Matuszkiewicz: O filmie „Młody papież”

W ostatnim „Plusie Minusie” pojawił się interesujący dwugłos Dominika Zdorta i Filip Memches dotyczący serialu „Młody papież” Paolo Sorrentino. Zastanówmy się nad głównymi wątkami tej dyskusji. Czy włoski reżyser chciał nakręcić film antyklerykalny? Niewykluczone, być może w ten sposób wygląda pontyfikat z najczarniejszego koszmaru lewicowego intelektualisty, ale też może po prostu Sorrentino zrealizował ćwiczenie intelektualne dotyczące tego, co by było gdyby pojawił się taki papież? Wątpliwe natomiast by przedstawiony w filmie obraz walk w Kurii kogoś zgorszył – przez ostanie dekady zza Spiżowej Bramy dochodziło […]

Lisiak [rec.]: P. Bibik, „Polscy narodowy jako ofiary KL Auschwitz”, Wydawnictwo Myśl Polska, Warszawa 2016, ss. 159.

Podczas ostatnich Targów Książki Historycznej (Arkady Kubickiego w Warszawie od 24-17.11.2016 r.) pojawiło się ciekawe opracowanie p.t. „Polscy Narodowcy jako ofiary KL Auschwitz”, autorstwa Przemysława Bibika. Opracowanie powyższe jest warte polecenia bowiem autor, po wnikliwej kwerendzie w archiwum Muzeum w Auschwitz, przedstawia losy narodowców w obozie. Przez wiele lat historycy pomijali w swoich opracowaniach członków stronnictw narodowych, a jeśli już wspominali o nich, to zgodnie z narracją narzuconą przez żydokomunę i obecne lewacko-liberalne środowiska, przedstawiano narodowców jako faszystów itp. Pozytywne opinie po wojnie wyrażali byli […]

Wielomski [rec.]: M. Crapez, Antysemityzm lewicy w XIX wieku [L’antisemitisme de gauche au XIXe siecle]. Paris 2002.

Praca Marca Crapeza o lewicowym antysemityzmie we Francji wywołała spore poruszenie w kręgach tamtejszego socjalistycznego establishmentu naukowego. Teza, że lewica francuska mogła być prawdziwą wylęgarnią fanatycznych antysemitów nie mogła się wielu podobać. Jednak nawet lewicowi badacze musieli przyznać, że z tezami Crapeza polemizować nie sposób, bowiem w tej liczącej 120 stron książeczce tekstu samego autora jest zaledwie kilkanaście stron (wstęp i zakończenie), gdy 100 stron stanowi antologia tekstów źródłowych. Z pismami lewicowych klasyków zaś polemizować się nie da. Stanowią dowód miażdżący. Badania literatury źródłowej dotyczącej […]

Motas [rec.]: Stanisław Potrzebowski, „Słowiański ruch Zadruga”, Wydawnictwo „Triglav”, Szczecin 2016, ss. 217.

Praca Stanisława Potrzebowskiego „Słowiański ruch Zadruga” stanowi pierwszą jak dotąd monografię przedwojennego środowiska neopogan wydaną w języku polskim. Dotychczas dostępna była jedynie opublikowana w roku 1983 w języku niemieckim praca tego samego autora zatytułowana „Zadruga. Eine vőlkische Bewegung in Polen”. Jej podstawę stanowiła rozprawa doktorska złożona w 1980 r. na uniwersytecie w Moguncji. Jak czytamy w słowie od wydawcy „«Słowiański ruch Zadruga» nie jest tłumaczeniem tamtego dzieła, ale nową pracą pisaną z myślą o rodzimym czytelniku”. Poza publikacjami S. Potrzebowskiego Zadruga stanowi przedmiot zainteresowania prof. […]

Engelgard: U źródeł polskiego irracjonalizmu politycznego. Recenzja książki M. Janion, „Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury” (wydanie II), Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016, ss. 357.

