Piasta: Najlepsza decyzja „marszałka”

Początek sierpnia 1920 roku był w Warszawie gorący. Nie tyle ze względu na letnie upały, co na atmosferę nerwowego wyczekiwania. Przedwczesny triumfalizm, który na wiosnę rozpalił co bardziej krewkie głowy, prysnął niczym bańka mydlana. Zaledwie trzy miesiące wcześniej nasze wojsko zdobywało Kijów, teraz zaś cofało się przed czerwoną falą, która od pierwszych dni lipca nieustannie parła na zachód. Warszawę opuszczały kolejne zagraniczne poselstwa. Do końca pozostał tylko nuncjusz papieski arcybiskup Achille Ratti, późniejszy papież Pius XI. Dni cudownie odrodzonej Polski wydawały się być policzone. W […]

Wirtel: Bitwa warszawska 1920 – jak Polska ocaliła niepodległość

W historii Polski niewiele było równie ważnych zwycięstw, jak to z sierpnia 1920. Może do konkurencji mogłyby stanąć Grunwald 1410 i Wiedeń 1683, czyli bitwy sprzed wielu stuleci. Tyle że tamte starcia były „zwycięstwami na wyjeździe”  stoczonymi na terytorium przeciwnika (Grunwald) czy zagrożonego sojusznika (Wiedeń). W 1920 decydująca walka rozegrała się na samych przedpolach polskiej stolicy. Zwycięstwo oznaczało uratowanie młodego państwa, klęska przyniosłaby upadek najpierw stolicy, a wkrótce całej państwowości. A i przeciwnik był dość specyficzny, bo nawet od dawnych zaborców różnił się in minus. Gra […]

Wywiad z adw. Pawłem Bałą o sytuacji prawnej Marszu Zwycięstwa 15 sierpnia 2020 w Warszawie

Panie Mecenasie, organizowany przez Młodzież Wszechpolską Marsz Zwycięstwa 15 sierpnia 2020 roku w Warszawie został zdelegalizowany przez władze stolicy pod pretekstem zagrożenia epidemią COVID-19. Jak ocenia Pan Mecenas, z prawnego punktu widzenia, ruch stołecznego ratusza? Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach reguluje zasady i tryb organizowania, odbywania oraz rozwiązywania zgromadzeń. Zgodnie z art. 57 Konstytucji RP każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich. To co w potocznym języku niekiedy określa się mianem „zdelegalizowania zgromadzenia” lub „odmowy organu […]

Engelgard: Bitwa Warszawska 1920. Od mitów do faktów

Pojawiające się przy każdej okazji rocznicy Bitwy Warszawskiej twierdzenia, że w 1920 roku uderzyliśmy prewencyjnie (wprawa kijowska), są nieprawdziwe: 1. Celem wojny nie było pobicie armii bolszewickiej, tylko budowa samoistijnej Ukrainy i realizacja utopijnego programu federacyjnego, dlatego zaatakowano nie tam, gdzie były skoncentrowane główne siły bolszewickie. 2. Wojna była przygotowywana w tajemnicy przed rządem, Sejmem i opinią publiczną – która była przeciwko programowi federacyjnemu Piłsudskiego i nie akceptowała układu z Petlurą. 3. W całej Europie uznano, że Polska była agresorem i prowadzi imperialistyczną politykę. 4. […]

Rękas: Jak przegrywamy Bitwę Warszawską

Tak, oczywiście, historycznie już raz ją przecież wygraliśmy. Zanim się jednak zastanowimy, jak to zrobiliśmy i co z tego wynika dla naszej teraźniejszości – pomyślmy: dlaczego do Cudu nad Wisłą w ogóle doszło. Jasne, też oglądałem ten film: „widocznie musiało, skoro doszło”. Nie zagłębiając się jednak wcale w historie alternatywne łatwo zauważyć, że (oprócz całej otoczki zdarzeń) – zadecydowały wydarzenia o rok wcześniej od 15. sierpnia 1920 r. Nieco tylko uogólniając – polscy przywódcy mieli wówczas dwie opcje. Geopolityczna konieczność Po pierwsze – można było […]

Engelgard: Gen. Józef Haller w Bitwie Warszawskiej

Obok gen. Tadeusza Rozwadowskiego i gen. Władysława Sikorskiego – kluczową rolę w zwycięstwie w Bitwie Warszawskiej odegrał gen. Józef Haller. Lekceważony przez Józefa Piłsudskiego i niektórych historyków wykazał w lipcu i sierpniu 1920 niezwykły hart ducha – to on skutecznie powstrzymał załamanie i defetyzm, jaki szerzył się w szeregach polskiej armii. Poniżej prezentujemy niezwykły materiał – relację gen. Józefa Hallera z lat 50. – są to zapiski, których dokonali ks. Józef Jarzębowski i Jędrzej Giertych, którzy byli częstymi gośćmi w domu Hallera pod Londynem. Zapiski […]

Engelgard: Historia i polityczny marketing

Józef Piłsudski powiedział kiedyś, że trzeba samemu pisać historię, bo w przeciwnym razie napisze ją ktoś inny. I spece od politycznego marketingu wzięli to sobie do serca – i stworzyli wersję historii wedle życzeń Pana Marszałka. Po chudych latach po 1939 roku ta załgana wersja historii wróciła do Polski jako prawdą objawioną, jako oczywista oczywistość, jako narodowy skarb, który chcieli utopić komuniści, wobec tego nie podlega on żadnej weryfikacji. Przy okazji kolejnych rocznic, 15 sierpnia i 11 listopada, mamy coroczną dawkę sanacyjnej wazeliny, która z […]

Zgorzelski: Wincenty Witos i Bitwa Warszawska 1920 roku

To były upalne sierpniowe dni 1920 roku. W powietrzu czuć było atmosferę strachu i przeświadczenia co do zbliżającego się wkrótce decydującego starcia. Dyplomaci zagraniczni w panice opuścili Warszawę udając się do Poznania. W stolicy pozostał tylko nuncjusz papieski arcybiskup Achille Ratti, późniejszy papież Pius XI. Warszawiacy zapamiętali mu to i w 1921 r. Uniwersytet Warszawski nadał duchownemu tytuł doktora honoris causa, a w 1922 r. został odznaczony Orderem Orła Białego. Spośród przedstawicieli najwyższej władzy na placu boju pozostał jeszcze ktoś – premier Wincenty Witos, on […]

Rękas: Za wolność waszą i… ichnią

W intencji rządzących Polską zapewne najlepiej by się złożyło, gdyby ze wspólnej defilady – pododdziały Sił Zbrojnych RP i Zbrojnych Sył Ukrainy (a do kompletu jeszcze jacyś następcy szaulisów i Ypatingas Burys) od razu wyruszyły w bój z wrażymi Rosjanami. Zaproszenie z okazji 15. sierpnia WSPÓŁCZESNEJ armii ukraińskiej, która właśnie szykuje się do inwazji Donbasu w nadziei rozpętania na pełną skalę III wojny światowej – oczywiście nie ma nic wspólnego z czczeniem historycznego (acz też dyskusyjnego) braterstwa broni z Armią URL. No, ale skoro okazja […]