Kossecki: Społeczeństwo jako system cybernetyczny. Kolonializm. Neokolonializm

W tym rozdziale zajmiemy się analizą funkcjonowania społe­czeństwa, a w szczególności narodu, wykorzystując dorobek polskiej szkoły cybernetycznej i socjocybernetycznej. Jeżeli sterowanie będziemy rozpatrywać jako oddziaływanie obiektu sterującego – zwanego organizatorem – na obiekt sterowany, to polegać ono będzie na przenoszeniu energii i informacji. Procesy sterowania są przedmiotem badania cybernetyki. „Całkowite rozdzielenie przenoszenia energii od przenoszenia informacji nie jest możliwe, nie istnieje bowiem w procesach sterow­niczych przenoszenie informacji bez przenoszenia energii ani przeno­szenie energii bez przenoszenia informacji. Jednak za pomocą tej samej ilości energii można przenosić różne ilości informacji i na od­wrót – ta sama […]

Rękas: Polscy biali murzyni w UK

Kim są, a raczej kim się czują polscy imigranci zarobkowi w Zjednoczonym Królestwie? Niezależnymi specjalistami, którzy wreszcie znaleźli upragnione potwierdzenie swojej przynależności do klasy średniej, w postaci dochodów wystarczających na przeżycie od pierwszego do pierwszego? Zdeklasowanymi inteligentami? A przede wszystkim czy migrując do UK i podejmując się często szeroko rozumianych zajęć robotniczych – uważamy się w ogóle za 1) imigrantów, b) robotników? Zauważalne niekonsekwencje w samoidentyfikacji naszych za Kanałem, czyli mówiąc z akademicka wyraźne sprzeczności między tożsamością, a świadomością (zwłaszcza klasową) skłaniają do badań, nie […]

Wielomski: Projekt Europy federalnej

W dniu 22 sierpnia 2023 roku pięciu europosłów – Guy Verhofstadt (belgijski lewicowy liberał), Sven Simon (niemiecki chadek), Gabriele Bischoff (niemiecka socjaldemokratka), Daniel Freund (niemiecki lewicowy ekolog) i Helmut Scholz (niemiecki postkomunista) – przedstawiło projekt rewizji traktatów europejskich, wokół którego w najbliższym czasie (być może nawet przez kilka lat) koncentrować będzie się dyskusja o przyszłości Unii Europejskiej jako konfederacji państw narodowych lub federalnego „superpaństwa”. Z tej racji, że mało kto w Polsce zainteresował się tą propozycję, należy ją omówić, gdyż wokół niej zaczęła się koncentrować […]

Ziętek-Wielomska: Neokolonializm, czyli proletaryzacja państw i narodów. Jego powstanie i upadek

Neokolonializm stanowi bez wątpienia mocno udoskonaloną wersję kolonializmu, który charakteryzował się otwartym używaniem przemocy, a przez to był widoczny dla wszystkich – ofiar, „katów” i obserwatorów. Wszystko to czyniono jawnie, i to nawet w świetle prawa. Kolonie miały swój własny status uregulowany normami prawa międzynarodowego. Państwa kolonialne w drodze różnych porozumień przyznawały i uznawały swoje prawa do kolonii, terytoriów zamorskich, protektoratów, kondominiów etc. Przykładem tych praktyk była konferencja berlińska, zwana także konferencją kongijską, która odbywała się w latach 1884-1885 w celu ustaleniu podziałów aneksji terytorialnych w Afryce. Jednym z jej postanowień było choćby ustanowienie obszaru […]

Wegierski: A quick glance at fashion, cosmetics, and cosmetology in Poland: In this whimsical piece, Mark Wegierski revives memories of a happier time in East-Central Europe, twenty years ago

