Rzecznik prezydenta Burundi Pierre’a Nkurunziza poinformował, że w związku z zawirowaniami politycznymi i nieudanym zamachem stanu, podjęta została decyzja o przesunięciu wyborów zaplanowanych w czerwcu bieżącego roku. Jednocześnie Willy Nyamitwe poinformował, że na takie rozwiązanie znaczący wpływ miały opinie innych państwa regionu Afryki Zachodniej. Termin wyborów powszechnych w Burundi ma zostać podany w najbliższym czasie, po uwzględnieniu zapisów ustawy zasadniczej oraz opinii krajów sąsiadujących, które z niepokojem obserwowały sytuację jaka miała miejsce. Polityczne zawirowania w analizowanym afrykańskim państwie mają związek z zapowiedzią prezydenta Pierre’a Nkurunziza o ubieganiu się o trzecią kadencję. Według opozycji, zgodnie z konstytucją, prezydent może zajmować stanowisko tylko przez dwie kadencję. Jednak zwolennicy obecnego przywódcy Burundi podkreślali, że w 2005 r. Nkurunzizę wybrał parlament, a nie naród w głosowaniu powszechnym, i tym samym jego pierwsza kadencja nie powinna być liczona. Takiego samego zdania był sąd konstytucyjny, który umożliwił prezydentowi ubieganie się o trzecią kadencję. Skutkiem tego był nieudany zamach stanu w maju 2015 r., za którym stał dawny sojusznik obecnej głowy państwa, gen. Godefroid Niyombare.
Wydaje się, że decydującym elementem w podjęciu decyzji przez głowę państwa Burundi o przesunięciu terminu wyborów była międzynarodowa presja, a zwłaszcza krajów, które bezpośrednio graniczą – sugerowali przesunięcie wyborów o półtora miesiąca, lecz nie zakwestionowali samego kandydowania przez obecnego przywódcę. Jednocześnie według analityków, jest niemożliwe by samo odroczenie głosowania mogło uspokoić trudną polityczną sytuację. Należy spodziewać się dalszych protestów w Burundi. Spotkanie liderów państw regionu (Tanzania, Uganda, Kenia) odbyło się 30 i 31 maja 2015 r. w Dar es Salaam w Tanzanii. Na nim wezwano właśnie do przesunięcia wyborów, gdyż nie można takowych przeprowadzić w czasie kryzysu bez zarzutu o ich uczciwość, oraz do położenia kresu przemocy. Jeszcze zanim prezydent Nkurunziza podjął decyzję o przesunięciu głosowania, główne partie opozycyjne zapowiedziały gotowość do rozmów mających na celu znalezienie rozwiązania politycznego kryzysu.
Protesty w Burundi wybuchły 26 kwietnia 2015 r. po tym jak prezydent ogłosił chęć kandydowania i ubiegania się o trzecią kadencję. Do tej pory, według organizacji pozarządowych w analizowanym państwie, miało zginąć co najmniej 30 osób. Na uwagę zasługuje fakt, że w oficjalnym komunikancie głównego organu wyborczego Burundi podano do wiadomości, iż przesunięcie głosowania ma dotyczyć wyborów parlamentarnych i nie do końca jest wiadomo, czy będzie to dotyczyć również prezydenckich. Poza tym, na oficjalnej stronie internetowej Commission Electorale Nationale Indépendante CENI wciąż możemy przeczytać kalendarz wyborczy, gdzie wybory prezydenckie zostały zaplanowane na 26 czerwca. Tym samym, sytuacja w Burundi jest niejasna i rozwojowa.
Według informacji Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (United Nations High Commissioner for Refugees UNHCR) z dnia 18 maja 2015 r. około 112 000 obywateli Burundi od początku politycznego kryzysu uciekło do Demokratycznej Republiki Kongo, Tanzanii i Rwandy. Zdecydowana większość z nich udała się do Tanzanii. Przyjmuje się, że ma to związek z przekładaniem się konfliktu politycznego na etniczny między Hutu a Tutsi i strach przed ponownymi starciami między członkami tychże wspólnot – wojna domowa kosztowała życie 300 000 osób a zakończyła się w 2005 r. Te dwa ludy stanowią zdecydowaną większość w Burundi, którego liczba ludności w 2008 r. wynosiła 8 053 574. Przyjmuje się, że w Burundi 85% obywateli to Hutu a 14% to Tutsi.
Krystian Chołaszczyński
Źródło: Burundi delays parliamentary and presidential elections, 3 czerwiec 2015, http://www.bbc.com/news/world-africa-33000523, [dostęp dn. 03.06.2015]; T. Odula, East African leaders call for Burundi to delay elections, 31 maj 2015, http://bigstory.ap.org/article/8c9540dbbafd40479d8ee2b4eab248d9/east-african-community-calls-delay-burundi-polls, [dostęp dn. 03.06.2015]; C. Manirabarusha, Burundi says has delayed elections amid prolonged protests, 3 czerwiec 2015, http://www.reuters.com/article/2015/06/03/us-burundi-politics-idUSKBN0OJ29V20150603, [dostęp dn. 03.06.2015]; oficjalna strona CENI, http://www.ceniburundi.bi/index.php, [dostęp dn. 03.06.2015]; UNHCR Regional Update 2 – Burundi Situation, 18 May 2015, http://reliefweb.int/report/burundi/unhcr-regional-update-2-burundi-situation-18-may-2015, [dostęp dn. 03.06.2015].
