Stosunek Polaków do religii katolickiej wciąż nie przestaje zadziwiać. Ostatnio opublikowano badania na ten temat jakiegoś zachodnioeuropejskiego instytutu badawczego. Religijność, wiedza i wyobrażenia polskich katolików to zbiór różnych niekonsekwencji, odstępstw od prawd i zasad katolicyzmu. Gdyby taki katolik odpowiadał w anonimowej ankiecie na pytania w co wierzy i jak wierzy, to mało kto powiedziałby, że to katolik. Zastanawiam się na ile Polacy, uważający się za katolików, poważnie traktują kanony wiary. Wspomniane badania pokazują, że traktują je bardzo wybiórczo. Czy to efekt lenistwa umysłowego i szukania jakiejś łatwizny, odrzucania wszystkiego, co wiąże się z jakimiś ograniczeniami i wyzwaniami w codziennym życiu? Dobrze obrazuje to określenie stosunku Polaków – katolików do największego polskiego katolika w dziejach, czyli do papieża Jana Pawła II. Ktoś zauważył, że „Polacy JPII kochają, ale go nie słuchają”.

A może takie traktowanie kanonów wiary i wynikających z nich obowiązków jest przejawem zdrowego rozsądku? Jak to się w politycznych kręgach mówi – uczciwy, ale nie fanatyk. Jak będzie wyglądał polski katolicyzm gdy wewnętrzne rozbieżności w Kościele będą się nasilać? Roman Dmowski napisał swego czasu, że „katolicyzm nie jest dodatkiem do polskości”. Jako endek odwołujący się do myśli Dmowskiego mam co do tego coraz większe wątpliwości. Katolicyzm zmienia się i na tym tle dochodzi do coraz ostrzejszych doktrynalnych sporów wewnątrz Kościoła. Nie należy wykluczyć, że katolicyzm będzie ewoluował do postaci w dużej części niezgodnej z tym, co w oparciu o tradycję, historię, kulturę – również zakorzenione w katolicyzmie – przyjęto uważać za polskość. Kościół katolicki jako instytucja ma się w Polsce znakomicie i być może osiągnął szczyt swojej ziemskiej ( z naciskiem na ziemski wymiar) potęgi. Twierdzę, że to dla niego groźne, ponieważ nie idzie za tym wzrost świadomości u rzesz wiernych. Nie wiem jak długo potrwa ta potęga oparta o polityczne wpływy, ale jestem pewien, że kiedyś upadnie i to z hukiem. Może to być coś podobnego do tego co stało się w Hiszpanii z nastaniem socjalistycznych rządów.
A Państwo uważacie, że współcześnie katolicyzm to wsparcie, czy obciążenie polskości?

Andrzej Szlęzak

za: facebook