„Dziennikarstwo i świat mediów. Nowa edycja”. Recenzja książki

Zbigniew Bauer, Edward Chudziński (red.), Dziennikarstwo i świat mediów. Nowa edycja, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2012, ss. 572

            Najnowsze wydanie książki „Dziennikarstwo i świat mediów. Nowa edycja” pod redakcją Zbigniewa Bauera oraz Edwarda Chudzińskiego to obecnie najlepsze, najbardziej aktualne, najpełniejsze kompendium wiedzy o dziennikarstwie i mediach. Najwybitniejsi polscy medioznawcy, językoznawcy i komunikolodzy, między innymi Tomasz Goban-Klas, Walery Pisarek, Jerzy Bralczyk, Kazimierz Wolny-Zmorzyński precyzyjnie, kompetentnie, a zarazem przystępnie omawiają zagadnienia dotyczące historii, teorii, deontologii mediów, genologii, retoryki, prawa prasowego i autorskiego, cenzury. Uznani dziennikarze, tacy jak chociażby Marek Staniewicz, Marian Szulc, Kazimierz Żórawski, Krzysztof Mroziewicz z kolei udzielają także rzeczowych i praktycznych wskazówek dotyczących warsztatu dziennikarskiego. Wszystko to pozwala czytelnikowi lepiej zrozumieć zjawiska, procesy, tendencje przejawiające się na przestrzeni lat w znamiennym kontekście społeczno-kulturowym, w mediosferze oraz podnieść własne kompetencje odnośnie sfery praktycznej wykonywania zawodu dziennikarza.

            Publikacja ta stanowi również świadectwo współczesnego stanu wiedzy na temat mediów, zwłaszcza środków komunikowania i dziennikarstwa. Składa się z czterech części: „Z historii i teorii mediów”, „Genologia i retoryka dziennikarska”, „Zagadnienia warsztatu dziennikarskiego”, „Konteksty dziennikarstwa”. W ramach każdej znalazły się wyczerpujące w danym zakresie teksty specjalistów, którym trudno cokolwiek zarzucić.

            Z części pierwszej czytelnik dowie się jak media ewoluowały w czasie w Polsce i za granicą, media globalne i lokalne. Pozna niuanse towarzyszące postrzeganiu środków masowego przekazu – radia, telewizji, Internetu. Zyska możliwość przyjrzenia się od podszewki systemowi medialnemu, nowym technologiom. Warto dodać, że uwagi ekspertów mają charakter porządkujący, to znaczy dzięki wyjaśnieniom na temat istniejącego chaosu terminologicznego czytelnik nie powinien mieć większych trudności podczas podejmowania samodzielnych prób zrozumienia treści literatury przedmiotu, w której istnieje duża dowolność wynikająca najczęściej z niedbałości autorów o precyzję pojęciową, wprowadzaniem – wbrew zasadom logiki – nowych określeń dla zjawisk już celnie nazwanych. Wolna od tego zarzutu jest recenzowana książka.

            Wiele trudności i kontrowersji wzbudzają obecnie gatunki dziennikarskie, a właściwie ich klasyfikacja oraz cechy wyróżniające spośród innych. Rozwieją wątpliwości teksty poświęcone poszczególnym, trudnym gatunkom – ich specyfice, między innymi reportażowi, wywiadowi, felietonowi. Pomimo licznych podręczników do retoryki czy językowych technik oddziaływania na odbiorcę, na uwagę zasługują artykuły na temat języka w mediach, medialności języka, retoryki dziennikarskiej, ponieważ odsłaniają znamiona narzędzia komunikowania używanego tylko w mediach.

            Zagadnienia warsztatowe zainteresują zwłaszcza praktyków, ale i również tych, którzy pragną poznać tajniki zawodu dziennikarza. Dotyczą one technologii prasy, programu telewizyjnego, dziennikarstwa on-line. Szczególnie cenne są teksty na temat pracy korespondenta zagranicznego oraz rzecznika prasowego, ponieważ poza sporadycznymi wspomnieniami ludzi, którzy pełniły te funkcje, nie ma w literaturze przedmiotu publikacji temu poświęconych, które obejmowałyby swym zakresem ich teoretyczną i praktyczną warstwę.

            Rozważania na temat kontekstów dziennikarstwa otwiera tekst autorstwa Teresy Sasińskiej-Klas, inicjujący dyskusję na temat tego czy dziennikarstwo jest zawodem czy powołaniem. To niewątpliwie ciekawe ujęcie zagadnienia – do wykorzystania podczas zajęć przez nauczycieli – nie tylko akademickich, ale i do samodzielnego przemyślenia. Podobny charakter mają artykuły Małgorzaty Liskowskiej-Magdziarz pod tytułem „Dokąd zmierza reklama?” oraz Tomasza Goban-Klasa – „Granice wolności mediów. Wolność mediów – od kogo i od czego?”. Pozostałe szkice posiadają charakter raczej opisowy i dotyczą problematyki: public relations, prawa prasowego oraz autorskiego, a także kodeksu etyki dziennikarskiej.

            Poza wysokim poziomem merytorycznym książki, rozległym obszarem tematycznym, trzeba docenić, jego formę. Znajdują się w nim wszakże liczne rysunki, schematy i wykresy, które świetnie obrazują opisywane mechanizmy. Wytłuszczenie definicji i pewnych zagadnień, pozwala na szybkie odnajdywanie interesujących zagadnień. Z kolei układ graficzny, przejawiający się między innymi w oddzielaniu kolejno omawianych tematów w ramach większych bloków problemowych czyni ją czytelną i łatwą w użytkowaniu.

            Zbigniewa Bauera i Edwarda Chudzińskiego „Dziennikarstwo i świat mediów. Nowa edycja” to solidne kompendium wiedzy na temat mediów. Jest pozycją obowiązkową dla teoretyków i praktyków. Pozwoli zrozumieć skomplikowaną materię zawodu dziennikarza, dowiedzieć się, co zrobić między innymi, by nas ktoś przeczytał, ktoś usłyszał. Natomiast teoretyków pobudzi do pogłębienia badań nad wspomnianymi wątkami – wiele bowiem wymaga rozwinięcia. Publikacja ta jest warta polecenia przede wszystkim tym, którzy pragną uzyskać całościowy pogląd na media.

Krzysztof Wróblewski

Książka jest dostępna na stronie Wydawnictwa UNIVERSITAS: http://www.universitas.com.pl/ksiazka/Dziennikarstwo_i_swiat_mediow__Nowa_edycja_2561.html

a.me.

Click to rate this post!
[Total: 0 Average: 0]
Facebook

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *