Rozmowy małżeńskie Wielomskich: Porażka imperium w Afganistanie

Adam Wielomski: Stało się wreszcie to, co w końcu stać się musiało. W Kabulu upadł marionetkowy reżim zainstalowany przez Amerykanów i do władzy nad całym państwem doszli talibowie. Amerykanie już od dawna zdawali sobie sprawę, że prowadzą niekończącą się wojnę nie do wygrania, która może ciągnąć się przez następnych 50 lat. Dlatego zdecydowali się tak wycofać, aby nie utracić twarzy, to znaczy – kosztem 88 miliardów dolarów – utworzyć i wyposażyć liczącą 300 tysięcy ludzi armię, która przez minimum dwa lata powstrzyma talibów i pozwoli powiedzieć, […]

Wielomski: Chiny: imperium bez misji?

Literatura politologiczna dotycząca teorii imperiów nie jest obfita. Pojawia się w niej kilka pozycji, które mają ambitniejsze zamierzenia niźli tylko wyliczenie i opisanie poszczególnych przypadków imperiów historycznych i współczesnych. Wspomnijmy w tym miejscu wybitne dzieło Herfrieda Münklera Imperia (2005) jako przykład literatury światowej i ciekawą pracę polskiego badacza Idea imperium (1997) Pawła Ziółka. Z tej właśnie perspektywy trzeba spojrzeć na rosnącą rolę Chin w świecie, które w obu tych książkach nie były jeszcze uwzględniane. W pracach Münklera i Ziółka badacze podejmują próbę zdefiniowania pojęcia imperium. Wyliczają wiele przymiotów charakterystycznych dla tej struktury politycznej, aby […]

Ziętek-Wielomska: Państwo narodowe a imperium: dwie zasady organizacji globalnego ładu politycznego

W przeciągu ostatnich 30 lat obserwujemy renesans zainteresowań ideą imperium[1]. Wzrost zainteresowań tym tematem związany jest przede wszystkimi z pojawieniem się koncepcji USA jako nowego imperium[2]. Upadek ZSRR porównywano często z upadkiem Kartaginy, który otworzył drogę do utworzenia Imperium Rzymskiego. Po upadku Związku Radzieckiego idea ta rozważana jest też już poza kontekstem ideologicznych sporów między marksizmem i kapitalizmem, w których to pojęcie imperium kojarzono głównie z ekonomicznymi koncepcjami imperializmu. W dyskusjach tych posługiwano się już więc pojęciem imperium pozbawionym ideologicznego zabarwienia, które dominowało przez wcześniejsze […]