Od końca dwudziestego wieku Kombinat Przemysłowy Huta Stalowa Wola, największy pracodawca w Stalowej Woli i jeden z największych w Polsce, zaczął popadać w ogromne problemy. W efekcie z kilkunastu tysięcy zatrudnionych zostało około pięciu tysięcy, a i tym w większości groziło zwolnienie. Tak się złożyło, że kulminacja tych procesów przypadła na pierwszą kadencję mojej prezydentury. Nie waham się stwierdzić, że w pewnym momencie Stalowej Woli groziła socjalna katastrofa. Póki co nie było widoków, żeby Huta stanęła na nogi. W dużym stopniu ratunkiem okazało się sprowadzenie do Stalowej Woli dużego niemieckiego inwestora. Główną zasługę w tym miał stalowowolski przedsiębiorca Antoni Kłosowski, któremu tą drogą czuję się zobligowany podziękować. Tej jego zasługi Stalowa Wola nie docenia, a ja zrobiłem to z dużym opóźnieniem. Z czasem niemieckich firm przybyło i dynamicznie się rozwijały. Niemcy przynieśli do Stalowej Woli trzy rzeczy. Po pierwsze kapitał, po drugie miejsca pracy i po trzecie know how, czyli umiejętność organizowania wydajnej pracy w oparciu o nowoczesne technologie. Na tamte czasy była to całkowicie nowa jakość, bardzo potrzebna gospodarce Stalowej Woli i Polski. O takich inwestorów rozpoczęła się w Polsce rywalizacja między samorządami. W efekcie było tak, że my niemieckim inwestorom niskie podatki, oni nam niskie płace. Sam uważałem, że do pewnego czasu to konieczność. Ani przez chwilę nie miałem złudzeń, że Niemcy inwestują u nas z jakichś sentymentów. Mogliśmy się uczyć od nich jeszcze czegoś. Pamiętam gdy do Stalowej Woli zawitała niemiecka pani konsul z Krakowa. Szczegółowo wypytywała o warunki funkcjonowania niemieckich firm, była zadowolona, że może się ze mną dogadać po niemiecku i ani słowem żadnej wdzięczności za możliwość inwestowania w bardzo dogodnych warunkach. To było raczej oczekiwanie podziękowania i to solennego, że Niemcy tu inwestują. Niemieckie firmy nigdy mocniej nie wpisały się w życie społeczne, czy kulturalne miasta i trudno je było namówić choćby do sponsorowania sportu. Nie zmieniał tego nawet fakt, że część niemieckich właścicieli firm pożeniła się z Polkami.

Ten czas radości, że Niemcy inwestują i dają pracę powinien się skończyć najpóźniej około roku 2010. Nie nauczyliśmy się od Japończyków, Koreańczyków i Chińczyków. Ci również znosili różne upokorzenia, gdy uczyli się od Zachodu. Ale wiedzieli kiedy skończyć etap nauki i przejść do rozwijania własnych technologii i tworzenia własnego nowoczesnego i konkurencyjnego przemysłu. Obecnie to te azjatyckie kraje narzucają warunki współpracy zachodniemu w tym niemieckiemu kapitałowi. Polska cały czas daje sobie narzucać warunki obecności kapitału zachodniego, czego jaskrawym przejawem są wspomniane na początku niskie płace i wysokie ceny. Uważam, że kolejne polskie rządy mogły doprowadzić do zmiany tej sytuacji. Jednym z najbardziej jaskrawych przykładów wręcz sabotażu polskich interesów, żeby nie powiedzieć zdrady stanu, było w ostatnich latach zwolnienie z podatków przez rząd PiS-u amerykańskich koncernów z branży informatycznej.

Nie chcę twierdzić, że moje działania były całkowicie inne, ale jeśli chodzi o podatki, to jednakowo traktowałem firmy polskie i zagraniczne, a nawet polskie firmy mogły częściej sięgać po umarzanie podatku od nieruchomości. Nauczyłem się również asertywności wobec niemieckich firm. Przypominam sobie sytuację, gdy jedna z tych firm naruszyła pewne przepisy przy rozbudowie hal produkcyjnych. Przepisy uważałem za durne, ale gdybym podniósł tę sprawę, firmę ukarano by kilkumilionową karą, co mogłoby w tamtym momencie zagrozić jej istnieniu. Wtedy miasto straciłoby wpływy z podatków i miejsca pracy, a grzywna poszłaby – jak się to wówczas mówiło – na mercedesy dla złodziei z Warszawki. Zrobiłem inaczej. Powiedziałem Niemcom o całej sprawie i zażądałem, żeby w zamian za niereagowanie wpłacili dużą część potencjalnej grzywny na budowę wystawy poświęconej historii Centralnego Okręgu Przemysłowego. To była ważna sprawa dla Stalowej Woli, a brakowało dużej kwoty do jej sfinalizowania. Niemcy zapłacili i w ten sposób są do dzisiaj największym niemieckim sponsorem jakiegokolwiek wydarzenia w Stalowej Woli. Dla mnie to tym bardziej cenne, że niemieckie pieniądze sponsorowały wystawę właśnie o COP-ie.

Na przykładzie Stalowej Woli widać, że niemieccy inwestorzy mieli nawet zbawienny wpływ na polskie problemy gospodarcze, ale to wcale nie niemiecka przewaga gospodarcza i polityczna zdecydowała o naszej obecnej pozycji niemieckiej montowni z niskimi płacami. To polska dupowatość albo sprzedajność pozwoliły Niemcom zająć taką pozycję. Dla mnie najgorsze, że nie mam wiary, że da się to zmienić.

A Państwo uważacie, że gospodarcze relacje z Niemcami mogą być bardziej partnerskie?