Wielomski: Brygada Świętokrzyska

Brygada Świętokrzyska powstała 75 lat temu, i z okazji tej urządzono huczne uroczystości, także pod patronatem najwyższych władz państwowych. Brygada Świętokrzyska to interesujący fenomen z psychologii społecznej, gdy najbardziej kontrowersyjna polskojęzyczna jednostka wojskowa stała się, dla wielu, najbardziej bohaterskim oddziałem II Wojny Światowej. Przedmiot kontrowersji jest znany, a jest nim „flirt” tej jednostki z niemieckimi władzami okupacyjnymi, dzięki któremu oddział ten uciekł przed zbliżającą się Armią Czerwoną, przemaszerował przez niemieckie pozycje i zakończył wojnę w Czechach. W dodatku grupa żołnierzy tej jednostki dała się Niemcom […]

Engelgard: Brygada Świętokrzyska. Kilka ziarenek dziegciu

Problem Brygady Świętokrzyskiej polega na: 1. Decyzja o ewakuacji była w zasadzie słuszna (takie były np. zalecania Kazimierza Sosnkowskiego), ale niesłuszna była metoda – marsz w zreorganizowanej kolumnie, co musiało zakończyć się porozumieniem z Niemcami (które miało miejsce już wcześniej). Zachowanie zwartości oddziału nie miało sensu, bo wojna była już zakończona. 2. W ramach Brygady działało komando śmierci, które dokonywało brutalnych bratobójczych mordów na wszystkich, którzy uznano za „zdrajców”, ofiarą tego komanda padł m.in. wybitny działacz narodowy Władysław Pacholczyk, nie godzący się na kolaborowanie z […]

Rękas: Żołnierze Wyklęci – kult, z którego nic (pożytecznego) nie wynika

Nie odprawiam ani dziadów Wyklętych, ani rekolekcji przeciw nim. Żołnierze Wyklęci byli zjawiskiem pozbawionym znaczenia politycznego, nie jest też polityką zajmowanie się nimi dzisiaj. Oczywiście, jednak, rytualne wymiany poglądów (z reguły trudne do nazwania dyskusjami, te bowiem oznaczały kiedyś coś więcej niż przeciwstawianie myślom sloganów) w okolicach 1. marca odbyć się muszą, choć przecież jeszcze przed rozpoczęciem ich uczestnicy mogliby ze 100-procentową trafnością trafić wszystkie padające z obu stron treści. Zwłaszcza z punktu widzenia prawdy historycznej i realizmu politycznego, młócka ta pozbawiona jest tym bardziej sensu, […]

Śmiech: Problem z NSZ (3)

Historia Narodowych Sił Zbrojnych to historia podziałów, tragedii, nieporozumień i mistyfikacji. O ile podział na NSZ/AK i NSZ/ONR (wymiennie NSZ/ZJ) dokonany w 1944 r. na kanwie stosunku do scalenia z AK jest dość dobrze znany i jego przebieg oraz konsekwencje zostały, przynajmniej w ogólnych ramach, opisane, o tyle świadomość istnienia podziału ideologicznego od samego początku istnienia NSZ na ogół nie stanowi przedmiotu wiedzy powszechnej. Tymczasem, ujawnione fakty pozwalają stwierdzić, że NSZ – ten niepodzielony i stanowiący formalnie organizacyjną jedność – od samego początku był mieszaniną […]