Na Facebooku trwa zabawa w nominowanie znajomych do wskazania najważniejszych książek, jakie przeczytali w życiu. Nominowano także i mnie do wskazania siedmiu najważniejszych książek, które mnie ukształtowały, najbardziej wpłynęły na moje życie ideowe. A więc zaczynajmy:
1/ Janusz Trybusiewicz, De Maistre, Warszawa 1968. Książkę tę dostałem do przeczytania na Historii Myśli Politycznej na 2 roku studiów, konkretnie zaś Wybór pism samego de Maistre’a. Zrobił na mnie piorunujące wrażenie. Wtedy poczułem mistykę konserwatyzmu.
2/ Charles Maurras, Mes idées politiques, Paris 1937. Bezsprzecznie najważniejsza książka w moim życiu. Sięgnąłem po nią pisząc pracę zaliczeniową z Ruchów Społecznych. Chciałem przygotować pracę nt. Action Française, a po francusku czytałem słabo, sylabizowałem, wiele korzystałem ze słownika w BUW. Ale pamiętam to wrażenie: wydawało mi się, że czytam samego siebie, jakbym sam to pisał. Zacząłem się pilnie uczyć francuskiego, aby móc czytać Maurrasa. Na temat Mes idées politiques napisałem w końcu pracę zaliczeniową, którą opublikowałem w „Szczerbcu”. Po paru latach, znacznie powiększony tekst, opublikowałem w Zeszytach Naukowych WSHIP, a po wielu kolejnych latach napisałem jako giga-rozszerzenie tamtego eseju mój Nacjonalizm francuski 1886-1940, na podstawie której to pracy habilitowałem się.
3/ Roman Dmowski, Myśli nowoczesnego Polaka, wydania różne. Chyba każdy przeczytał, Prawdziwe ABC realizmu politycznego. Pamiętam, że przy pierwszej lekturze zachwyciły mnie nie tyle idee Dmowskiego, co ten ultra-pragmatyczny sposób myślenia o polityce. Staram się być mu wierny po dziś dzień.
4/ Juan Donoso Cortés, Essai sur le catholicisme, le libéralisme et le socialisme (w edycji francuskiej L. Veuillota, tom. III dzieł wszystkich, Paris 1851). Praca zrobiła na mnie kapitalne wrażenie, kluczowa dla pojęcia historiozoficznych i prowidencjalnych dziejów ludzkości, rewolucji i kontrrewolucji. Dużo niej myślałem, choć ten prowidencjalny sposób myślenia jest mi dziś raczej obcy.
5/ Louis de Bonald, Essai analytique sur les lois naturelles de l’ordre social, ou Du pouvoir, du ministre et du sujet dans la société, Paris 1817. Praca, która kazała mi spojrzeć na socjologiczne uwarunkowania kontrrewolucji i konserwatywnego porządku. Dużo piszę i pisałem o „porządku prawdziwym” o rzeczywistości vs nierzeczywistości. To od Bonalda.
6/ Joseph de Maistre, O papieżu, Kraków 1853. Po lekturze tej pracy zostałem ultramontaninem. Czy muszę więcej tłumaczyć?
7/ Robert Bellarmin, Disputationes de controversiis christianae fidei, Parisiis 1608. Ta praca nauczyła mnie scholastycznego myślenia o świecie i o polityce. Po jej lekturze przestałem odczuwać do modernizmu religijnego niechęć. Poczułem pogardę, jako do systemu irracjonalnego i pozbawionego wewnętrznej logiki argumentacji.
Adam Wielomski
1. Polityka polska i odbudowanie państwa R. Dmowskiego. Najważniejsza książka o polskiej geopolityce I połowy XX. pozwalająca najlepiej zrozumieć przyczyny odbudowania Polski w granicach II RP. Załącznik do niej: „Zagadnienia Środkowo-Europejskie” znacząco wpłynęły na rozstrzygnięcia mocarstw w Wersalu, w sprawach polskich oraz Środkowej Europy, co czyni z Dmowskiego jednego z głównych twórców ładu wersalskiego. Odrzucenie zawartych w niej wskazań przez piłsudczyznę i sanację przyczyniło się do klęski wrześniowej, hekatomby powstania warszawskiego i narzucenia narodowi państwa pod nazwą PRL-u.
2. Talleyrand ou le Sphinx incompris J.Orieux – o tym jak kulawy król życia, łapownik i zdrajca własnych rządów mógł być jednocześnie – jako wybitny polityk – zbawcą własnego państwa, od czasów rewolucji, po cesarstwo, do restauracji. Autor powiedzenia c’est pire q’un crime c’est une faute, że błąd polityka jest czymś gorszym niż zbrodnia, gdyż może prowadzić do niewyobrażalnych ofiar.
3. O Piłsudskim J. Giertycha, najlepsze przedstawienie sporu polsko-polskiego I połowy XX, czyli endecji i piłsudczyzny; pozwala na lepsze zrozumienie obecnego konfliktu „totalnej władzy” z „totalną opozycją”.
4. Dzieje głupoty w Polsce A. Bocheńskiego, czyli o historykach nie rozumiejących polityki i przygotowujących naród do przyszłych klęsk i nieustannie ćwiczących go w męczeństwie; o tym dlaczego na tak Kalinka i Konopczyński, a na nie Łojek i inni.
5. Niemcy Rosja i kwesta polska R. Dmowskiego, czyli dlaczego przed przewidywaną I wojną należy iść z Rosją przeciwko Niemcom, a nie z Austro-Węgrami przeciwko Rosji (Piłsudski i Legiony).
6. O miejscu Dmowskiego w historii W. Konopczyńskiego. Esej o Polaku, który „zniszczył dzieło Fryderyka II Wielkiego i Katarzyny II, także Wielkiej” (rozbiory), i był – wedle tego wybitnego historyka – równy Chrobremu, Krzywoustemu i Kazimierzowi Jagiellończykowi..
7. Roman Dmowski w świetle listów i wspomnień M. Kułakowskiego, najlepsza książka o Dmowskim.
„O Demokracji w Ameryce”, tom II, Alexis de Tocqueville – obowiązkowe dla każdego kto chce zrozumieć relacje indywidualizm-wspólnota-państwo.