Rękas: Trójmorze – realny project geopolityczny czy tylko amerykańska wersja Mitteleuropy

W polskim dyskursie naukowym i geopolitycznym koncepcja wyodrębnienia państw dość ogólnie opisywanego obszaru położonego między morzami: Adriatyckim, Bałtyckim i Czarnym – ma 100-letnią tradycję, opartą przy tym o co najmniej dwa fałsze i jedno niedopowiedzenie. Kto wymyślił Międzymorze? Po pierwsze – zwłaszcza politycy polscy lubią bowiem do projektu zrodzonego na fali rozpadu Imperium Rosyjskiego i pojawienia się na jego obszarach nowych nacjonalizmów – dopisywać całe stulecia rzekomo naturalnych procesów integracyjnych zachodzących od Skandynawii po Bałkany, oczywiście ze szczególnym uwzględnieniem dążeń niektórych polskich władców (szczególnie z […]

Wielomski: Trójmorze nie istnieje bez Polski

Minister spraw zagranicznych uważa, że dzięki obecności wiceprezydenta Mike’a Pence’a oraz sekretarza stanu USA Mika Pompeo na zorganizowanym w lutym w Warszawie szczycie bliskowschodnim potwierdzono trwałość partnerstwa polsko-amerykańskiego. Stwierdzenie to figuruje w artykule na łamach „Rzeczpospolitej”. Czy odpowiada to wizji wspominanej konferencji, jaka panuje w opinii publicznej, i czy może być w ogóle mowa o jakimś partnerstwie? „Myślę, że pan minister Czaputowicz w pewnym sensie ma rację. A w pewnym sensie pisze i mówi to, co by chciał, żeby było rzeczywistością. Ma rację o tyle, […]

Rozmowy małżeńskie Wielomskich 19: Jacek Bartosiak

Magdalena Ziętek-Wielomska: Kilka dni temu dr Jacek Bartosiak został prezesem spółki celowej, która do 2027 r. ma wybudować Centralny Port Komunikacyjny (CPK). Wybór ten wiele wyjaśnia w kwestii tego, czym jest cały projekt. Jacek Bartosiak czasami nazywany jest „ustami Georga Friedmana w Twoim domu” i na inicjatywę CPK należy patrzeć właśnie przez pryzmat wypowiedzi tego amerykańskiego stratega. Od jakiegoś czasu Friedman wieszczy upadek Rosji i Niemiec i uzyskanie przez Polskę pozycji wręcz mocarstwowej. Przyglądając się polityce amerykańskiej nie trudno dostrzec, że silnie pracuje ona nad […]

Ziętek-Wielomska/Wielomski: O polskiej myśli państwowej

Nie ma chyba żadnego innego społeczeństwa na świecie, które tyle uwagi poświęcałoby kwestii narodu i sensu jego istnienia, co Polacy. Z rozmaitych przyczyn natury historycznej, geopolitycznej i intelektualnej, tak samorodnej jak i importowanej z zagranicy, to naród znajduje się w centrum polskiej refleksji. Oto zasadnicza różnica w stosunku do tradycji zachodniej, która – od Jeana Bodina, Thomasa Hobbesa i Georga W.F. Hegla – permanentnie obraca się wokół problemu państwa stanowiącego centrum organizacyjne życia zbiorowego. W tradycji zachodniej przyjmuje się, że państwo nie jest dziełem narodu, […]

Wielomski: Dlaczego Węgry zacieśniają współpracę z Rosją?

Na Kremlu odbyły się negocjacje prezydenta Rosji Władimira Putina i premiera Węgier Victora Orbana. To już ich drugie spotkanie w ciągu dwóch miesięcy. Rosyjski prezydent oświadczył, że Węgry są jednym z kluczowych partnerów Rosji w Europie, zwracając przy tym uwagę na pozytywną dynamikę wymiany handlowo-gospodarczej między obydwoma krajami — skala wzajemnych inwestycji sięga około miliarda dolarów. Victor Orban podkreślił z kolei, że Węgry i Rosja już od wielu lat rozwijają wyważone i przewidywalne relacje, dodając co prawda, że do rozwoju wzajemnej współpracy nie zawsze istnieją sprzyjające […]

Ziętek-Wielomska: „Teologia trójmorza” a „nacjonalizm jagielloński”

Bez wątpienia nie ma jednego pojęcia narodu, które byłoby uznane za powszechnie obowiązujące. Niektórzy dopatrują się istnienia narodów już w starożytności, niektórzy uważają, że powstały one dopiero pod koniec XIX w., czyli wraz z utworzeniem się społeczeństwa masowego. W zależności od tego, jakie znaczenie nadaje się temu terminowi, takie też przyjmuje się rozumienie nacjonalizmu. W książce, którą napisaliśmy z Adamem Wielomskim pt. „Nowoczesność, nacjonalizm, naród europejski. Dylematy samoidentyfikacji Europejczyków” ustaliliśmy, że bardzo pożyteczne jest przyjęcie rozróżnienia na etnie (wspólnoty etnograficzne) i narody, które różnią się […]

Wielomski: Istota sporu PiS z PO

Kto jest strategicznym sojusznikiem Polski? Przez 25 ostatnich lat na pytanie te odpowiadano, że takim strategicznym sojusznikiem polityczno-militarnym w skali światowej są USA, a polityczno-ekonomicznym na kontynencie europejskim RFN. Doktryna powyższa oparta była na przekonaniu o konieczności i możliwości utrzymywania ścisłego sojuszu z Waszyngtonem i Berlinem równocześnie. Milcząco zakładano, że obydwa ośrodki mają w polityce światowej wspólne cele, a więc realizacja obydwu wektorów równocześnie nigdy nie wywoła wewnętrznego spięcia. Uważano, że Niemcy w Europie robią to, czego oczekują od nich Amerykanie. Przez wiele lat w […]

Piętka: Ukrpol zamiast Intermarium

W Rosji gościła z oficjalną wizytą prezydent Chorwacji Kolindra Grabar-Kitarović. 18 października spotkała się w Soczi z Władimirem Putinem. Rozmowy dotyczyły głównie spraw gospodarczych. Grabar-Kitarović zadeklarowała, że Chorwacja chciałaby rozszerzyć współpracę gospodarczą z Rosją i opowiada się za uchyleniem unijnych sankcji nałożonych na ten kraj[1]. Trzeba w tym miejscu przypomnieć, że Chorwacja jest uważana za kluczowy kraj tzw. bloku Trójmorza, którego orędownikiem jest obóz rządzący w Polsce. W lipcu, podczas szczytu Trójmorza w Warszawie i wizyty Donalda Trumpa, zwracano uwagę na znaczenie terminalu LNG, który […]

Winnicki: Kto zakochał się w Trójmorzu i co z tego wynika

Przeglądając opracowania, raporty, czytając wypowiedzi i analizując posunięcia polityczne państw od Estonii po Bułgarię mogę powiedzieć jedno: nikt nie będzie „umierał” za projekt Trójmorza. Pewnie, banał, ale wart przypomnienia wszystkim przekonanym, że między Tallinem a Sofią, mocą samej woli politycznej, inicjowanej głównie z Warszawy, powstał jakiś szczególny związek. Nie ma tego związku nawet w dużo mniejszym i bardziej zwartym gronie, czyli Grupie Wyszehradzkiej, o konglomeracie bałtycko-czarnomorsko-adriatyckim nie wspominając. Dlaczego tak się dzieje? Proste – interesy poszczególnych państw: nierzadko się krzyżują, jeszcze częściej państwa posiadają interesy […]