Lata decyzji Oswalda Spenglera ukazały się po polsku, w wydawnictwie Aletheia w roku 2015, w tłumaczeniu Bogdana Barana. Niemiecki myśliciel jest powszechnie znany jako autor Zmierzchu Zachodu – katastroficznego dzieła opisującego upadek „Cywilizacji Zachodniej”, w którym prezentuje dzieje Europy na tle innych kultur i cywilizacji. Zgodnie z jego historiozofią cywilizacje, podobnie jak organizmy żywe, przechodzą cykle rozwoju: narodziny, wzrost, upadek. W jego koncepcji europejska kultura znajdowała się ówcześnie (a tym bardziej obecnie) w stadium upadku i rozkładu, przekształcała się w „cywilizację”, jako ostatnią fazę rozwoju. […]
Kategoria: Kultura
Motas [rec.]: Paszkwil na Jana Mosdorfa
Postacią przedwojennego przywódcy młodzieży narodowej zajmowałem się ostatni raz przy okazji 70. rocznicy jego męczeńskiej śmierci w KL Auschwitz („Świadectwo życia Jana Mosdorfa”, „MP” nr 41-42/2013). Do przypomnienia sylwetki jednego z najwybitniejszych przedstawicieli młodej przedwojennej polskiej inteligencji skłoniła mnie niedawna wizyta w Teatrze Nowym w Poznaniu, na którego deskach od 29 grudnia ub. roku grana jest sztuka poświęcona właśnie liderowi ONR-u. Na spektakl w reżyserii Beniamina Bukowskiego zatytułowany „Mosdorf. Rekonstrukcja” wybierałem się bez większych złudzeń, wszak obóz narodowy we współczesnej Polsce, także w łonie salonu […]
Engelgard (rec.): Żydzi Szczepana Twardocha
Czytam właśnie powieść Szczepana Twardocha „Król”. Typowa postmoderna osadzona w realiach Warszawy 1937 roku. Bohaterem jest żydowski bokser Jakub Szapiro, który w pojedynku pokonuje polskiego zawodnika, działacza ONR Andrzeja Ziembińskiego, co w wielu opiniotwórczych kręgach już jest atutem książki. Jednak sama fabuła (przetkana obsesyjnie seksem, przemocą, wulgaryzmami, narkotykami, itp.) nie jest jednoznaczna, bo pokazuje także degrengoladę społeczności żydowskiej. W tle jest sanacja i Bolesław Piasecki, przygotowujący „noc św. Bartłomieja”, czyli zamach stanu, który miał polegać na wyrżnięciu elity lewicowej i sanacyjnej (jak wiadomo pogłoski o […]
Matuszkiewicz: O filmie „Młody papież”
W ostatnim „Plusie Minusie” pojawił się interesujący dwugłos Dominika Zdorta i Filip Memches dotyczący serialu „Młody papież” Paolo Sorrentino. Zastanówmy się nad głównymi wątkami tej dyskusji. Czy włoski reżyser chciał nakręcić film antyklerykalny? Niewykluczone, być może w ten sposób wygląda pontyfikat z najczarniejszego koszmaru lewicowego intelektualisty, ale też może po prostu Sorrentino zrealizował ćwiczenie intelektualne dotyczące tego, co by było gdyby pojawił się taki papież? Wątpliwe natomiast by przedstawiony w filmie obraz walk w Kurii kogoś zgorszył – przez ostanie dekady zza Spiżowej Bramy dochodziło […]
Lisiak [rec.]: P. Bibik, „Polscy narodowy jako ofiary KL Auschwitz”, Wydawnictwo Myśl Polska, Warszawa 2016, ss. 159.
Podczas ostatnich Targów Książki Historycznej (Arkady Kubickiego w Warszawie od 24-17.11.2016 r.) pojawiło się ciekawe opracowanie p.t. „Polscy Narodowcy jako ofiary KL Auschwitz”, autorstwa Przemysława Bibika. Opracowanie powyższe jest warte polecenia bowiem autor, po wnikliwej kwerendzie w archiwum Muzeum w Auschwitz, przedstawia losy narodowców w obozie. Przez wiele lat historycy pomijali w swoich opracowaniach członków stronnictw narodowych, a jeśli już wspominali o nich, to zgodnie z narracją narzuconą przez żydokomunę i obecne lewacko-liberalne środowiska, przedstawiano narodowców jako faszystów itp. Pozytywne opinie po wojnie wyrażali byli […]
Wielomski [rec.]: M. Crapez, Antysemityzm lewicy w XIX wieku [L’antisemitisme de gauche au XIXe siecle]. Paris 2002.
