Agnieszka Cybal-Michalska, Paulina Wierzba (red.), Dyskursy kultury popularnej w społeczeństwie współczesnym, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012, ss. 342

            Społeczeństwo uczestniczące w rzeczywistości popkulturowej zdaje się prosumentem kultury o nowej, zdumiewającej jakości. Unifikacja, dywersyfikacja, dekontekstualizacja, rekontekstualizacja, dekompozycja, rekompozycja, deterytorializacja, reterytorializacja, transkulturacja, internalizacja to tylko część istotnych kwestii, które posłużyły autorom tekstów w książce pod tytułem „Dyskursy kultury popularnej w społeczeństwie współczesnym”, pod redakcją naukową Agnieszki Cybal-Michalskiej oraz Pauliny Wierzby, jako punkty odniesienia.

            Publikacja została podzielona na dwie części – pierwsza dotyczy spektakli kultury popularnej, natomiast druga – twórczości i aktywności artystycznej w obszarze kultury popularnej. Badacze poruszyli w swoich tekstach, zamieszczonych na ich łamach bardzo istotne problemy – stare, np. w tekście pod tytułem „MTV, mit piękna i przemiany kultury współczesnej” i nowe, np. w – „Perła w Koronie. Rzecz o Banksym”, zaproponowali ich niezwykle ciekawe ujęcia, jak chociażby w artykule zatytułowanym „Bóg chodzi w trampkach – popkulturowy fenomen marki Converse i jego wpływ na konstruowanie tożsamości globalnego nastolatka”. Wszystkie, bez wyjątku zawierają autorskie i nowatorskie argumenty.

            Wprowadzeniem przybliżającym czytelnikom kontekst dalszych refleksji jest tekst autorstwa Agnieszki Cybal-Michalskiej poświęcony krytyce globalizacji, zwłaszcza tej o charakterze neoliberalnym, z którego wyłania się postulat ukierunkowania społeczeństwa na wiedzę, aktywne współdziałanie, a także odpowiedzialność. Warto uważnie zapoznać się z uwagami autorki na temat konsekwencji heterogeniczności zjawiska antyglobalizmu. Pod kątem tego bardzo ciekawego tekstu można rozpatrywać kolejne artykuły na temat między innymi swingujących tożsamości, płynnej ponowoczesności, brytyjskiego pop-artu, utowarowieniu siebie oraz innych, spektakularyzacji konsumpcji, pojawieniu się homo aisthetikos, czyli człowieka doznającego zmysłowo, posiadającego zdumiewającą matrycę tożsamościową, czy pojmowaniu zmysłów jako narzędzi tożsamości.

            Czytelnicy dowiedzą się z książki wiele o uwarunkowaniach ich upodobań, przykładowo wynikających z popkulturowej tożsamości współczesnego wiedza, a związanych z zamiłowaniem do oglądania „CSI” i innych filmów o profesjonalistach, zainteresowaniem „Hannah Montana” i quasi-kryminałami Marcina Świetlickiego, między innymi powieścią pod tytułem „Dwanaście”. Poznają arcyciekawe reinterpretacje i interpretacje znanych oraz lubianych wytworów popkultury.

            Co i dlaczego tatuuje na ciele współczesna młodzież (czy aby na pewno po to, aby wziąć udział w specjalnych pokazach alias cyrkowych dla osób z tatuażami)? Kto jest egipską (pop)królową, a kto nie? Czego można dowiedzieć się z powszechnie znanych japońskich seriali? Jak konstruuje się tożsamość dziennikarza muzycznego? Jaka będzie przyszłość radia w przestrzeni cyfrowej? Czy mamy obecnie do czynienia z kulturą remiksu i jak to się ma do zachodzących w muzyce zmian? Dlaczego kompilacja w postaci różnego rodzaju sequeli, prequeli, remaków, coverów, remaków, mixów, remixów itd. jest powszechną praktyką tworzenia w obszarze kultury popularnej? Z jakich powodów warto bliżej przyjrzeć się tożsamości imigrantów w Norwegii? Co określa się mianem „reinkarnacji” odzieży w społeczeństwie konsumpcyjnym? Gdzie jesteśmy na kontinuum wyznaczonym przez popkulturowe piękno a utowariowioną indywidualnością? Pytań tych i wielu innych nie wolno zignorować ze względu na niebagatelną rolę odpowiedzi na nie w kontekście kulturowo-społecznym, w jakim żyje współczesny człowiek. Różne ich warianty, czytelnicy odnajdą w bardzo dobrej, bo dającej rozliczne inspiracje i przyczynki do rozważań książce pod tytułem „Dyskursy kultury popularnej w społeczeństwie współczesnym”.

            Dodatkowo imponująca baza źródłowa wykorzystana przez badaczy do udzielania na nie odpowiedzi oraz skonstruowania swoistego przewodnika po współczesnej popkulturze, liczne pomocne czytelnikom w odbiorze tekstu tabele, wykresy, czynią książkę jeszcze bardziej atrakcyjną.

            Praca zredagowana przez Agnieszkę Cybal-Michalską oraz Paulinę Wierzbę, zatytułowana „Dyskursy kultury popularnej w społeczeństwie współczesnym” to zbiór wartościowych tekstów na temat konstruującej się tożsamości obecnego pokolenia. Uzmysławia niejednorodność kultury popularnej i bardzo często przeoczane jej komponenty, które mogą stanowić niezwykle ważne uwarunkowanie dla funkcjonowania w ramach określonej społeczności. Jest to więc książka obowiązkowa dla tych, którzy nie chcą: nie wiedzieć o tym, co ich kształtuje i być nieświadomymi czego część stanowią.

Sylwia Zakrzewska

Książka jest dostępna na stronie Oficyny Wydawniczej Impuls: http://www.impulsoficyna.com.pl/katalog/dyskursy-kultury-popularnej-w-spoleczenstwie-wspolczesnym,1350.html

a.me.