These are memories of a happier time in East-Central Europe, twenty years ago. Poland is a country where the fashion sense and interest in cosmetology of many women is perhaps the third-highest in Europe (after France and Italy). Already during the later Communist era, it was said that women in Poland’s large cities would adopt the fashions of Paris a few days after their appearance in the West. Also, many Polish women tend to visit their “kosmetyczka” (cosmetician) at the beauty salon or aesthetics center […]

Panasiuk: Społeczne dziedzictwo PRL

Zmiana paradygmatu Nie ma w historii społecznej Polski okresu tak niezwykłego i owocnego, jakim były lata 1945-1989. Po wiekach całkowitego upadku politycznego, gospodarczego i moralnego, za który -nie odpowiadają jak nam głoszono -ościenne mocarstwa -ale wyłącznie polska szlachta, narodził się nagle nowoczesny polski naród. Zrządzeniem Opatrzności, impuls przemian w latach 1944-1945 nie przyszedł do Polski z zachodu jak to bywało zazwyczaj, ale ze wschodu – z ZSRR- pierwszego w dziejach państwa socjalistycznego. Dlatego już na starcie zapoczątkował gwałtowne przemiany społeczne. Nowa władza bowiem – niosła […]

Starzyński: John Lukacs albo pesymizm (paleo)konserwatysty…..

Kilka dni temu trafiła do moich rąk książka „Remembered Past”, zbiór esejów Johna Lukacsa (nie mylić z György Lukacsem, radykalnym, węgierskim marksistą z ubiegłego wieku). Jest rzeczą zaskakującą, że na język polski zostały przetłumaczone tylko 2  książki Johna Lukacsa – obie zresztą znakomite. Pierwsza to „June 1941: Hitler and Stalin” (Czerwiec 1941: Hitler i Stalin), opisująca wybuch wojny pomiędzy Niemcami i Sowietami w czerwcu 1941 roku. Druga to „Budapest 1900: A Historical Portrait of a City and Its Culture” (Budapeszt 1900: Portret miasta i jego […]

Wegierski: Thoughts out of season – the future of traditionalism

Author’s Introduction (2023): I would like to present to the readers a text whose initial drafts go back to around October 1985. Among the aspects of the text I have decided to maintain are considerable polemical and combative elements, because trying to excise them would lose a lot of the flavor of the writing. The text was written from a feeling of deep alienation and loneliness, at a time when Canada was definitely NOT sharing in the spirit of what was then called “the Reagan/Thatcher […]

Starzyński: Heinrich von Treitschke albo polityka historyczna Niemiec

Jakis czas temu, znany Prezes rządzącej w Polsce partii  wywołał falę dyskusji, ale także oburzenia (zwłaszcza w mediach głównego nurtu) z powodu użycia w debacie politycznej zwrotu „IV Rzesza”. Zwrot ten wywołał także odzew i oburzenie w mediach niemieckich, które nie szczędziły słów krytycznych z powodu całego toku rozumowania, które skłoniło prezesa do posłużenia się takim zwrotem. Co ciekawe, tym razem temat ten nie stanowił pożywki dla mediów po obu stronach granicy przez zbyt długi czas, po kilku dniach dyskusja została niemal całkowicie wygaszona. Zwłaszcza […]

Starzyński: Philip Rieff: „Życie pośród dzieł śmierci”….

Prace Philipa Rieffa znane są w Polsce prawdopodobnie jedynie wąskiej grupie specjalistów zajmujących się zawodowo (naukowo) socjologią, psychoanalizą czy szeroko rozumianym kulturoznawstwem. W języku polskim nie ukazała się żadna z jego książek, pojedyncze prace dotyczące jego dzieł są często zaledwie ogólnymi – i nie zawsze rzetelnymi – omówieniami jego poglądów i myśli. Czytam właśnie wydany w roku 2006  „My Life Among the Deathworks”,  pierwszy tom jego trzytomowego w sumie dzieła zatytułowanego „Sacred Order/Social Order”, poświęconego teorii społecznej i kulturze współczesnej. Można powiedzieć, że praca ta […]