Jastrzębski: 117 lat temu urodził się Aleksander Bocheński (1904-2001)

Dziś rocznica urodzin jednego z największych polskich umysłów politycznych XX wieku. 117 lat temu urodził się Aleksander Bocheński (1904-2001) polski eseista, publicysta, działacz PAX-u, członek Rady Krajowej PRON w 1983, członek Rady Programowej Myśl Polska. Realista. Autor „Dziejów głupoty w Polsce”. W latach 1927–1928 wraz bratem Adolfem redagował i wydawał „Głos Zachowawczy”. Publikował również w „Słowie Polskim”, związanym ze Związkiem Ludowo-Narodowym oraz w „Kurierze Lwowskim”, piśmie Stronnictwa Narodowego. W 1932 przyjął zaproszenie red. Jerzego Giedroycia do współpracy z „Buntem Młodych”, przemianowanym w 1937 na „Politykę”. […]

Motas [rec.]: Ariel Orzełek, „Poszukiwania modelu realizmu politycznego. Myśl i publicystyka Aleksandra Bocheńskiego”, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2019, ss. 675.

Postać i dorobek Aleksandra Bocheńskiego (1904-2001) spotykały się dotąd jedynie z incydentalnym zainteresowaniem ze strony badaczy. Jego twórczość była przedmiotem kilku artykułów naukowych. Ukazała się własnie praca dr. Ariela Orzełka zatytułowana „Poszukiwania modelu realizmu politycznego. Myśl i publicystyka Aleksandra Bocheńskiego”. Wcześniej mieliśmy publikacje autorstwa m.in. Ryszarda Mozgola („Ryzykowna gra. Jak Aleksander Bocheński przyczynił się do powstania «Dziś i Jutro»”, „Biuletyn IPN”, nr 4/2007; „Ryzykowna gra – czyli o roli jaką odegrał Aleksander Bocheński w powstaniu grupy «Dziś i Jutro»”, „Pro Fide Rege et Lege”, nr […]

Rękas: Konserwatyzm PRL

Historia konserwatyzmu polskiego nie może być (wyłącznie) opowieścią o Białych – ochrzczonych rewolucjonistach, bo byłaby to nie tylko niekompletność, ale po prostu – nieporozumienie. Bo przecież konserwatyzm to nie jest jakiś mix: „powstania (byle w ryngrafach!) + dużo Wielkich Liter!”. Konserwatyzm to I wartości, I racjonale myślenie. A nie jedno ALBO drugie. Nie widzieć konserwatyzmu w PRL, ignorować czy wręcz potępiać Aleksandra Bocheńskiego, Dominika Horodyńskiego, Wojciecha Kętrzyńskiego, Jana Frankowskiego, Stanisława J. Rostworowskiego, Edmunda Moszyńskiego, Jana Meysztowicza a wreszcie Bronisława Łagowskiego – to upierać się, że […]

Orzełek: Aleksander Bocheński – od rozmów z Borejszą do „Dziejów głupoty…” (2)

Stwierdzenie o rozpowszechnionej „głupocie w Polsce” zawsze już w polskiej myśli politycznej kojarzone będzie z osobą Aleksandra Bocheńskiego. Kojarzone, dodać należy, z negatywnym zwykle wydźwiękiem emocjonalnym. Autora „Dziejów głupoty…” oskarżano o standardowe przewinienia: o brak patriotyzmu, narodowe zaprzaństwo, rusofilię, amoralność. Sam Aleksander Bocheński, który lubił powtarzać za Georgesem Clemenceau „Kiedy myślę że mam rację, jestem twardogłowy”, był absolutnie pewny słuszności swego oglądu narodowej historii i wniosków z niego wyciągniętych. „Dzieje głupoty…” oraz opublikowane w „Tygodniku Powszechnym” na przełomie 1946 i 1947 r. artykuły o sensie […]

Orzełek: Aleksander Bocheński – od rozmów z Borejszą do „Dziejów głupoty” (1)

Aleksander Bocheński osobom zainteresowanym najnowszymi dziejami Polski, historią myśli politycznej czy sporami o przyczyny upadku państwa znany jest przede wszystkim jako zdecydowany krytyk braku realizmu w polityce i głosiciel kontrowersyjnej, ale spójnej wizji polskiej przeszłości ostatnich 250 lat. Jego refleksja historyczna łączyła się jednak ściśle ze stosunkiem do współczesności. Aleksander Bocheński był przede wszystkim publicystą, jednakże, bywał także politykiem. Dotyczyło to zwłaszcza sytuacji kryzysowych – lat wojny i pierwszych lat powojennych oraz początku lat osiemdziesiątych. Zaangażowanie polityczne Bocheńskiego u progu Polski Ludowej okazało się mieć […]