Komentarz: Powstania Śląskie doskonale wpisują się w trudne i zawiłe dzieje Górnego Śląska. Są elementem regionalnej historii, który do dziś budzi kontrowersje. Z jednej strony pojawiają się opinie traktujące je, jako śląską wojnę domową, natomiast z drugiej strony, jako narodowowyzwoleńczą walkę Polaków o polskość Górnego Śląska. Zapomina się o tym, co jest najważniejsze i tak charakterystyczne dla tego regionu – spór, w którym po raz kolejny do walki przeciw sobie ruszyli bracia, ojcowie, sąsiedzi i przyjaciele.
T.K.
Katowiccy Patrioci 17 VIII zapraszają, na symboliczne obchody:
W tym roku mija kolejna rocznica wybuchu I i II powstania Śląskiego. Oba powstania wybuchły w połowie sierpnia. Rola powstań śląskich jest marginalizowana, choć powinny być ważnym elementem budowy regionalnej tożsamości i wiedzy o Śląsku. 17 Sierpnia o godzinie 10.30 pod pomnikiem Powstańców Śląskich w Katowicach będziemy składać kwiaty na pamiątkę I i II Powstania Śląskiego. CZEŚĆ I CHWAŁA BOHATEROM !!!
Strona wydarzenia na facebooku: https://www.facebook.com/events/151282028411050/
„Zapomina się o tym, co jest najważniejsze i tak charakterystyczne dla tego regionu – spór, w którym po raz kolejny do walki przeciw sobie ruszyli bracia, ojcowie, sąsiedzi i przyjaciele” – Prof. Franciszek Marek twierdzi, że lokalni Niemcy prawie w ogóle nie brali udziału w tłumieniu powstań i że gadka o tym, że „brat stanął przeciw bratu” to zwykła bzdura. Marek twierdzi, że w tłumieniu powstań brały udział jednostki niemieckie złożone prawie wyłącznie z Niemców przybyłych z głąb Rzeszy, głównie z Bawarii i że po powstaniach na Górnym Śląsku prawie nie było mogił poległych po stronie niemieckiej, bo po prostu ich ciała wywożono na pochówek w głąb Rzeszy, do miejsc, w których mieszkali.
Zamiast prac prof. Marka, które są pisanie tylko z jednej, często ubarwionej perspektywy i utrzymywane w „prawdziwie patriotycznym” tonie polecam opracowania prof. Kaczmarka albo prof. Czaplińskiego. O tym, że jednostki bawarskie walczyły pod znakiem swastyki prof. Marek też wspomina (to nie żart)?
Poza tym ten kto walczył po stronie niemieckiej musiał być od razu Niemcem? Walczyło tam sporo Ślązaków, którym wizja „polskich szklanych domów” nie za bardzo odpowiadała…
Nie należy jednak mieszać w świadomości historycznej – inna była rola III powstania, czyli działania celowego i politycznego, mającego przyłączyć Śląsk do Polski – co się w znacznej części udało, inna II – o ograniczonych celach politycznych (również jednak w dużej mierze uzyskanych), a inna I – czyli spontanicznego i nieprzemyślanego zrywu.
Gdyby patrzeć szerzej na powstania, to tak to wyglądało. Jednak, gdy poczyta się wspomnienia powstańców to dojdzie się do wniosku, że przeciętny powstaniec walczył nie przeciwko „terrorowi” Sipo, działaniom byłego grenzschutzu, ale wszystko sprowadzało się do polsko – niemieckiego konfliktu. III powstanie to eskalacja tego konfliktu, Korfanty chciał je maksymalnie opóźnić, żeby spróbować osiągnąć większe korzyści drogą dyplomatyczną. Czy było to skazane na porażkę? Głosy są podzielone. Później w czerwcu 1921 roku typowo polski konflikt i w efekcie bunt części oficerów przeciw dyktatorowi na czele z późniejszym wojewodą Grażyńskim. Natomiast w wizję typowo romantycznego, nieprzemyślanego zrywu doskonale wpisuje się poprzedzające I powstanie tzw. powstanie oleskie z czerwca 1919, kiedy to chłopcy poszli wysadzać mosty bez ładunków wybuchowych i chcieli walczyć z Niemcami bez broni 🙂