Axel Honneth, Walka o uznanie, Zakład Wydawniczy »NOMOS«, Kraków 2012, ss. 222
Nakładem Zakładu Wydawniczego »NOMOS« w ramach cenionej w środowisku akademickim serii wydawniczej „Współczesne teorie socjologiczne” ukazała się bardzo aktualna dzisiaj książka Axela Honnetha pod tytułem „Walka o uznanie”. Wydanie to z pewnością zachwyci i zadowoli nawet najbardziej wymagających czytelników, ponieważ poza interesującymi refleksjami autora oraz przystępną formą, odnajdzie na jej łamach trzy godne uwagi – zalecane przed i w trakcie recypowania i interpretowania dzieła – teksty prawdziwych znawców tematu: Klausa Muellera i Stanisława Czerniaka pod tytułem „Pomiędzy socjologią a filozofią społeczną. Walka o uznanie Axela Honnetha”, Moniki Bobako – „Zaklinanie nowoczesności. Axel Honneth i moralna gramatyka filozoficznych przemilczeń”, w ramach których zostały przedstawione kierunki interpretacyjne koncepcji autora, wykazane ich mocne strony i słabości, wyłuszczone ważne dla polskiego czytelnika wątki dotyczące między innymi odbioru dzieł Axela Honnetha w Polsce. Jest też artykuł wprowadzający samego autora – „Degeneracje. Walka o uznanie na początku XXI wieku. Wstęp do wydania polskiego”. To świetny przyczynek do poznania jego koncepcji socjologicznych zamieszczonych w części właściwej.
Książka składa się z trzech części: „Spojrzenie historyczne: źródłowa idea Hegla”, „Systematyczna aktualizacja: struktura społecznych relacji uznania”, „Perspektywa społeczno-filozoficzna: moralność i rozwój społeczny”. Zamyka ją posłowie – niezwykle ciekawe – wzbudzające ideowy niepokój, będące efektem dyskusji przeprowadzonej podczas seminariów i konferencji na temat tez przedstawionych w ramach publikacji, pod tytułem „Podstawa uznania. Odpowiedź na pytania krytyczne”. Zasługuje na uwagę nie tylko teoretyków, których zajmuje podjęta na kartach książki refleksja, ale i praktyków zainteresowanych konfliktami w sferze dystrybucji, znaczeniem stosunków uznania w łonie wykładni teorii stosunków międzynarodowych, kształtowaniem rozwiązań usytuowanych pomiędzy multikulturalizmem oraz uniwersalizmem.
„Walka o uznanie” to pozycja obowiązkowa wśród publikacji powstałych na gruncie współczesnej socjologii; daje ona jej autorowi istotne miejsce w naukach społecznych. Zawiera dookreślenia, interpretacje, reinterpretacje najważniejszych koncepcji teoretycznych powstałych na przestrzeni dziejów. Odznacza ją zawartość szczególnie cennych krytyk wymierzonych w idee, a nie ludzi. Wszystkie one są bardzo dobrze uargumentowane i poparte obrazowymi przykładami. Ze wskazanych przyczyn zdołał Axel Honneth ożywić dyskusję na temat pojęcia zmiany społecznej oraz sprawiedliwości z różnych punktów widzenia. Interesujące są źródła koncepcyjne autora, między innymi wczesne teksty Hegla, których wpływ można wyróżnić w jego niezwykle twórczych konstrukcjach analitycznych.
Sama „Walka o uznanie” to także oryginalna koncepcja socjologiczna powstała na kanwie dążenia do wypracowania modelu zmiany społecznej, która jest bardzo wyraźnie uwarunkowana. Refleksje jej dotyczące zostały – co godne uznania – pogłębione psychologicznie, a w miarę potrzeby uzupełnione w zakończeniu w związku z pojawiającymi się głosami krytycznymi czy inspiracjami. Tam też czytelnik znajdzie nieocenione odpowiedzi na pytania nasuwające się wraz z lekturą, a znajdujące się w ramach lub na pograniczu „walki o uznanie”.
Axela Honnetha książka pod tytułem „Walka o uznanie” daje nowe, świeże spojrzenie na rzeczywistość społeczną. Uzasadnia zachodzące w niej procesy społeczne. Jest jednym z najważniejszych dzieł zawierających reprezentatywne ujęcie zmiany społecznej. Czytelnicy dowiedzą się z niej czym jest „uznanie” i dlaczego warto przyjrzeć się bliżej jego istocie, na czym polega „postawa uznająca” oraz jakie jest jej znaczenie w XXI wieku. To prawdziwa skarbnica wiedzy o współczesności, z resztą jak cała seria wydawnicza „Współczesne teorie socjologiczne”.
Krzysztof Wróblewski
Książka jest dostępna na stronie Zakładu Wydawniczego »NOMOS«: http://www.nomos.pl/products/154/p/533
a.me.
