Dnia 9 sierpnia 2014 r. w Katedrze Św. Michała Archanioła w Łomży, ks. prałat dr prawa kanonicznego Wojciech Załuski otrzymał święcenia biskupie po tym jak 15 lipca 2014 r. został nominowany na stanowiska nuncjusza apostolskiego w Burundi oraz arcybiskupa tytularnego Diocleziany.
Jak możemy przeczytać w watykańskim oświadczeniu z 15 lipca 2004 r. (Rinunce e nomine, 15.07.2014) Ojciec Święty Franciszek nominował Wojciecha Załuskiego nuncjuszem apostolskim w Burundi i arcybiskupem Diocleziany. Załuski urodził się 5 kwietnia 1960 we wsi Załuski-Lipniewo w powiecie ostrowskim. Święcenia kapłańskie otrzymał 1 czerwca 1985 r. i został inkardynowany, czyli przypisany, do Łomży. Posiada doktorat z prawa kanonicznego a od 1 lipca 1989 r. jest członkiem służby dyplomatycznej Stolicy Apostolskiej i pracował w takich krajach jak: Burundi, Malta, Albania, Zambia, Sri Lanka, Gruzja, Ukraina, Filipini oraz Gwatemala. Posługuje się językiem włoskim, rosyjskim, francuskim, angielskim i niemieckim.
Msza konsekracyjna odbyła się 9 sierpnia 2014 r. i na żywo można ją było obejrzeć tylko na antenie TV Trwam lub wysłuchać na falach Radia Maryja. Na portalu mylomza.pl umieszczone zostały zdjęcia z samej uroczystości, której przewodniczył kard. Pietro Parolina, który jest sekretarzem stanu Stolicy Apostolskiej. Jak możemy przeczytać, współkonsekratorami byli bp Janusz Stepnowski z diecezji łomżyńskiej oraz abp Miguel Maury Buen, który jest od 2008 r. nuncjuszem apostolski w Kazachstanie, Kirgistanie i Tadżykistanie a także arcybiskupem tytularnym Italica. We mszy uczestniczył kard. Gerhard Ludwig Müller, który jest prefektem Kongregacji Nauki Wiary, kardynałem diakonem (Cardinal-Deacon of Sant’Agnese in Agone), przewodniczącym Papieskiej Komisji Ecclesia Dei, przewodniczącym Międzynarodowej Komisji Teologicznej oraz przewodniczącym Papieskiej Komisji Biblijnej. Nowo wyświęcony abp Załuski studiował na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim oraz w Papieskiej Akademii Kościelnej.
Dotychczasowymi nuncjuszami apostolskimi w Republice Burundi byli: Vito Roberti mianowany pierwszym w 1963 r.; Émile André Jean-Marie Maury 1965-67; William Aquin Carew 1969-74; Nicola Rotunno 1974-78; Donato Squicciarini 1978-81; Bernard Henri René Jacqueline 1982-85; Pietro Sambi 1985-91; Rino Passigato 1991-96; Emil Paul Tscherrig 1996-2000; Michael Aidan Courtney 2000-2003; Paul Richard Gallagher 2004-2009 oraz Franco Coppola 2009-2014, który obejmie teraz nuncjaturę apostolską w Czadzie oraz Republice Środkowoafrykańską.
Do najbardziej tragicznego wydarzenia z udziałem nuncjusza doszło 29 grudnia 2003 r. kiedy to abp Michael Aidan Courtney w wieku 58 lat, został zastrzelony. Jego samochód miał zostać ostrzelany koło miasta Minago, ok. 70 kilometrów na południe od stolicy Birundi, Bużumbury/Bujumbura. Miał rzekomo wracać z potajemnych rozmów pokojowych – dane niepotwierdzone. Nuncjusz został trafiony w głowę, nogę oraz ramię. Ówczesny prezydent Domitien Ndayizeye (urzędował w latach 2003-2005) miał powiedzieć, że to nie był zwykły wypadek. Nuncjusz był obywatelem Irlandii a jego pojazd był wyraźnie oznaczony żółto-białymi flagami Watykanu. W 2003 r., kiedy miały miejsce wspomniane wydarzenia, było krótko po wojnie domowej a obszar gdzie zginął Courtney częściowo kontrolowany przez zwolenników National Liberation Forces, którzy nie zgadzali się na pokój – jedna z organizacji reprezentujących lud Hutu. Miesiąc wcześniej inna formacja reprezentująca Hutu Forces for the Defense of Democracy zgodziła się na rozmowy pokojowe. Nikt nie przyznał się do zamachu (The New York Times).
Republika Burundi jest jednym z najbiedniejszych państw na świecie. Od uzyskania niepodległości w 1962 r. kraj przeżywa etniczne konflikty na linii Tutsi – Hutu. Te dwa ludy stanowią zdecydowaną większość w Burundi, którego liczba ludności w 2008 r. wynosiła 8 053 574. . Przyjmuje się, że w Burundi 85% obywateli to Hutu a 14% to Tutsi. Poza tym w kraju można spotkać Pigmejów (Twa) – około 1%. Według danych CIA Factbook za 2008 r. w Burundi żyje 62,1% katolików, 23,9% protestantów, 2,5% muzułmanów oraz kilka procent innych wyznawców, nie będących częścią żadnej z wielkich religii.
Abp Wojciech Załuski to nie pierwszy Polak, który w tym roku został nuncjuszem apostolskim w Afryce. Dnia 25 marca 2014 r. nowym nuncjuszem apostolskim w Zimbabwe został polski ksiądz Marek Zalewski. Sakrę biskupią Zalewski otrzymał dopiero 31 maja 2014 r. w katedrze łomżyńskiej z rąk kardynała Pietro Parolina, sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej.
Źródło: Rinunce e nomine, 15.07.2014, http://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2014/07/15/0520/01158.html#Nomina%20del%20Nunzio%20Apostolico%20in%20Burundi, [dostęp dn. 10.08.2014]; Bp Janusz STEPNOWSKI, http://www.kuria.lomza.pl/index.php?k=367, [dostęp dn. 10.08.2014]; Archbishop Miguel Maury Buendía, http://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bmaubu.html, [dostęp dn. 10.08.2014]; Gerhard Ludwig Cardinal Müller, http://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bmullergl.html, [dostęp dn. 10.08.2014]; Z diecezji łomżyńskiej do Burundi. Konsekracja Arcybiskupa Wojciecha Załuskiego! [Retransmisja VIDEO], 10 sierpień 2014, http://www.mylomza.pl/home/lomza/item/7243-zaluski.html?tmpl=component&print=1, [dostęp dn. 10.08.2014]; Archbishop Franco Coppola, http://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bcoppof.html, [dostęp dn. 11.08.2014]; Nunciature to Burundi, http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dxxbi.html, [dostęp dn. 11.08.2014]; J. Horowitz, Vatican Official Is Killed by Gunmen in Burundi, 30 grudzień 2003, http://www.nytimes.com/2003/12/30/world/vatican-official-is-killed-by-gunmen-in-burundi.html, [dostęp dn. 11.08.2014]; W. Tochmański, W Burundi zginął nuncjusz apostolski, 29 grudzień 2003, http://www.katolik.pl/w-burundi-zginal-nuncjusz-apostolski,20095,794,news.html, [dostęp dn. 11.08.2014]; Population by religion, sex and urban/rural residence, http://data.un.org/Data.aspx?d=POP&f=tableCode%3A28, [dostęp dn. 10.07.2014]; Africa Burundi CIA The World Factbook, https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/by.html, [dostęp dn. 11.08.2014].
dr Krystian Chołaszczyński
/ame/
