Aneta Załazińska, Michał Rusinek, Retoryka codzienna. Poradnik nie tylko językowy, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2010, ss. 280

            Z retoryką jest jak z erotyką… Dlaczego? Tego i innych ciekawostek dowiedzą się czytelnicy z arcyinteresującego i przydatnego podręcznika do retoryki autorstwa Anety Załazińskiej oraz Michała Rusinka, pod tytułem „Retoryka codzienna. Poradnik nie tylko językowy”. Jest w nim wiele o inwencji – jak ujmować to, o czym mówimy i w jaki sposób ustawiać się w kierunku odbiorców, kompozycji – jak stworzyć plan wypowiedzi, w jakiej kolejności ułożyć argumenty, stylistyce – jak dobierać środki językowe. Stanowi więc rewelacyjny poradnik dla osób, które mają za zadanie przygotować wystąpienie publiczne dla publiczności i chcą to zrobić właściwie – czyli odnieść sukces.

            Na książkę składa się porządna dawka wskazań teoretycznych wzbogacona o ogrom bardzo dobrze dopasowanych przykładów, które pozwalają zrozumieć nie tylko to jak się zachować w danych sytuacjach publicznych, ale i dlaczego lub jak wybrnąć z nieoczekiwanych wpadek. Niekwestionowanym walorem przykładów jest ich autentyczność – nie są na siłę przerysowane, lecz po prostu – z życia wzięte. Dzięki ich omówieniu czytelnicy zyskują wiedzę jak postępować w konkretnych sytuacjach komunikacyjnych oraz jakich zachowań zdecydowanie unikać.

            To co wyróżnia ten poradnik spośród innych to to, że Aneta Załazińska i Michał Rusinek nie starają się wymusić na odbiorcy przy użyciu systemu nakazów i zakazów – którego nota bene – nie formułują, lecz pokazują dyspozycje w postaci ludzkich zalet i uwaga – wad. Innymi słowy uwidaczniają sposoby wykorzystania nawet słabości na swoją własną korzyść. Wszak raczej radzą, wskazują, proponują, rysują alternatywy – bez przybierania postawy kogoś nadrzędnego, to znaczy lepszego od czytelników, dzięki czemu lektura jest bardzo przyjemna i niekrępująca. Co więcej, ułatwia ona wyrobienie w sobie niebywale istotnej w codziennym życiu umiejętności odczytywania znaczeń przekazywanych za pomocą sygnałów werbalnych i niewerbalnych oraz intuicję komunikacyjną sprowadzającą się do tego, że wie się kiedy i jak należy postąpić.

            Niewątpliwym uatrakcyjnieniem materiału zawartego na kartach książki jest dołączona do niej płyta DVD zawierająca cykl filmów animowanych z muzyką Grzegorza Turnaua, niesłychanie pomocnych w uczeniu retoryki. Zestaw dwunastu scenek omówionych i skomentowanych przez autorów może stanowić świetny materiał dydaktyczny dla nauczycieli akademickich. Bardzo dobrze obrazuje on możliwość wykorzystania kompetencji komunikacyjnych w rozmaitych sytuacjach. Aneta Załazińska i Michał Rusinek przy okazji każdej z przedstawionych okoliczności ukazali konsekwencje wyboru różnych strategii – ze wszystkimi ich szansami i obciążeniami, co pozwala, dzięki skojarzeniom, doszukiwać się analogii do sytuacji, w których czytelnicy znajdują się każdego dnia – nie zawsze z własnej inicjatywy czy woli.

            Trzeba dodać także i to, że z książki można korzystać bardzo wygodnie. Wynika to stąd, że została ona podzielona na rozdziały poświęcone wyraźnie wyodrębnionym spośród innych zagadnieniom. Każdy z nich jest atrakcyjny nie tylko pod względem treści, o czym była już mowa w tej recenzji, ale i z uwagi na formę. Znaczki graficzne, których legendę czytelnicy znajdą we wprowadzeniu, ułatwiają wyszukiwanie konkretnych ćwiczeń, objaśnień czy komentarzy do scenek z płyty DVD. Atrakcyjna szata graficzna sprawia, że poradnik jest bardzo przejrzysty i czytelny, co w kontekście innych podręczników od retoryki sprawia, że należy mu przyznać status wyróżniającego się.

            Publikacja autorstwa Anety Załazińskiej i Michała Rusinka pod tytułem „Retoryka codzienna. Poradnik nie tylko językowy” będzie przydatna dla osób, których praca ma związek z wypowiadaniem się na różne tematy. Pokaże jak wypowiadać się skutecznie, to znaczy tak, aby osiągnąć założone cele. Zainteresuje również czytelników pragnących zwiększyć poziom świadomości własnego języka i zdobyć nowe zdolności komunikacyjne, czyniące jego przekaz efektywnym. Z powodzeniem mogą z niej też korzystać osoby prowadzące rozmaite kursy, na przykład z zakresu komunikacji interpersonalnej, komunikacji politycznej czy public relations. Jednakże przede wszystkim warto ją polecić wszystkim czytelnikom, którzy chcą się doskonalić pod względem posiadanych zdolności komunikacyjnych, czyli osiągania założonych celów.

Krzysztof Wróblewski

Książka jest dostępna na stronie Wydawnictwa Czarna Owca: http://www.czarnaowca.pl/varia/retoryka_codzienna,p380144024

a.me.