Jerzy Mikułowski-Pomorski, Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym. Nowa edycja, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków 2012, ss. 508

Nowa edycja uznanej nie tylko w środowisku akademickim, ale i również przez pasjonatów tematyki, książki autorstwa cenionego na całym świecie, polskiego naukowca – profesora Jerzego Mikułowskiego-Pomorskiego, pod tytułem „Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym” z pewnością była i jest niezwykle potrzebna na polskim rynku wydawniczym. Ma to związek z nieustannie dokonującym się postępem technologicznym, wzrostem wpływów mediów na społeczeństwa lokalne i społeczeństwo w ogóle, jednoczesnym funkcjonowaniem nowych i starych mediów, a także zależnościami kulturowymi, w jakie się wplątujemy, wpływami kulturowymi, którym jesteśmy poddawani. Aktualizacja wątków obecnych w poprzednim wydaniu monografii oraz uzupełnienie jej o całkiem nowe kwestie są godne uznania i aprobaty czytelników. Bez cienia zawahania można stwierdzić, iż jest to pozycja wydawnicza już klasyczna, a przy tym lektura obowiązkowa dla wszystkich czytelników zainteresowanych procesem komunikacji – społecznej, medialnej, międzykulturowej oraz procesami zachodzącymi w ramach współczesnej przestrzeni kultury.

Autor przygląda się bacznie na kartach swej książki istocie i specyfice komunikacji kulturowej. Zadaje bardzo ważne pytania o granice komunikacji – czy w ogóle istnieją, a jeśli tak – jaki jest ich ewentualny przebieg, ściślej – jakie one są. Nie pomija przy tym kwestii trudnych, kontrowersyjnych i drażliwych, które w innych monografiach poświęconych temu zagadnieniu często są przemilczane, w ogóle pomijane, ignorowane, jak gdyby w ogóle nie istniały. A one są. Są i rodzą autentyczne konflikty, obawy oraz wątpliwości nie tylko naukowców we współczesnym świecie. Przykładowo Jerzy Mikułowski-Pomorski rozważa zmiany tożsamości, jakie zachodzą na przestrzeni dziejów, jakie są ich: przebieg i konsekwencje dla dzisiaj żyjących ludzi, ale nie tylko, bo i – ku zdumieniu czytelnika – również kolejnych pokoleń. Krytycznie odnosi się do ewolucji modeli komunikacji i komunikowania. Autor bardzo swobodnie, a przy tym wykazując olbrzymie znawstwo zagadnienia oraz literatury przedmiotu – o czym świadczy imponująca baza źródłowa – mówi między innymi o „zmianie ludzkiego interfejsu”. Spostrzeżenia badacza są naprawdę ciekawe, a także oryginalne. Warto im się przyjrzeć i nad nimi się zastanowić. Zwłaszcza w odniesieniu – co godne podkreślenia – do naszych społeczeństw lokalnych.

Docenić trzeba i fakt, że Jerzy Mikułowski-Pomorski zarysował przed badaczami szerokie pole badawcze, wskazał na obszary namysłu nad kulturą, które wymagają jeszcze zbadania, to znaczy jeszcze się go nie doczekały, bądź dopiero się rodzą. Zwłaszcza interesujące są zastrzeżenia, jakie posiada na temat rozmaitych aspektów międzynarodowości jako płaszczyzny komunikacji. Z pewnością okażą się one przydatne dla czytelników zajmujących się stosunkami międzynarodowymi. Dotykają wszak kwestii zbyt często niestety bagatelizowanych przez nich w ich refleksji. Pomogą więc uniknąć błędów i niedociągnięć w przygotowywanych pracach badawczych.

Ważny – zwłaszcza dla Polaków, w obliczu dokonujących się nieustannie przeobrażeń kulturowych – jest rozdział poświęcony teorii komunikacji międzykulturowej. Na jego kartach autor przedstawił ważne rozróżnienie podejścia emicznego i eticznego. Zobrazował je rozlicznymi, bardzo dobrze dopasowanymi przykładami, dzięki czemu można łatwo zrozumieć ich sens. Niezwykle twórcza jest natomiast Jerzego Mikułowskiego-Pomorskiego prezentacja interpretacji pierwotnej i wtórnej oralności w ujęciu Waltera J. Onga.

Nowe, nieobecne w poprzednim wydaniu, a z pewnością wartościowe są również bez wątpienia uwagi na temat modernizacji. Autor zwraca uwagę nie tylko na kwestie charakteru i przemian współczesnych mediów, ale i ich marketingu. Odnosi się do właściwości mediów w ponowoczesnej Polsce. Wszystkie te refleksje są aktualne oraz wymagają wciąż nowych badań. Dlatego docenić trzeba także fakt, iż autor nie tylko sugeruje godne zbadania ścieżki, ale i daje wskazówki, w jakich kierunkach warto podążać, na przykład w obszarze badań kulturowych postaci komunikacji.

Książka autorstwa Jerzego Mikułowskiego-Pomorskiego, pod tytułem „Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym” to pozycja wydawnicza, której nie może zabraknąć na półkach czytelników zainteresowanych komunikowaniem w ogóle oraz kulturą. Stanowi wszak wyczerpujący oraz niesłychanie inspirujący zbiór najważniejszych refleksji w tym obszarze. Dostarcza nieocenionej wiedzy na temat zachodzących współcześnie przemian w sferze kultury. Pozwala pojąć czytelnikowi przez co został uwarunkowany i co on sam warunkuje lub będzie warunkował. Jest to z pewnością doskonałe pod względem merytorycznym dzieło, które gorąco poleca się wszystkim odbiorcom, nie chcącym, aby te zagadnienia miały przed nimi tajemnice.

Krzysztof Wróblewski        

Książka jest dostępna na stronie Wydawnictwa UNIVERSITAS:

http://www.universitas.com.pl/ksiazka/Jak_narody_porozumiewaja_sie_ze_soba_w_komunikacji_miedzykulturowej_i_komunikowaniu_medialnym__Nowa_edycja_3159.html

a.me.