – pochodzeniem swego urzędu i władzy od Boga, jest dla nich osobowym zwornikiem i zarazem gwarantem suwerenności Ojczyzny, obrony Ojczyzny i niezbywalnych praw jednostki ludzkiej. Historia ich myśli i ruchu, historia sporów intelektualnych i wojen, jakie prowadzili na przestrzeni ostatnich prawie 200 lat, jest tematem tej książki.

Publikacja ta jest zarazem swoistym kalendarium, w którym niezwykle skrupulatnie zapisano historię oporu tradycji wobec rewolucji, wierności Bogu zderzonej z wiarołomstwem nawet wobec człowieka. Czytelnika Polskiego zainteresuje niewątpliwie i pobudzi do refleksji kwestia pewnej odmienności losów dwóch – nie tak dawno jeszcze – arcy-katolickich narodów Europy: hiszpańskiego, któremu też poświęcona jest ta książka, i polskiego. Wydaje się, że narracja autora pozwala zrozumieć polskiemu czytelnikowi, dlaczego dla karlistów, tradycjonalistów hiszpańskich tak ważny był król, podczas gdy w tradycyjnej Polsce raczej prawo do uczestniczenia w jego elekcji; dlaczego dla Hiszpanów wiara katolicka i wierność jej była i jest zasadniczym powodem usprawiedliwiającym oddanie życia, a dlaczego w przypadku niegdysiejszych Polaków wiara była mniej istotna niż wolność Ojczyzny; dlaczego wreszcie obie te nacje zarówno ceniły sobie i były gotowe oddać życie w obronie realnych wolności i swobód broniąc ich przede wszystkim przed uroszczeniami własnej władzy – króla z urodzenia lub z wyboru.

Obcując z niniejszym dziełem, jak pisał profesor Jan Kieniewicz w swej recenzji: …mamy do czynienia z wybitną monografią przygotowaną przez znawcę europejskich nurtów zachowawczych. [Jest to] doskonałe wprowadzenie do hiszpańskiej myśli zachowawczej, ujętej na tle europejskim. Wynika to nie tylko z erudycji autora, ale także z precyzji jego myślenia. Na świetnie dobranych przykładach pokazuje istotę postawy zachowawczej i dowodzi jej znaczenia w panoramie hiszpańskiej myśli politycznej. Szereg ważnych zjawisk z dziejów Hiszpanii zyskuje w ujęciu autora nowe i bardzo ciekawie zaprezentowane ujęcie. (…)Są jednak poważne powody, by monografię Jacka Bartyzela przedstawić (…) czytelnikom polskim. (…) jego intencją było ukazanie karlizmu jako ruchu i doktryny na wskroś kontrrewolucyjnej. A to jest sprawa wymagająca wielkiej uwagi, ze względu na całkowicie odmienne doświadczenia polskie. Z perspektywy polskiego poznawania Hiszpanii bardzo istotne znaczenie ma także zwrócenie uwagi na tradycję las Españas, czyli koncepcji przeciwstawnej nowoczesnemu nacjonalizmowi”.

Oprawa twarda, format B5, ISBN 978-83-60748-73-2, stron 400.

Książka do kupienia na sklep.konserwatyzm.pl: wym-1431792164000

Bezpieczeństwo we współczesnej myśli politycznej

pod red. nauk. Maryli Fałdowskiej i Adama Wielomskiego

Bezpieczeństwo jest pojęciem abstrakcyjnym i zarazem subiektywnym, bo dotyka sfery odczuć i psychiki ludzkiej. Nauka próbuje je jednak precyzować i systematyzować. Ze względu na przedmiot wyodrębnia się więc bezpieczeństwo polityczne, militarne, ekonomiczno-społeczne i kulturowe. Z kolei w sensie podmiotowym można mówić o bezpieczeństwie państwa, narodu, społeczeństwa, wewnętrznym i zewnętrznym, międzynarodowym… Trzeba jednak pamiętać, że podział ten nie jest wyczerpujący, oraz że poszczególne typy wzajem się przenikają, uzupełniają, nakładają na siebie.

Czytelnik znajdzie w książce szereg problemów omówionych właśnie ze względu na ich wpływ na szeroko i w różnych aspektach ujmowane bezpieczeństwo, my zaś skupimy się na jednym z jego aspektów, mianowicie na wykorzystywaniu kwestii bezpieczeństwa w walce o głosy wyborców.

Szczególnie ostatnio stał się to problem bardzo modny (z rozwojem tego „trendu” możemy się zapoznać w tekście Joanny Rak), a hasło „bezpieczeństwo” weszło na stałe do programów polityków. Jeden kandydatów w wyborach prezydenckich 2015 roku połączył je nawet ze zgodą, w efekcie powstało hasło jego kampanii „Wybierz zgodę i bezpieczeństwo”. Problem nawet nie w tym, że pojawili się zaraz złośliwcy, którzy dokonali swoistej dekonstrukcji tego hasła twierdząc, że gdy tylko „Bezpieczeństwo” powyrywa ludziom paznokcie, natychmiast zapanuje zgoda na wszystko, aby tylko ustał związany z tym »bul«”, ale w tym, że nie jest sztuką uzyskać poczucie bezpieczeństwa w atmosferze zgody, tymczasem scena polityczna może nie jest sceną permanentnej wojny wszystkich ze wszystkimi, czy chociażby głównych partii ze sobą, ale jest sceną sporu o wspólne dobro i metody dochodzenia do niego. I tym sporom właśnie winno towarzyszyć poczucie bezpieczeństwa, aby koncepcje wspólnego dobra, drogi i ścieżki dochodzenia do niego mogły być przez obywateli omawiane i wybierane w sposób wolny i świadomy, bez strachu, przymusu, konieczności wyboru mniejszego zła itp.

Autorzy zebranych w książce tekstów są politologami. Zajmują się bezpieczeństwem z punktu widzenia charakterystycznego dla nauk politycznych. Interesują ich polityczne aspekty bezpieczeństwa, znaczenie bezpieczeństwa dla polityki i polityczności, wpływu szeroko pojętej polityki na stan i poczucie bezpieczeństwa.

W książce znajdziemy więc tekst poświęcony bezpieczeństwu w myśli T. Hobbesa (Łukasz Święcicki), ale także roli religii i tradycji dla poczucia bezpieczeństwa kulturowego (Jacek Bartyzel). Problematykę religii, tradycji i władzy jako narzędzi polityki bezpieczeństwa omawia Adam Wielomski. Bezpieczeństwem kulturowym zajmują się Konrad Hennig i Ryszard Polak. Eugeniusz Ponczek z kolei omawia rolę polityki historycznej, a tekst Maryli Fałdowskiej i szkic Lecha Wyszczelskiego pozwolą nam poznać znaczenie tajemnicy katyńskiej dla bezpieczeństwa ideologicznego PRL i „Anty-Katynia” dla kwestii bezpieczeństwa narodowego współczesnej Polski.

O ekonomicznych aspektach bezpieczeństwa traktują teksty Marcina Jendrzejczaka, omawiającego prokapitalistyczną, antykomunistyczną i antysocjalistyczną myśl Michaela Novaka, oraz poświęcony agraryzmowi, neoagraryzmowi i ekohumanizmowi szkic Arkadiusza Indraszczyka.

Prawnymi aspektami stanu wojennego i stanu wojny w polskim prawie ustrojowym zajmuje się Paweł Bała, a Joanna Rak analizuje typologie bezpieczeństwa na podstawie wystąpień sejmowych premierów III RP.

ISBN: 978–83–60748–70–1, format A5, oprawa miękka, stron 308.

Książka do kupienia na sklep.konserwatyzm.pl: wym-1431792561306