Nie jest tajemnicą, że polskie aberracje polityczne, które widzimy w całej rozciągłości i dzisiaj – mają swoje źródło w romantyzmie, w literaturze tego okresu. Myśl narodowa musiała zmierzyć się z tym zjawiskiem w końcu XIX i na początku XX wieku. Sprawa była trudna, bo z jednej strony romantyzm pobudzał polska świadomość narodową, ale z drugiej spychał polską politykę w otchłań szaleństwa. Twórcy obozu narodowego znaleźli wyjście z tej łamigłówki – zaakceptowali wielki dorobek literacki i polski literatury romantycznej, ale odcięli go od bieżącej polityki – […]

Motas [rec.]: Zygmunt Przetakiewicz jr, „Spowiedź grzesznika. Z PAX-u, Solidarności i Andersena”.

Stowarzyszenie PAX formalnie nie istnieje od blisko ćwierćwiecza. W coraz większym stopniu organizacja założona i kierowana przez Bolesława Piaseckiego staje się zagadnieniem z dziedziny historii najnowszej. Zagadnieniem, które, co warto podkreślić, wciąż intryguje. Widoczny jest wzrost zainteresowania PAX-em zarówno ze strony historyków, politologów, jak i kulturoznawców. Głos w dyskusji nad bilansem blisko półwiecznej historii Stowarzyszenia zabierają zarówno polityczni adwersarze PAX-u, jak i osoby z nim związane. Wśród tych ostatnich poczesne miejsce, obok dawnych działaczy Stowarzyszenia, zajmują członkowie rodzin liderów formacji. Swoje wspomnienia zatytułowane „Spowiedź grzesznika. […]

Miksa [rec.]: „Wołyń” Smarzowskiego

W warszawskim kinie Praha obejrzałem film „Wołyń” a po projekcji miałem okazję posłuchać tego, co o okolicznościach powstawania filmu ma do powiedzenia pierwszoplanowa aktorka filmu, czyli Michalina Łabacz. I tak się zastanawiam od czego zacząć bo mnóstwo myśli kłębi się w mojej głowie i choć od momentu obejrzenia filmu minęły już niemal 24 godziny, mam wrażenie, że jeszcze siedzę na tej sali i patrzę na tę uciekającą młodą kobietę z dzieckiem na ramieniu. Zacznę może od tego, co mogłoby być podsumowaniem całości moich spostrzeżeń myślę, […]

Turek: Najważniejsza książka o Polakach. Książka Lecha Mażewskiego pt. „Oblany egzamin z polityki: o narodzinach, istnieniu i upadku państwa polskiego w latach 1806-1874”

Książka Lecha Mażewskiego pt. „Oblany egzamin z polityki: o narodzinach, istnieniu i upadku państwa polskiego w latach 1806-1874” stanowi podsumowanie co najmniej kilkuletnich badań, prowadzonych przez Autora a także jego współpracowników- badań, których celem było odświeżenie naszego spojrzenia na zagadnienie polityki polskiej w XIX wieku. Wydawałoby się, że w związku z takimi wydarzeniami jak powstanie listopadowe czy powstanie styczniowe powstało wystarczająco wiele prac naukowych i niczego odkrywczego nie zdołamy już opublikować. A jednak w nauce historycznej nierzadkie są takie sytuacje kiedy warto przeprowadzić swoisty „reset” […]

Lasecki: Wygnany Princeps. Recenzja książki Bogdana Snocha „Protoplasta książąt śląskich”

Rzetelna i bardzo dobrze napisana biografia Władysława II Wygnańca (1138-1146), najstarszego syna Bolesława III Krzywoustego, od którego wywodzi się też panująca później na Śląsku starsza linia dynastyczna Piastów. Autor polemizuje z tradycją współczesnej swemu bohaterowi historiografii i polską świadomością historyczną (kształtowaną między innymi przez czerpiącego z przekazów kronikarskich z epoki Kraszewskiego), w których winę za rozbicie dzielnicowe średniowiecznej monarchii piastowskiej przypisuje się jednostronnie Władysławowi i jego niemieckiej żonie Agnieszce. Robi to jednak w dość szczególny i subtelny intelektualnie sposób, mianowicie przyznając poniekąd rację współczesnym, oskarżającym […]