Praca Marca Crapeza o lewicowym antysemityzmie we Francji wywołała spore poruszenie w kręgach tamtejszego socjalistycznego establishmentu naukowego. Teza, że lewica francuska mogła być prawdziwą wylęgarnią fanatycznych antysemitów nie mogła się wielu podobać. Jednak nawet lewicowi badacze musieli przyznać, że z tezami Crapeza polemizować nie sposób, bowiem w tej liczącej 120 stron książeczce tekstu samego autora jest zaledwie kilkanaście stron (wstęp i zakończenie), gdy 100 stron stanowi antologia tekstów źródłowych. Z pismami lewicowych klasyków zaś polemizować się nie da. Stanowią dowód miażdżący. Badania literatury źródłowej dotyczącej […]
Motas [rec.]: Stanisław Potrzebowski, „Słowiański ruch Zadruga”, Wydawnictwo „Triglav”, Szczecin 2016, ss. 217.
Praca Stanisława Potrzebowskiego „Słowiański ruch Zadruga” stanowi pierwszą jak dotąd monografię przedwojennego środowiska neopogan wydaną w języku polskim. Dotychczas dostępna była jedynie opublikowana w roku 1983 w języku niemieckim praca tego samego autora zatytułowana „Zadruga. Eine vőlkische Bewegung in Polen”. Jej podstawę stanowiła rozprawa doktorska złożona w 1980 r. na uniwersytecie w Moguncji. Jak czytamy w słowie od wydawcy „«Słowiański ruch Zadruga» nie jest tłumaczeniem tamtego dzieła, ale nową pracą pisaną z myślą o rodzimym czytelniku”. Poza publikacjami S. Potrzebowskiego Zadruga stanowi przedmiot zainteresowania prof. […]
Engelgard: U źródeł polskiego irracjonalizmu politycznego. Recenzja książki M. Janion, „Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury” (wydanie II), Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016, ss. 357.
Nie jest tajemnicą, że polskie aberracje polityczne, które widzimy w całej rozciągłości i dzisiaj – mają swoje źródło w romantyzmie, w literaturze tego okresu. Myśl narodowa musiała zmierzyć się z tym zjawiskiem w końcu XIX i na początku XX wieku. Sprawa była trudna, bo z jednej strony romantyzm pobudzał polska świadomość narodową, ale z drugiej spychał polską politykę w otchłań szaleństwa. Twórcy obozu narodowego znaleźli wyjście z tej łamigłówki – zaakceptowali wielki dorobek literacki i polski literatury romantycznej, ale odcięli go od bieżącej polityki – […]
Piwar: Uwolnić Ukrainę z demonów przeszłości. Recenzja „Wołynia” Wojciecha Smarzowskiego
„Nie ma mowy o pojednaniu, jeżeli zatai się prawdę. Zatajenie prawdy o zbrodni to prosta droga do nowych zbrodni” – powiedział Wojciech Smarzowski kiedy ruszały zdjęcia do jego najnowszego filmu „Wołyń”. 7 października obraz wybitnego reżysera wszedł na ekrany polskich kin. W weekend otwarcia produkcję obejrzało 230 tysięcy widzów, bijąc tym samym frekwencyjny wynik polskich filmów historycznych ostatnich lat! Filmowa opowieść zaczyna się od słów świadka ludobójstwa Jana Zaleskiego: „Kresowian zabito dwukrotnie: raz przez ciosy siekierą, drugi raz przez przemilczenie”. Zarówno w okresie PRL, jak […]
Motas [rec.]: Zygmunt Przetakiewicz jr, „Spowiedź grzesznika. Z PAX-u, Solidarności i Andersena”.
Stowarzyszenie PAX formalnie nie istnieje od blisko ćwierćwiecza. W coraz większym stopniu organizacja założona i kierowana przez Bolesława Piaseckiego staje się zagadnieniem z dziedziny historii najnowszej. Zagadnieniem, które, co warto podkreślić, wciąż intryguje. Widoczny jest wzrost zainteresowania PAX-em zarówno ze strony historyków, politologów, jak i kulturoznawców. Głos w dyskusji nad bilansem blisko półwiecznej historii Stowarzyszenia zabierają zarówno polityczni adwersarze PAX-u, jak i osoby z nim związane. Wśród tych ostatnich poczesne miejsce, obok dawnych działaczy Stowarzyszenia, zajmują członkowie rodzin liderów formacji. Swoje wspomnienia zatytułowane „Spowiedź grzesznika. […]
