Marta Więckiewicz, Blog w perspektywie genologii multimedialnej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012, ss. 294

            Uświadomienie sobie wagi badań nad blogowaniem jest kluczem do zrozumienia istotnych społeczno-kulturowych przemian warunkujących specyfikę współczesnej rzeczywistości. Pomocna w tym niewątpliwie okaże się nowa książka autorstwa Marty Więckiewicz – adiunkta w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie, pod tytułem „Blog w perspektywie genologii multimedialnej”, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Adam Marszałek w ramach uznanej przez medioznawców serii „Oblicza mediów” pod redakcją naukową Joanny Marszałek-Kawy.

            Publikacja ta stanowi efekt dążenia do określenia gatunkowej specyfiki blogu poprzez uwzględnienie dwóch perspektyw badawczych, to znaczy medioznawczej oraz literaturoznawczej. Dzięki temu zaprezentowane na jej kartach ujęcie jest nowatorskie i oryginalne. Autorka konsekwentnie realizuje w kolejnych rozdziałach: „W stronę genologii multimedialnej”, „Typologia blogów”, „Cechy blogów” swój główny cel – ukazanie genologicznej istoty blogu. Odpowiada więc na pytania o status gatunkowy blogu, postrzeganie go jako współczesnej odmiany dziennika, sposoby odwoływania się blogu do form literatury dokumentu osobistego, a także jego cechy dystynktywne. Kontekstem tych rozważań stała się dla Marty Więckiewicz teoria genologii multimedialnej. Początkujących badaczy nowych mediów zainteresuje rozdział zawierający założenia metodologiczne pracy, gdzie autorka bardzo precyzyjnie wyjaśnia pytania i hipotezy badawcze, metodologię badań, dobór materiału badawczego, zakres badań, stan badań.

            Z rozdziału teoretycznego dowie się czytelnik jakie są współczesne problemy genologii literackiej zestawionej z innymi genologiami, na przykład literackiej czy medialnej, a także dostrzeże specyfikę tej multimedialnej. W nawiązaniu do powyższego uzyska pogląd na historię, rozwój, pojmowanie, strukturę blogów na tle innych gatunków. Autorka celnie wykazała pokrewieństwo blogów z innymi formami piśmiennictwa, między innymi – dziennikami oraz sylwami

            Porządkujący wiedzę na temat blogów ma charakter rozdział poświęcony ich typologiom sporządzonym na podstawie przyjętych kryteriów podziału: formy i treści. Pierwsza stanowi wyraźne odwołanie do genologii multimedialnej, przy czym autorka, uwzględniwszy tworzywo internetowych dzienników, wyróżniła: blogi tekstowe, fotoblogi, wideoblogi, blogi heterogeniczne. Druga z kolei została zdeterminowana tematyką obecną na blogach: życiem prywatnym, kulturą, polityką, nowymi technologiami oraz łączeniem wielu tematów w ramach jednego bloga. Poprzez opis – zwłaszcza tej drugiej typologii – Marta Więckiewicz zdołała obalić wiele stereotypów dotyczących ich obecności i postrzegania w sieci, co na pewno okaże się ciekawe dla czytelników pragnących skonfrontować swą potoczną wiedzę na temat blogów z potwierdzonymi empirycznie faktami.

            Niejednorodne oblicze blogów wyłania się z rozdziału zawierającego omówienie ich cech: odnoszących się do przekazu (antychronologii, apologii momentu, fragmentaryczności, zmienności, niefikcjonalności), nadawcy (autoprezentacji, egocentryzmu, autoekspresji, ekshibicjonizmu) oraz interakcji pomiędzy nadawcami a odbiorcami (blog jako narzędzie komunikacji, wpływ odbiorcy na kształt blogu, nieostrość kategorii nadawcy i odbiorcy, tworzenie sieci połączeń). Ostatni rozdział książki został poświęcony właśnie na omówienie właściwości blogów, co z kolei pozwala na uzmysłowienie sobie ich roli we współczesnym świecie i znaczenia dla użytkowników Internetu.

            Cenne są uwagi autorki dotyczące trudności, jakich nastręcza badaczowi analiza blogów. Poza problemami dotyczącymi doboru metod, technik, narzędzi badawczych sprowadzających się zwłaszcza do tego, czy korzystać z tych wykorzystywanych między innymi przez socjologów i medioznawców, czy tworzyć własne, nowe na użytek konkretnych badań, wskazała na niemożność stworzenia katalogów ich cech o charakterze zamkniętym. Wcale nie jest łatwiej dokonać konceptualizacji wybranych, potrzebnych do analizowania blogów, pojęć z uwagi na przedmiot, który określają. Także sama odmiana słowa „blog” przysparza wielu problemów. Dotychczasowe ustalenia naukowców nie dają jednoznacznego ich rozwiązania. W związku z tym Marta Więckiewicz stanęła przed trudnym zadaniem, z którym jednak znakomicie sobie poradziła. Dzięki swej wysokiej świadomości metodologicznej ominęła pułapki czyhające na niewprawnego badacza, weryfikując swą hipotezę i uzyskując ciekawe własnych efekty badań.

Książka pod tytułem „Blog w perspektywie genologii multimedialnej” zawiera nowatorskie ujęcie problematyki ważnych współcześnie internetowych dzienników z poziomu genologii multimedialnej. Czyni ją to wartościową lekturą dla medioznawców, socjologów, antropologów kultury. Zainteresuje również osoby prowadzące własne blogi, ponieważ dostarczy rozlicznych wskazówek na temat ich wydolności. Jednak przede wszystkim należy ją polecić tym, dla których badanie i obserwowanie rozwoju nowych mediów stanowi nieustające wyzwanie.

Piotr Tomaszewski

Książka jest dostępna na stronie Wydawnictwa Adam Marszałek: http://www.marszalek.com.pl/sklep/produkt/3434/blog_w_perspektywie_genol.html

a.me.